ཀུན་གསལ་གྱིས།
————–
སྔོན་བརྗོད
བོད་ ཀྱི་གཞོན་རབས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་ཤུགས་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ཞིག་ བཞག་ཡོད།ཤུགས་རྐྱེན་དེ་བཟང་བོ་དང་ངན་པ་གང་ཡིན་མིན་དཔྱད་པ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ རེད། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་མིང་སྙན་པའི་དམངས་གཙོའི་བཅོས་ བསྒྱུར་ནང་སྐྱེས་ཤིང་།སྐད་གྲགས་ཅན་གྱི་རིགས་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོའི་ནང་སློབ་ སྤྱོང་གི་མ་ལག་ཆགས་ནས་བསྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་མགོ་སྟོད་དུ་རྩོམ་ཡིག་ སྤེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་འདི་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་དོན་རྒྱལ་གྱི་བསམ་བློའི་གྲུབ་ཆ་རེ་ རེ་རིག་གསར་དང་དེའི་སྔ་བཞུག་གི་འཁོར་ཡུག་གིས་བསྐྲུན་པ་ཤེས་ཐུབ་ལ།ད་ད ུང་བསམ་བློ་དེའི་རང་མདངས་ཕྱི་རོལ་ལ་འཕྲོས་བ་ནི་ཁོའི་རྩོམ་ཡིག་དེ་དག་ཡིན་པར་ མ་ཟད།ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་ནི་དེ་དག་གི་ནང་སྙིང་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེང་སང་གི་མཁས་པ་ཡིན་ ཟེར་མཁན་མང་ཆེ་བ་ཁ་མཐུན།
༡ རྦབ་ཆུ་ཡི་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི།
རྦབ་ ཆུ་ནི་རྒྱའི་གནའ་སྲོལ་རི་མོའི་ནང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ལ། རྒྱའི་སྙན་རྩོམ་གྱི་ནང་ལ་ཡང་འདི་ཡང་ཡང་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཡོད་པས།རྒྱའི་རིག་གནས་ ནང་རྦབ་ཆུས་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད།དེ་ནི་བོད་ཡུལ་ན་གངས་རི་མང་བ་བཞིན་ རྒྱ་ཡུལ་ན་རྦབ་ཆུ་མང་བ་དེས་རྐྱེན་ཞིག་ལོས་ཡིན། བོད་ ཀྱི་ཐ་སྙད་ནང་རྦབ་ཆུ་ཡོད་པ་ཙམ་ལས་བེད་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མེད་མོད། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱ་ནང་ནས་སློབ་གྲ་ཐོན་རྗེས་རྦབ་ཆུ་བོད་ཡུལ་གྱི་རྩོམ་ རིག་གི་ཐ་སྙད་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས། དེ་ནས་བཟུང་རྦབ་ཆུ་ཡང་བོད་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དུ་ཡོང་བ་ཡིན་ཟེར་བའི་དམག་མི་ ཚོ་ནང་བཞིན་བོད་ཀྱི་རིགས་གཞུང་ནང་གི་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་ཞིག་ཉན།
༢ སྨྱོན་པའི་བླ་རྡོལ་གྱི་རྦབ་ཆུ།
ལང་ ཚོའི་རྦབ་ཆུ་ལ་ཚིག་རྐང་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཡོད་པ་མང་ཆེ་བ་ལ་ཚིག་ཚོགས་བཟོས་ ནས་ཚིག་ཚོགས་ཀྱི་མགོར་འབོད་ཚིག་དང་འདི་ནི།ཁྱེད་མེད་ན་ཟེར་བ་སོགས་ཚགས་བར་ གཉིས་ལྡན་དང་སུམ་ལྡན་རེ་སྤྱར་ཏེ་བརྗོད་པ་དེས།
བྲག་ ངོད་གཟར་བོ་ནས་ཆིལ་ཆིལ་དུ་ཤར་སེ་འབབ་པ་ལྟ་བུའི་ཚིག་གི་བརྗོད་ལྟངས་ལ་བསྒྲིག་ གཞི་མེད་པར་རང་གིས་འདོད་པ་ལྷུགས་པར་བརྗོད་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རང་དབང་སྙན་ངག་ ལྟར་མ་ཡིན་པར་(རྦབ་ཆུ་འདི་རང་དབང་སྙན་ངག་རེད་ཟེར་མཁན་མང་པོ་ཡོད་)བྲག་ངོས་ཐ་མེ་ཐེམ་མེ་ན་རྦབ་ཆུ་ཆ་ལེ་ཆོ་ལེ་འབབ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བཟོས་འདུག་པར་མ་ཟད། ཚིག་ཚོགས་མང་པོ་ལ་བསྒྲིག་ཁྲིམས་དམ་པོ་བཟོས་འདུག དཔེར་ན། སྔོ་ཞིང་བསངས་པའི་ནམ་མཁའ། དྲོ་ཞིང་འཇམ་པའི་ཉི་འོད། ཡངས་ཤིང་ཆེ་བའི་ས་གཞི། མཛེས་ཤིང་སྡུག་པའི་མེ་ཏོག མཐོ་ ཞིང་བརྗིད་པའི་ལྷུན་པོ། ཟེར་བའི་ཚིག་རྐང་ཚིག་ཚོགས་འདིའི་ཚིག་རྐང་རེ་རེ་ཚིག་གཉིས་པ་དང་བཞི་པ་ལ་ཞིང་ སྒྲ་རེ་དང་པའི་སྒྲ་རེ་སྦྱར་ནས་ཚིག་རྐང་ཚིག་ཚོགས་འདི་ལ་བསྒྲིག་ཁྲིམས་ཉིས་ བརྩེགས་ཤིག་འཁུར་དུ་བཅུགས་འདུག སྔོ་ཞིང་བསངས་པའི་ ནམ་མཁའ་ཟེར་བའི་ཚིག་རྐང་ཚིག་ཚོགས་ནི་བོད་ཀྱི་རྒན་པོ་ཚོའི་བསང་བརྩི་ལྟངས་ འདྲ་བོ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་རྩོམ་འདིའི་སྤྱི་ཁོག་བསང་རྩི་ལྟངས་དང་འདྲ་ས་མང་པོ་ཡོད་ནའང་། སྐབས་རེ་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཉི་མ།དགེ་ལེགས་འབྱུང་བའི་ཉི་མ།དོན་གྲུབ་པའི་ཉི་མ་ཟེར་ བའི་སྟོན་བཤད་བཤད་ལྟངས་ལ་ཁ་ཏོག་ཙམ་བསྒྱུར་འདུག དེ་མིན། མཚམས་མཚམས་སྙན་ངག་གི་རྟ་མཆོག་སྐོམ་པས་གདུངས་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་ཟེར་བ་སོགས་མེ་ལོངས་མའི་རྒྱན་གྱི་འགྲོ་སྲོལ་ལྟར་བརྗོད་པ་དང་། ལྟོས་ དང་།ཉོན་དང་ཟེར་ནས་ཀློག་མཁན་ཚོར་འདི་ནི་རྦབ་ཆུ་ཡག་པོ་དང་སྙན་པོ་ཞིག་ཡིན་ ཚུལ་ལབ་ཆེན་རྒྱག་བཞིན་པའི་སྐབས།ཁྱེད་ལ་དང་ཁྱེད་མེད་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ཟེར་ནས་གང་ ཟག་གཉིས་པ་ཞིག་ལ་སྟོད་པ་ལུང་ནག་གང་བྱེད་ཀྱིན་བྱེད་ཀྱིན་ང་ཚོ་སྟེ་ཟེར་ནས་གང་ ཟག་དང་པོ་ཞིག་བཤད་ཀྱིན་འདུག དེ་ནས་ཡང་ལྟོས་དང་ཉོན་དང་དེ་ནི་འདི་ནི་ཟེར་ནས་གཞན་ཞིག་བཤད་ཀྱིན་འདུག་པ་འདི་ དག་ཚང་མ་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀར་རང་དབང་གི་སྒྱུ་རྩལ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་གྱིན་ཡོད་ཁུལ་ཡིན་ མོད། དོན་གྱིས་དེ་ནི་ཉ་ཉོག་བསྲེས་ནས་སྨྱོན་པའི་བླ་རྡོལ་རང་བྱས་འདུག
༣ རིག་གསར་གྱི་དུག་དང་འགྲོགས་པའི་ཁ་སང་གི་རྦབ་ཆུ།
ལང་ ཚོའི་རྦབ་ཆུའི་མགོ་ནས་མཇུག་བར་ཐ་སྙད་སྤྱོད་ལྟངས་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ནས་ བྱུང་བའི་སྐད་བརྡ་རྫ་ཆུ།གཡའ་ཆུ།ན་ཆུ་ཟེར་བ་སོགས་དང་མེ་ལོང་མའི་ཐ་སྙད་དྲི་ཟ་ དང་།ཚངས་བ།དབྱངས་ཅན་ཟེར་བ་སོགས་ལ་གུང་བྲན་ཏང་གི་རྒྱུན་སྤྱོད་མིང་ཚིག་སྔོན་ ཐོན་དང་།མདུན་བསྐྱོད།རྙིང་ཞེན་ཟེར་བ་སོགས་མཉམ་བསྲེས་བྱས་ནས་བྲིས་བ་འདིའི་ ནང་གཞི་མེད་པའི་ལབ་རྒྱག་པ་དང་རིག་བ ཅུའི་མཚོན་པའི་རིག་གནས་ལ་སྤྱང་བརྩོན་དགོས་པར་ཁ་གཡང་བསྒྲོག་པ་ནི་ཕལ་བ་ལྟ་བུ་ ཡིན་ལ།
ངོ་ མ།མཚར་སྡུག་འོད་སྟོང་འབར་བའི་སྔོན་ཆད་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཚབ་བྱེད་མི་རུང་ཟེར་བ་ནས་ བཟུང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཡི་དུག་བསྐྱར་བཤད་བྱས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ཡང་སྔོན་ཆད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ད་ལྟའི་ཚབ་བྱེད་མི་རུང་ལ། དུས་(རིག་གསར་དང་དེའི་རྗེས་དུས་)དང་མཐུན་པའི་རིག་གནས་མ་སློབ་ན་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་མི་སྲིད། སྔོན་ཐོན་ཆགས་མི་ཐུབ། ང་ཚོ་(1949་ལོའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་བའི་མི) སྟེ་བོད་གངས་ཅན་གྱི་མི་རབས་གསར་བའི་ནང་སྲོལ་རྒྱུན་རྙིང་ཞེན་པ་ཅན་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་(ཁོ་ཚོས་དད་པ་ལ་རྨོངས་དད་ཟེར་)བྱེད་ མཁན་ཚོ་འཇུག་ཡུལ་གཏན་ནས་མེད་ཟེར་ནས་བོད་པ་བྱིངས་ཁོ་ཚོ་དང་ལོགས་སུ་བཀར་ཏེ་ རིག་གསར་གྱི་ལྷ་འདྲེ་གདོན་བཀག་ཟེར་བ་བསྐྱར་བསྒྲག་བྱས་འདུག
ལྷག་པར་ཏུ་ལག་དམར་བཙན་འཛུལ་བས་ང་ཚོའི་མགོར་བཙན་གྱིས་བཞག་པའི་བོད་པ་ཚོ་ནི་ཆེས་རྗེས་ལུས་དང་། ཆེས་ཀླ་ཀློ ཆེས་མུན་ནག ཆེས་ ལོག་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་བོད་པའི་མ་ཎི་འདོན་པ་ལས་ཀྱང་གྲངས་མང་བ་བཤད་དང་བཤད་བཞིན་ པ་དེ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་འདིར་དྲངས་ནས་ཁོ་ཚོའི་སྐུ་ཚབ་གནང་འདུག
༤ འདི་ནི་རྦབ་ཆུའི་དབྱེན་དཀྲུག་དང་དབྱངས་རྟའི་དྲངས་བའི་མིག་ཆུ་རེད་ཡ།
རྦབ་ ཆུའི་ནང་དོན་རྒྱལ་གྱིས་གུང་ཇག་ཚང་གིས་བོད་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གསར་རྙིང་གི་དབྱེ་བ་ བཀར་ནས་ཁྲག་དཀྲུག་དཀྲུག་བྱས་པ་ནང་བཞིན་བོད་ནང་ལ་དུས་རབས་དང་མི་རབས་ལ་གསར་ རྙིང་གི་དབྱེ་བ་བྱས་ནས་ཡག་ཉེས་ཀྱི་འུར་བསྟོད་དང་ཁ་རྡུང་བཏང་སྟེ་དབྱེན་ དཀྲུག་བརྒྱབས་ཡོད།དེའི་ག་ལ་ཚད།ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་ཨུ་རུ་སུ་ བརྒྱུད་རྒྱའི་དམར་དམག་གིས་ཁྱེར་ཡོང་བའི་དྲག ་རྩུབ་ཀྱི་དབྱིངས་རྟ་དེ་ལ་དྲངས་བའི་གྱེར་འདོན་ལ་ཉན་ནས་ཤ་འདར་སྤུ་འདར་ བརྒྱབས་ཏེ་ཧ་ལས་ཧང་སང་མཁན་ཡང་བོད་གངས་ཅན་ན་ཉུང་ཉུང་མིན།དེ་ནི་དེ་སྔོན་མའོ་ ཡི་འདྲ་དཔར་གྱི་སྔོན་དུ་ཤ་འདར་སྤུ་འདར་བརྒྱབས་ཏེ་མིག་ཆུ་གཏོང་མཁན་ཚོ་དང་ གཅིག་པ་རེད།
མཇུག་མཐར།
དོན་ གྲུབ་རྒྱལ་ནི་ནམ་ཡང་ཤེས་ཡོན་པ་དང་ལ་རྒྱ་ཅན་གྱི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ཡིན་ན་ཡང་། ཁོའི་རིག་གསར་གྱི་དུག་དང་འདྲེས་བའི་ལྟ་བ་དེ་ང་ཚོའི་མི་རིགས་འདིའི་ནང་འཇུག་ ཡུལ་གཏན་ནས་མེད།
་་ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་་ ནི་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་མིའི་དམག་དུང་གཡར་བོ་ཞིག་དང་འདྲ་སེ་འདུག་ལ། ཡང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་གི་ཞོགས་པའི་དུང་བརྡ་དེ་དང་ཡང་འདྲ་སེ་འདུག དམག་མིས་དམག་དུང་བུས་པ་དང་དམག་མི་རྣམས་གཡུལ་ལ་རྒྱུགས་དགོས་པ་དང་། སློབ་གྲྭར་ཞོགས་པའི་དུང་བརྡ་སྒྲོགས་པ་དང་སློབ་མ་ཚང་མ་ངེས་པར་ཡར་ལ་ལངས་དགོས་པ་རེད། དེ་ནི་སྒྲིག་གཞི་ཞིག་རེད་ལ། སྒྲིག་གཞི་དེར་སྒྲིག་འཛུགས་བཙན་པོ་ཞིག་གིས་སྟངས་འཛིན་ནན་པོ་ཞིག་མ་བྱས་ན་ཡོང་ཐུབ་མེད་པ་ཞིག་རེད།
འོན་ཏེ། ་་ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་་ ནི་སྒྲིག་གཞི་ཞིག་མ་རེད་ལ་དེའི་རྒྱབ་ལོགས་སུ་སྒྲིག་འཛུགས་བཙན་པོ་དེ་འདྲ་ཡང་གང་ཡང་མེད་ན་ཡང་། དེས་མི་མང་པོ་ཞིག་གཉིད་ལས་བསངས་ཤིང་ཡར་ལ་བསླངས་པ་མ་ཟད་མདུན་དུ་རྒྱུགས་པར་བཅུག
་་ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་་ ཡིས་ང་ལ་ དམར་ཤོག་གི་གླུ་དབྱངས་ ་་ཡར་ལོངས། འཁྱག་ལྟོགས་ཀྱིས་མནར་བའི་བྲན་གཡོག་ཚོ་་ ཟེར་བ་དེར་ཡང་ཡང་དྲན་གསོ་གཏོང་འཇུག་གི་ཡོད།
མྱུར་མྱུར་བྲེལ་བྲེལ་གྱིས་འབབ་པའི་ ་་ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་་ ལ་ཚ་ཚ་འུར་འུར་དང་དཔུང་འགྲོས་གཅིག་པའི་དམར་པོའི་རུ་དཔུང་དང་འདྲ་ས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་བཤད་ཅི་ལ་དགོས།
ཨ་་་་ཨ་་་་ཨ། ཀུན་གསལ་ཡིན་ན་ཁ་ནག་འདིར་འདི་མོ་དྲན་རྒྱུ་རྒོད་པོ་ཞིག སྐབས་རེར་ཁྱོས་ངོ་མ་བཞེངས་འཇོག་ཁ་ཟིག་མ་རེད་ན། ཁྱོའི་སྐེ།
བློ་མཐུན་ཀུན་གསལ་ལགས་ཀྱི་རྩོམ་ཐུང་འདིར་དགག་དགོས་པ་གང་མང་འདུག་སྟེ། འདིར་དུས་ཚོད་ཀྱི་དབང་གིས་རེ་ཞིག་བཞག་པ་ཡིན། ཡིན་ནའང་། ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་འདྲ་འདྲའི་སྙན་ངག་རྒོད་གཤིས་ཅན་
ད་ལྟའི་བར་བོད་འདིར་བྱུང་ཨེ་ཡོད་སྙམ། ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུའི་སྐོར་ལ་བྲིས་པའི་དཔྱད་བརྗོད་བོད་ནང་ཆ་རེ་ཡོད། བདུད་ལྷ་རྒྱལ་གྱིས་བྲིས་པའི་དཔྱད་བརྗོད་དེ་ནི་གཏིང་ཟབ་མོ་ཞིག་འདུག གཞན་སྙན་ངག་འདི་ཚེ་རིང་ཤཱཀྱས་དབྱིན་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་འདུག ཕྲན་གྱིས་ཧྥ་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་ཁུལ་བྱས།(ཧྥ་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་ྐློག་འདོད་ཚེ། འབྲེལ་ཐག་འདི་རྡེག་གནོན་བྱོསhttp://www.montagnedubonheur.org/francais/p_poemes.htm )ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོས་སྙན་ངག་གི་རྟ་མཆོག་སྐོམ་པས་གདུང་ན་ཅི་ལྟར་བྱ། ཟེར་བ་སོགས་རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་ལྔར་དཔེར་བྱས་ཏེ་བྲིས་པའི་རྩོམ་སྟངས་དེ་ཚོ་གསར་བ་མིན་ནའང་། གོ་བ་ལོན་ཁག་པོ་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག