སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་སྐལ་ལྡན།
དགེ་ལུགས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཅེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་ཤིང་། སྙན་གྲགས་ལྡན་པའི་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཆེན་མོ་དེར་འཛུལ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱི་ཁྲོད་དུ། ད་ལྟའི་ཆར་བཀའ་བརྒྱུད་རྙིང་མ་སོགས་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་ཕེབས་ཏེ་དགེ་བཤེས་ཐོན་མཁན་ཉུང་ཤས་ཤིག་འདུག་ཅིང་། ཉིན་འགའི་སྔོན་དུ་རྒྱུད་སྟོད་གྲྭ་ཚང་ནས་ངེད་ལའང་ཇོ་ནང་གི་དགེ་བཤེས་ཞིག་གིས་ཀྱང་རྟགས་གསལ་བཏང་གནང་སོང་བ་དང་། ཁོང་པའང་ཕྱག་དཔེ་མཁས་པའི་གྲས་རེད་འདུག་ལ། འདི་དག་ནི་དགའ་དད་སྤྲོ་གསུམ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་སེམས་འཁོལ་བའི་གནས་ཤིག་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན།
གཡུ་ལུང་རྣོ་གྲི།
རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་ནང་འཁྲུག་དང་སྐད་ལོག་རེ་བརྒྱབ་སྟེ་སྡོད་པར་དེ་ཙམ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་། ཐག་ཉེ་རྡ་ས་གངས་སྐྱིད་ནས་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ར་བ་དང་དེ་ལས་བརྒལ་ནས་གང་ལ་བསྐྱོད་ཀྱང་། ངེས་པར་མཁོ་བ་ནི་སྐད་ཡིག་གཉིས་གསུམ་རེའི་མཁྱེན་རྒྱ་ཅན་མཁོ་བར་མཐོང་། ཁ་སང་དེ་རིང་རྡི་ལི་ན་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་དཀའ་ལས་མང་པོ་ཞིག་བསྐྱོན་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་གི་གནས་རེད། ཁོང་ཚོའི་སྤྱི་སེམས་དང་འབད་བརྩོན་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གང་ཡང་མེད་དེ། ལྷ་རྒྱ་རིའི་བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་དང་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་གཉིས་ཀྱིས་གོི་བརྡ་འཕྲོད་པ་ལས་གཞན་དག་གིས་སྐད་ཡིག་གཞན་གྱིས་སྤྱིར་བཏང་གི་ཟ་སྐད་འཐུང་སྐད་ཀྱང་མི་འཁྲོལ་བ་དངོས་ཡོད་ཆགས་ཡོད། དྲང་པོར་བཤད་ན། སྐད་བརྡ་མི་འཕྲོད་པ་རྣམས་བང་སྒྲིག་ནས་འགྲོ་བ་འགྲོ་སོང་འཕྲོ་བརླག་རེད། ཞུ་གཏུགས་ནི་བརྡ་འཕྲོད་དགོས་པ་དེ་གཙོ་བ་ལས་མི་གྲངས་མང་པོ་ཞིག་བང་སྒྲིག་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་མེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྤྱི་འཐུས་ཡིན་ན་སྐད་ཡིག་གཉིས་ལྡན་ཡིན་ན་ལེགས།” »
ལྷག་པ་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བརྩམས།
གླེང་གཞི།
སྤྱིར་རྩོམ་རིག་ནི་བརྗོད་བྱ་དོན་དང་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གཉིས་ནས་གྲུབ་པ་གང་ཞིག དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་བརྗོད་བྱ་གང་ཞིག་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་བརྟེན་ནས་སྣང་བརྙན་བཞིན་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རིག་ཚན་གང་དེའི་བླང་བྱ་ཡིན་པས་དོན་སྐྱོན་དང་ཚིག་སྐྱོན་གང་ལྡན་ཡང་བརྩམས་ཆོས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་མི་བརྩི་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སིལ་བུ་ནས་བཟུང་སྐབས་ཤིག་རིང་དོན་ལས་ཚིག་གཙིགས་ཆེར་འཛིན་པའི་སྣང་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཐ་ན་རྩོམ་པ་པོ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་རྩོམ་པ་བཟང་ངན་ནི་ཚིག་སྦྱོར་བཟང་ངན་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གིས་ཚིག་གི་རྩལ་ཐོན་ན་བརྩམས་ཆོས་ལེགས་པོ་དང་མི་ཐོན་ན་མི་ལེགས་པ་ཚད་དུ་བཟུང་ནས་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཙམ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཚིག་རྩལ་ངོམ་ཆེད་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་མི་ཉུང་ཙམ་ཐོན་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྙན་ངག་ལ་ཚིག་རྒྱན་གཙོ་བཟུང་གིས་སྙན་ངག་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་ཚད་འཛིན་ས་གཙོ་བོ་ཚིག་སྦྱོར་མཛེས་མི་མཛེས་སམ་སྙན་མི་སྙན་ལ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་བོད་མཁས་པ་དང་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་གཉིས་དཔེ་མཚོན་དུ་གྱུར་པའི་སྙན་ངག་ལ་སྲོག་ལྡན་མིན་གྱི་རྩོད་པ་དེ་ཡང་རྩོམ་རིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་གནད་དོན་དེ་འདྲ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་དང་། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོར་རྗེས“ཚིག་གི་ལོ་མས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་། །དོན་གྱི་འབྲས་བུ་གཡུར་ཟ་བའི། །ལེགས་བཤད་ལྗོན་པའི་དབང་པོ་འདི། །དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེས་སྤེལ”༡ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ཚིག་གཙོ་བཟུང་གི་སྣང་ཚུལ་དེ་ལ་དམིགས་ནས་ཟུར་ཟའི་ཚུལ་དུ་བརྗོད་པ་སྨོས་མི་དགོས།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་གི་ཚིག་སྐྱོན་སྐོར་གླེང་བ།” »
བེ་རི་རིག་པའི་རྡོ་རྗེ།
{ནང་དོན་གནད་བསྡུས།} ཇོ་ནང་ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་མཁྱེན་དོལ་པོ་སངས་རྒྱས། དེང་དུས་བལ་བོའི་རྒྱལ་ཁོངས་དོལ་པོར་སྐུ་འཁྲུངས། ནར་སོན་རྗེས་བོད་དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་མཛད། དབུས་གཙང་གཉིས་སུ་གྲྭ་སྐོར་མཛད་པས་རྩོད་བྲལ་དུ་གྱུར་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་གྲགས། ཇོ་ནང་གི་གདན་ས་མཛད་ཅིང་། སྐུ་འབུམ་མཐོང་གྲོལ་ཆེན་མོ་གསར་བཞེངས་དང་འབྲེལ། གངས་ལྗོངས་སུ་སྔོན་ཆད་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་རྒྱལ་བའི་བཀའི་དགོངས་འགྲེལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པར་སྐྱོན་བསྲེས་པ་དང་ལྷད་བཅུག་པ་རྣམས་གཙང་སེལ་གྱིས་རྒྱལ་བསྟན་དག་ཐེར་དང་བཀའ་བསྡུ་བཞི་བ་མཛད་པས། བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་དང་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་སྐོར་རོ།།
{གནད་ཚིག} ལུང་བསྟན། རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ། གཞོན་ནུ་ལི་ཙ་བཱི། ཀ་ཡོ་རི། བན་ཚང་། དོལ་པོ་སངས་རྒྱས། རྫོགས་ལྡན། གཞན་སྟོང་དབུ་མ། བཀའ་བསྡུ་བཞི་བ། བསྲེས་ལྷད།
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས།
མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ལས་གལ་ཆེ་བ་མེད་པ་དང་། ཁྲིམས་ཡིག་གི་ལམ་སྟོན་འོག་མི་མང་འཚོ་དགོས་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་དང་། སྲིད་གཞུང་། སྒྲིག་འཛུགས་སོགས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཁྲིམས་ཡིག་གི་ལམ་སྟོན་བརྒྱུད་ནས་ལས་དོན་ཚང་མ་སྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞིའི་ལས་ཀ་བྱ་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་གི་ཡོད་ན་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་དགོས་པ་དེ་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཚང་མའི་འཇུག་ཏུ་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཚན་བཞག་ཡོད་པ་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་། ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ལ་འགན་མ་འཁུར་ནས་ཁྲིམས་བཟོའི་དབང་ཆ་ལོག་པར་སྤྱད་ནས་འབྲེལ་བཤད་རིང་ཙམ་ཐུང་ཙམ་རྒྱབ་ནས་ཁྲིམས་འགལ་དང་སྒྲིག་འགལ་རྒྱུད་ནས་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་སྤེལ་ནས་མི་མང་གི་འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་སོགས་ལ་ནམ་ཡང་གནོད་རྐྱོན་གཏོང་མི་ཉན་པ་དང་། མི་མང་གི་མངོན་འདོད། ( will of the people ) མི་མང་གི་བསམ་
དེ་ལས་མང་བ་། “མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ལས་གལ་ཆེ་བ་མེད།” »
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
དེ་རིང་ནི་གཟའ་མཇུག་ཡིན་པས། རྒྱུན་གཏན་གྱི་དུས་དང་མི་འདྲ། ཡར་མ་ལངས་གོང་ལ་ངོ་དེབ་ཚང་ལ་སྐོར་ར་ཞིག་བྱེད་དུས། ཁྱེད་མཐོང་སོང་། མིག་ཤེལ་ཞིག་གྱོན་ནས་སེམས་ནང་ལ་ན་ཟུག་དུ་མ་ཞིག་གསང་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་སྐྱུར་མོ་ཞིག་བྱུང་ཐལ། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཀློག་ཡོང་དུས། “ལོ་བཅུ་ཡི་ཁྲིམས་ཐག་”ཅེས་པའི་ཚིག་རྐང་འགའ་མཐོང་།
སྐབས་དེ་ཀློག་མཚམས་བཞག་ནས་སྔར་བཞིན་ཉལ་ཁེབས་ནང་ལ་མར་འཛུལ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། གཉིད་ཅིག་གང་ནས་ཡོང་། ཆང་གིས་བཟི་ནས་སེམས་རྣལ་དུ་མི་གནས་པར་ཟ་རི་ཟི་རི་འགྱུར་བ་བཞིན། ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མེད་པའི་གནས་ལ་ལྷུང་། སྐབས་དེ་ཡང་བསྐྱར་གསར་འགྱུར་ཞིག་མ་ཀློག་ཀ་མེད་བྱུང་། “རྩོམ་པ་པོ་”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ངའི་མི་ཡུལ་ནས་གོ་བའི་ཚེས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་གཅིག་པོ་དེ་ཡིན། མིང་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མི་སུ་ཡིན་ན་ངས་དགའ་བ་སྟོང་གི་སྟོང་གླུ་འབུལ་བཞིན་ཡོད། ད་དུང་གསར་འགྱུར་ནང་ལ་རྩོམ་
ཆང་སྐྱེས།
སྒོ་ཤེར་ལགས་ལ་ལོ་བཅུའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གཏམ་ངན་ཐོས་རྗེས་སྐྱོ་སེམས་དང་བཅས།
རང་གི་རིགས་ལ་ཕན་དང་བདེ་བའི་ལས།།
ཧུར་གྱིས་བརྩོན་པའི་དཔའ་མཛངས་རྟུལ་ཕོད་ཅན།།
མི་གཙང་ཁ་དབུགས་རུལ་བའི་འཁོར་ཡུག་ན།།
སྐུ་ངལ་ཡང་ཡང་མྱངས་སོང་ཨ་མའི་བུ།།
སྨུག་པོ་གདོང་དམར་ཅན་གྱི་མི་རིགས་འདིའི།།
གཡུ་སྒང་དགེ་འདུན།
༡༽རྒྱལ་བསྟན་སྲོག་གི་ཀ་ཆེན་འདེགས་མཁས་པའི།།
ལེགས་བཤད་ཉིང་བཅུད་འཛིན་པའི་དེད་དཔོན་དེས།
དུས་མིན་འཚུབ་ལོང་རྒྱ་མཚོའི་སྙིགས་མཐའ་རུ།།
འགྲོ་རྣམས་ཞི་བདེས་བསྐྱངས་ལ་གུས་པས་བསྟོད།།
༢༽ཆོས་སྲིད་ཟུང་གི་རྒྱུད་མང་དཀྲོལ་བ་ན།།
སྐལ་ལྡན་གདུལ་བྱའི་དགའ་སྤྲོའི་ཐལ་སྒྲ་ཡིས།།
སྟོང་གསུམ་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ལ།།
དད་པའི་སྤུ་ལོང་མི་ལྡང་སུ་ཞིག་མཆིས།།
འཇིགས་དབང་།
༄༅།། ལྷ་མོ་དོན་གྲུབ་མདོ་སྨད་ཡུལ་ནས་འཁྲུངས།།
བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ལྷ་སའི་གསེར་ཁྲིར་བསྐོས།།
ཏཱ་ལའི་བླ་མར་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ།།
ནང་པ་ཡོངས་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མར་བཀུར།།
འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་ཞུ་ཡུལ་ཆགས།།
གསེར་སེར་པོའི་ཉི་མ་ཤར་འདྲ་བོ།།
རྗེ་བླ་མ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རེད།།
ཁོང་བྱམས་བརྩེ་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལས་ཡངས།།
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
དེ་རིང་ནི་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚེས་བདུན་དང་གྲང་ངར་ཤུར་ཤུར་ཀྱི་དགུན་ཁ་ཡིན། ང་མ་ཡུམ་སློབ་གླིང་ན་ཡོང་ཡོད། མ་ཡུམ་སློབ་གླིང་དང་ས་མཐའ་ཡི་འཁྱོལ་དཀའ་བའི་འཚོ་བ་རེ་མྱོང་དུས། ད་གཟོད་རྒན་དམ་པ་དྲན་པའི་ན་ཟུག་ཇེ་ཆེ་རེད།
རྒྱབ་མདུན་དང་གཡོ་སྒྱུའང་མི་ཤེས་མཁན་གྱི་རྒན་དམ་པའི་བཀའ་སློབ་རེ་དྲན་དུས། མི་ཀུན་ལ་བསམ་པ་རྣམ་དག་གི་རང་གཤིས་ཤིག་ཡོད་པ་དྲན་གསོ་ཡོང་གི། ཡིད་གཞུང་དྲང་ཞིང་བློ་དཀྱེལ་ཆེ་བ་དང་། གཞན་སེམས་དང་འགན་ཁྲི་ཁུར་བའི་ཕ་མ་གཉིས་རྒས་འགྲོ་དུས། ཡིག་ཐོག་ནས་བཤད་དཀའ་བའི་ཚོར་སྣང་སྣ་ཚོགས་ཤིག་རང་སེམས་ན་རང་ཤི་མི་རྒྱག་ཀ་མེད་བྱུང་།
ད་ཆར་བསམས་ན་སྐབས་དེར་ངའི་རྒན་ལགས་ཀྱིས་ཡོད་ཚད་བློས་བཏང་ནས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་རང་སྲོག་འབུལ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དབུགས་རིང་ནར་ནར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྣང་བ་ཞིག་ཉིན་གཅིག་ཡང་མཐོང་མ་མྱོང་། རེད་དེ་རིམ་བཞིན་ཁོང་གི་ཞལ་མདངས་
གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པ་ཐའེ་ཝན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་ཡིག་ཚང་།
ནད་ཡམས་སོགས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དཀའ་ཚེགས་ཅན་དུ་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ཕྱི་ལོ་༢༠༢༡ ཟླ་༡༢ ཚེས་༨ ཉིན། སླར་ཡང་ཐའེ་ཝན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་ནང་བསྟན་དར་སྤེལ་བགྲོ་གླེང་སྐབས་བཅུ་པ་ཐའེ་ཝན་གྱི་རྒྱལ་ས་ཐའེ་པེ་རུ་འཚོགས་གནང་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ངང་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད།
དེ་ཡང་ད་ཐེངས་ཀྱི་ཚོགས་འདུར། ཐའེ་ཝན་གནས་བཞུགས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་བརྒྱུད་རིས་མེད་ཀྱི་མཁན་སྤྲུལ་དགེ་བཤེས་དགེ་འདུན་པ་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བ་ཞིག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཞིང་། གཙོ་བོ་དུས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་སྟངས་དང་། ཐའེ་ཝན་གནས་བཞུགས་བོད་མི་དག་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐབས། ས་གནས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའི་བོད་བརྒྱུད་དགེ་འདུན་པའི་མཛད་སྤྱོད་དང་ཐུགས་འགན། ཁྲོམ་ར་རིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་ཆོས་འཆད་སྤེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་སོགས་དང་འབྲེལ་བགྲོ་གླེང་ཟབ་རྒྱས་གནང་སོང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “རྒྱལ་བསྟན་དར་སྤེལ་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་བཅུ་པ་ཐའེ་ཝན་དུ་འཚོགས་པ།” »
ཟླ་བ་གྲགས་པ།
༼གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་སྒྲུང་ཐུང་འགྲན་སྡུར་ཁྲོད་ཨང་དང་པོ་ཐོབ་པའི་སྒྲུང་གཏམ།༽
ངའི་སྣང་ངོར་ལྷོ་སྤྲིན་ནག་ལིང་ངེ་དེ་ནི་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱིས་ཐལ་ལྕག་འཕྱར་ཏེ་ངར་ངར་བྱེད་ཀྱིན་པ་དང་འདྲ། འོན་ཀྱང་། ངས་བསམ་ཚུལ་དེ་སློབ་གྲོགས་ཚོར་མ་བཤད། ཁོ་ཚོས་ལ་ལས་གཡག་རྒན་ཞིག་དང་འདྲ་ཟེར། ཡང་ལ་ལས་རྟ་རྒོད་ཅིག་དང་མཚུངས་ཟེར། ང་ཚོ་དེ་ལྟར་སློབ་གྲྭའི་སྒོ་ཆེན་ཁར་བཙངས་ནས་ནམ་མཁའི་མཐོངས་ཀྱི་སྤྲིན་པ་ནག་ལིང་ངེ་དེ་ལ་རྣམ་ཤེས་གཡེང་ནས་སྡོད་དུས། ཇི་ལྟར་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་ལྟག་རྒྱབ་ཏུ་ཐོན་པ་ཡང་མ་ཚོར། སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱིས་གློ་བུར་དུ་འདྲེ་ཕྲུག་ཚོ། ཆར་བ་འབབ་ལ་ཉེ་བ་མི་མཐོང་ངམ། མྱུར་དུ་ཡུལ་ལ་སོང་ཞེས་ངར་བཤད་བྱས། སློབ་གྲྭའི་སྒོ་ཆེན་ཁར་རུབ་པའི་སློབ་གྲོགས་ཚོ་བྱེའུ་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་རྡོས་བརྒྱབ་པ་ལྟར་ལ་ཐོར་ལུང་ཐོར་དུ་སོང་། ང་ཡང་སྐྲག་ཐག་ཆོད་དེ་ཐག་ཚད་གཅིག་ཙམ་ལ་བྲོས་མོད། དེ་ནས་སེམས་ཅུང་ཟད་ལྷོད་ལ་བབས་ཏེ་ངང་བའི་འགྲོས་ཀྱིས་སོང་བ་ཡིན། སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱིས་མཐོང་ཡོད་མིན་ཅི་ཆ། ང་ལ་མཚོན་ན། དེ་ནི་ཁོ་ལ་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་སྟངས་ཡག་ཤོས་ཡིན།
རེབ་གོང་བཀྲ་ཤིས།
དེང་གི་ཆར་རང་རེ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་སུ་མིག་ཧྲིག་ཧྲིག་དང་རྣ་ཀྲོང་ཀྲོང་གིས་ལྟ་ཉན་གང་ཞིག་བྱེད་དུས། རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ནང་ན་ཟུག་ཅིག་སྐྱེ་ཡོང་བ་ནི་བོད་མི་མང་བོས་རང་གི་སྐད་ཡིག་གཉིས་ལྷད་ཅན་དུ་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་རེད། དེ་ཡང་ཤེས་བཞིན་མཐོང་བཞིན་དུ་བསྲེས་ལྷད་ཆེ་བའི་འབག་བཙོག་ཅན་དུ་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་རེད། ཅིའི་ཕྱིར་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཁྱད་ཆོས་རྣམས་ལེགས་སྲུང་གིས་གཅིག་གྱུར་ཡོང་ཐབས་མི་བྱེད་པར། གཞན་བསྟུན་ཅི་ཆེ་སྒོས་ཁ་ཆག་སྣ་རལ་ཅན་དང་། བསྲེས་ལྷད་ཅན། རང་འདོད་ཅན་སོགས་སུ་བསྒྱུར་དགོས་པ་རེད་དམ། འཐུས་ཚང་དང་གོ་བདེ་དོན་ཟབ་ལྡན་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་ཧ་ཅང་གི་སྣང་ཆུང་ངང་རྩེད་ཆས་ལྟ་བུར་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱོད་དགོས་སམ། མི་རིགས་ཤིག་གི་སྲོག་རྩ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིག་དེ་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དང་གཅིག་གྱུར་ཏུ་མི་གཏོང་བར། དོན་གྱིས་རང་གི་ལྟོ་ཕོར་དང་སྦྲེལ་ནས་ཅི་ཞིག་ཤེས་མདོག་གིས་རང་སྣང་གང་དྲན་བྱེད་ཕོད་པ་ཡིན་ནམ། ལྷད་དང་བཅས་ཏེ་འགྱུར་བཞིན་པའི་དེང་གི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཕུང་གསུམ་པ་འདིའི་སྣང་བརྙན་སྐྱོ་བོ་དེ་དག་གིས་རང་སེམས་ལ་བག་ལྷོད་ཅིག་གཏན་ནས་མི་འབྱུང་། བོད་མི་རང་ཉིད་ཀྱིས་“འགྱེལ་བའི་
དམ་ཆོས་བསམ་འཕེལ།
༼བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལས་འཕྲོས་པའི་ངུ་སྐད།༽ མི་རིགས་ཤིག་གི་དོན་ལྔ་སྣོད་དྲུག་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་བསམ་པའི་རླུང་ཁམས་དྭངས་མ་ནི་མི་རིགས་དེའི་སྲོག། དེ་གནས་པའི་ཡུན་གྱི་དུས་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མི་རིགས་དེའི་ཚེ། དེ་སེམས་དང་འགྲོགས་ནས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གསོན་ཤུགས་རྒྱས་པའི་འཕོ་བ་ནི་མི་རིགས་དེའི་བླའོ། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཤིག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བླ་སྲོག་ཚེ་གསུམ་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་མཚམས་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་ནི་སྐད་ཡིག་ཡིན་ཞིང་མི་རིགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་དེའང་གཙོ་བོ་མི་རིགས་དེའི་སྐད་ཡིག་གིས་བསྡུས་པའི་ཤེས་བྱར་ངོས་འཛིན་པས་ན། མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། དེའི་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱབ་ཚད་ནི་སྐད་ཡིག་གི་འགན་སྲུང་གི་ཚེ་སྲོག་ཡིན་ལ། མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཞན་དག་གི་རྩ་བའི་སྒུལ་ཤུགས་ཀྱང་ཡིན། སྐད་ཡིན་ནི་རིག་གནས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཞིང་། རིག་གནས་ནི་སྐད་ཡིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་དེའི་གནད་འགག་ལས་སྐད་ཡིག་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་ཅེས་འབོད་པར་འདོད། དེ་ལྟར་ན། སི་ཏ་ལིན་གྱིས་“མི་རིགས་ཤིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཡུན་རིང་གནས་
དེ་ལས་མང་བ་། “རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དངོས་ཤུགས་ལྐོག་གསུམ་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་ཚེ་གསུམ་གཅོད་བཞིན་པ།” »
དམ་ཆོས་བསམ་འཕེལ།
བོད་རྒྱ་བསྒྱུར་གྱི་སྲིད་བྱུས། ང་ཚོས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་བོད་མི་རིགས་རྒྱ་འགྱུར་གྱི་གནས་བབ་ངོས་འཛིན་དང་གོ་རྟོག་ངེས་ཤེས་རྙེད་དགོས་པར་གལ་ཆེའི་གནད་འགག་ཡིན་ཕྱིར། ད་ལྟའི་རྒྱ་མི་དམར་པོའི་སྲིད་བྱུས་གཏིང་ནག་པོའི་རྩ་བའི་འཇུ་ས་དེ་ཁ་གསལ་ལ་བཏང་ན། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་འདི་རྒྱ་བསྒྱུར་གྱིས་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་སུ་བོད་མི་ཚོས་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་གཏོང་པར་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐུན་མིན་རིག་གནས་འདུ་ཤེས་མཐའ་དག་རྩ་བརླག་ཏུ་བཏང་སྟེ་རྒྱ་རིགས་ལས་ཐ་དད་དུ་བགར་ཐབས་མེད་པར་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བར་བྱེད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ། ཧན་གྱི་རིག་གནས་ལ་”ཀྲུང་ཧྭ་རིག་གནས”་ཞེས་བ་བོད་མི་ཚོས་དེ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རེད། ད་རུང་བོད་མི་རིགས་དུམ་བུ་དུམ་བུར་བགར་ཏེ་ལུང་ཚན་རེ་རེར་མི་རིགས་རེ་ཡི་མིང་རེ་བཏགས་ཏེ་ཁ་འཐོར་ཏུ་གཏོང་ཇི་ཐུབ་བྱེད་པ་རེད། དེའི་ཞོར་ཏུ་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གི་དབང་ཤུགས་འོག་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་རྒྱ་མིའི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་མ་བྱས་ཚེ། སློབ་སྦྱོང་ལེགས་པོ་ཞིག་རེག་མི་ཐུབ་ཅིང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་རྒྱ་འགྱུར་གྱི་གནས་བབ་ངོས་འཛིན་དང་གོ་རྟོག་རྙེད་དགོས།” »
ཁྱུང་སྲས་བསམ་གཏན་ཚེ་རིང་།
༼སྡོམ་ཆར་ལོའི་དྲ་བ༽ནི་ཨ་མེ་རི་ཀའི་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་ E.B ཧིའི་ཐིས་བརྩམས། བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲགས་པ་པདྨ་དབང་ཆེན་གྱིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར། དེབ་འདི་ཕྱི་གླིང་ཨ་མེ་རི་ཀའི་རྩོམ་རིག་ཁྲོད་ན་བྱིས་སྒྲུང་སྐད་གྲགས་ཅན་བཅུ་ཡོད་པའི་གྲས་ཡིན་པ་བོད་འགྱུར་དེབ་ཏུ་གསལ་འདུག འདི་ནི་བོད་སྐད་དུ་སྒྱུར་མཁན་གྱི་སྙེག་སའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན་འདུག མིག་སྔའི་ལོ་འགའི་ནང་། ང་ཚོར་འགྱུར་གྱི་ཚད་གཞིའི་ཐད་ནས་གླེང་གཞི་ཅན་གྱི་སྒྱུར་དེབ་དེ་འདྲ་བསྟུད་མར་བྱུང་། དེ་དག་ལ་གཤེ་བའི་རྩོམ་ཡིག་དང་གཏམ་བཤད་སྤེལ་མཁན་ཡང་བསྟུད་མར་བྱུང་། ལྟོས་འཇོག་གིས་བཤད་ན། དེབ་གཅིག་ལ་འགྱུར་ཡིག་ཁ་ཤས་བྱུང་བ་དང་། མ་མཐར་ཡང་གཉིས་ཅན་བྱུང་བ་དེ་ཚོ་བསྡུར་ནས་གླེང་སྟངས་ཤིག་གི་ཚད་ཐིག་ཅིག་བསླངས། ཕྱི་གླིང་གི་རྩོམ་དེབ་གྲགས་ཅན་དེ་འདྲ་བོད་སྐད་ནང་ལ་བསྒྱུར་བའི་རྗེས་ལ་བོད་སྐད་ཀྱི་གོ་བརྡ་མི་འཕྲོད་པར་འགྱུར་འགྲོ་གི་འདུག་ཅེས་སྡིག་མཁན་ནི་བསྟུད་མར་ཡོང་གི་
ངའི་མིང་ལ་འཇིགས་མེད་ཐེག་མཆོག་ཟེར། བོད་ཡུལ་མདོ་སྨད་ལྷོ་རྒྱུད་རེ་སྐོང་གསེར་མོ་ལྗོངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་གྱི་སྨད་པ་ཧ་ར་བ་དྷི་རུ་གོང་མའི་རྒྱ་ཚང་སང་དུ་སྤྱི་ལོ1954ལོའི་བོད་ཟླ6པའི་ཚེས13ཉིན་སྐྱེས། ངའི་ཕ་མ་གཉིས་ནི་རོང་འབྲོག་ཚོ་ལྔའི་ལེ་ལག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡིན་ལ། ཡབ་རྗེ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོའི་ཉེ་གནས་བྱང་ཆུབ་མི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་ཤ་རུས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གཅིག་ཅིང་། རུས་ཁུངས་མགོ་ལོག་ཁྲོ་བོ་འབུམ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་འགྱུར་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ལས་མཆེད་པ་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཤཱཀྱའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཞིག་གི་མི་ཚེ་བསྐྱལ་ཚུལ་མདོར་བསྡུས།” »
རྫ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས།
སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། དེ་ཡང་ངས་ཉིན་འགའི་ཡར་སྔོན་ཞིག་ལ། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་མཆོག་གིས་ནང་མི་གྲོངས་པའི་སྐབས་སུ་ནང་མིས་ཆོས་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་འགྲོ་སོང་ཆེན་པོ་གཏོང་དགོས་པ་དེ་ལམ་སྲོལ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་མི་རུང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དབུལ་པོ་ཚོ་ལ་གནོན་ཤུགས་སུ་མ་གྱུར་པ་ཞིག་དགོས་པ། དེ་ལས་ལྡོག་ན་མཇུག་འབྲས་མི་ལེགས་པ་ཡོང་གིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་མོ་བཏབ་པའི་རིམ་འགྲོ་སོགས་ཀྱང་ཡོན་བདག་གི་འབྱོར་ཚོད་དང་བསྟུན་ཤེས་དགོས་པ་གལ་ཆེ་བ་བཅས་ཀྱི་ཐད་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་བའི་བརྙན་ཞིག་མཇལ་བྱུང་།
བོན་རྒྱ་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས།
བོད་ཟས་རིག་པ།
ཁ་ཟས་སྨན་དང་འདྲ་བར་རིགས་པ་ཡིས། །
འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་མེད་པར་བསྟེན་བགྱི་སྟེ། །
རྒྱགས་ཕྱིར་མ་ལགས་སྙེམས་པའི་ཕྱིར་མ་ལགས། །
འཚག་ཕྱིར་མ་ལགས་ལུས་གནས་འབའ་ཞིག་ཕྱིར། ། བོད་ཟས་རིག་པའི་རྩ་གཞུང་ཡིན།
གངས་ལྷ་མོ།
ཀ་བ་བུམ་པའི་གནད་ལ་སྦྱངས་མེད་ཀྱང་།
ཁ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་སྒྲོལ་མ་གསུམ།
ག་ས་གང་ལ་དོན་གཉེར་སྒྲོལ་མ་གསུམ།
ང་ཡི་སྐད་བསྐུར་ཚིག་གསུམ་ཚུར་ལ་ཉོན།
