བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དོན་ཆེན་རེའུ་མིག
༼གསལ་བཤད། རེའུ་མིག་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་ནི་ མཁས་དབང་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་གིས་མཛད་པའི་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་མཇུག་ཏུ་བཀོད་འདུག ཉེ་ཆར་འདི་ནས་ཟུར་དུ་བཏོན་པའི་རེའུ་མིག་ཅིག་ཁ་བརྡར་བཀོད་པ་ལ་གཟིགས་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་སྣང་བཞིན་འདུག་སྟབས་འདིར་ཆ་ཚང་བ་བཀོད་པ་ཡིན། དྲ་ངོས་ནས་རེའུ་མིག་རྣམས་གོ་རིམ་འཆོལ་འདུག་སྟབས་ PDF ཐོག་གཟིགས་ན་འདིར་ཡོད། bod kyi lo rgyus don chen re’u migཁ་བརྡས།༽
སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས་ཀྱིས་བརྩམས། ལ་དྭགས་བློ་བཟང་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ལེགས་སྦྱར་སྐད་ལས་བསྒྱུར། —————- དེ་ནས་དགའ་ཚལ་དུ་རྒྱུ་བའི། ལྷ་མོ་དེ་རྣམས་མཐོང་གྱུར་ནས། དགའ་བོས་གཡེང་ཞིང་འདུལ་དཀའ་བའི།། ཡིད་ནི་ངེས་པའི་ཀ་བར་བཅིངས།། ༡།། གཤམ་གསལ་འབྲེལ་ཐག་བསྣུན་ནས་གཟིགས་རོགས། saundara 11 khabrda
ཨ་ཅེ་གཡུ་མཚོ་ལྷ་འཚོ་དགྱེས་པའི་ཕྱིར།།
མཚོ་དང་འཚོ་ཡི་བཤད་པ་འདི་ན་སྤྲོ།།
ལྷ་སྨན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྱུག་ཁ་རྟག་འཚོ་ཞིང་།།
རིག་པའི་གླེང་མོ་བྱེད་ལ་གྲོགས་བྱེད་ཤོག།
སྔོན་འཇུག་མ་ཐོབ་པའི་མཚོ་དང་སྔོན་འཇུག་འ་ཐོབ་པའི་འཚོ་འདི་གཉིས་ནི་སྒྲ་ཉེ་ཡང་དོན་ཁ་ཁ་ཡིན་པར་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྩོད་གཞི་ཁྱོད་ནས་མེད་པ་ཞིག་རེད། མ་མཚོ་ནི་རྒྱ་མཚོ་དང་མཚོ་ལ་འཇུག་པ་དང་འ་འཚོ་ནི་སྲོག་འཚོ་བ། ཕྱུགས་འཚོ་བ། སྲུང་བའི་དོན་ཅན་དང་། འཇིག་རྟེན་མིའི་འཚོ་བ་ལ་འཇུག་པའོ། ཐ་སྙད་འདི་གཉིས་ནི་འཇུག་ཡུལ་མི་གཅིག་ཁ་ཁ་རེད། དེ་ལྟར་ཡང་། ཐ་སྙད་འདི་གཉིས་མིའི་མིང་གི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་སྐབས་འབྲི་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་འདྲ་མིན་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག འདི་གཉིས་ལས་གང་ཞིག་དག་མིན་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཡང་རེ་ཟུང་རེ་མཐོང་རྒྱུ་འདུག ཡག་པོ་ཞིག་བསམ་བློ་བཏང་ན། གང་ཞིག་དག་མིན་ཟེར་ནས་མིང་གི་རྗེས་སུ་ཡང་ན་མཚོ་དང་མིན་ན་འཚོ་ཡིན་དགོས་པར་བསམ་པ་དང་འབྲི་ཚུལ་གཅིག་རང་ལ་གཏན་འཁེལ་དགོས་བསམ་པ་དེ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཞིག་རེད། དེ་ཡང་མཚོ་དང་འཚོ་གཉིས་ཀྱི་དོན་དག་ཡག་པོ་མ་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཐུག་འདུག་སྙམ།
དེ་ལས་མང་བ་། “མཚོ་དང་འཚོ་ཡི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་གཡུ་མཚོ་སྔོན་མོའི་ཐིགས་པ།” »
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ། Life of the Buddha(Clay Sanskrit Library)
རྩོམ་པ་པོ། སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས། ༼སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ།?༽ Ashvaghosha
ལོ་ཙཱ་བ། པེ་ཊི་རིག ཨོ་ལི་ཝེ་ལེ། Patrick Olivelle
ཨ་མ་ཛོན་(Amazon)ནས་ཉོ་ན་འབྲེལ་ཐག་འདི་ན་ཡོད། http://www.amazon.com
ནིའུ་ཡོག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་པར་ཁང་གིས་ ༢༠༠༩ ལོར་པར་བཏབ་པ།
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞེས་འཁོད་པའི་དེབ་འདི་སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པར་གསུངས་ཤིང་། སྟོན་པའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་སྟབས་བོད་སྐད་དུ་འགྱུར་མ་འགྱུར་གྱི་སྐོར་འཕྱང་མོ་ཉུག་ཏུ་ཡོད་སྐབས། ཕྲན་གྱི་གྲོགས་པོ་པད་མ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲི་ལགས་དང་ལྷན་དུ་གླེང་མོལ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བའི་ “སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྙན་དངགས་ཆེན་པོ་”བྱ་བ་ཡིན་པ་ངོ་འཕྲོད་བྱུང་། ཨིན་ཡིག་གི་འགྱུར་འདི་ལ་ཁྱོན་ཤོག་ངོས་༥༠༠ཙམ་ཞིག་འདུག་ཅིང་། དེ་ཡང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དེ་ཤོག་ངོས་རེའི་སྲིབ་ངོས་དང་དེའི་འགྱུར་ཨིན་ཡིག་མ་ཤོག་ངོས་རེའི་ཉིན་ངོས་སུ་བཀོད་འདུག ལེའུ་དང་པོ་ནས་ལེའུ་བཅུ་བཞི་བར་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་ཟུང་མ་གཏོགས་ཆ་ཚང་བར་ཡོད་ཅིང་། ལེའུ་ཕྱི་མ་བཅུ་བཞི་ནི་རྒྱ་བོད་ཀྱི་འགྱུར་ལ་བརྟེན་ནས་སྙིང་བསྡུས་སུ་བཀོད་འདུག
གཅན་གཡང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་བརྩམས་སྒྲུང་གི་དེབ་གསར་བ་<<མིག་ཆུ་ཐ་ར་ར>>ཞེས་པ་ཐོན་ལ་ཉེ
དེབ་མིང་། <<མིག་ཆུ་ཐ་ར་ར།>>
རྩོམ་པ་པོ། གཅན་གཡང་ཕྱུག སྨྱུག་མིང་། བདེན་འཚོ།
ས་གནས། ཝཱ་ཎ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་།
དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཉིས་སྟོང་བདུན་ལོར་ཡིན་ངེས། དེའི་སྐབས་ཀྱི་ས་རཱ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སློབ་དཔོན་ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས་མཆོག་ཝཱ་ཎ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ཉིན་འགའི་རིང་རྩོམ་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ཏུ་འཆད་ཁྲིད་དུ་བཅར་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་རྗེས། ཝཱ་ཎ་མཐོ་སློབ་ཏུ་བརྩམས་སྒྲུང་རིང་བོ་འབྲི་མཁན་ཞི་མོ་ཁ་ཤས་ཤིག་འདུག་ཅེས་རེ་བ་དང་བཅས་གསུངས་པ་དངོས་དང་བརྒྱུད་ནས་ཡང་ཡང་ཐོས།
གཅན་གཡང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་བརྩམས་སྒྲུང་གི་དེབ་གསར་བ་<>ཞེས་པ་ཐོན་ལ་ཉེ
དེབ་མིང་། <>
རྩོམ་པ་པོ། གཅན་གཡང་ཕྱུག སྨྱུག་མིང་། བདེན་འཚོ།
ས་གནས། ཝཱ་ཎ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་།
དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཉིས་སྟོང་བདུན་ལོར་ཡིན་ངེས། དེའི་སྐབས་ཀྱི་ས་རཱ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སློབ་དཔོན་ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས་མཆོག་ཝཱ་ཎ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ཉིན་འགའི་རིང་རྩོམ་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ཏུ་འཆད་ཁྲིད་དུ་བཅར་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་རྗེས། ཝཱ་ཎ་མཐོ་སློབ་ཏུ་བརྩམས་སྒྲུང་རིང་བོ་འབྲི་མཁན་ཞི་མོ་ཁ་ཤས་ཤིག་འདུག་ཅེས་རེ་བ་དང་བཅས་གསུངས་པ་དངོས་དང་བརྒྱུད་ནས་ཡང་ཡང་ཐོས།
༄༅།། ལྷར་བཅས་འགྲོ་བའི་འདྲེན་མཆོག་སྲིད་ཞིའི་གཙུག་རྒྱན་སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་༧རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྐུ་འཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་མཛད་རྣམ་རྒྱ་ཆེན་སྙིང་རྗེའི་རོལ་མཚོ་རླབས་འཕྲེང་བརྒྱ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། གཤམ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ལ་བསྣུན་ནས་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་གི་དྲ་རྒྱ་ལ་གཟིགས་ནས་ལེའུ་རེ་རེ་བཞིན་ཀློག་བཏུབ་པ་འདུག མཛད་རྣམ་རྒྱ་ཆེན་སྙིང་རྗེའི་རོལ་མཚོ།
ལ་དྭགས་བློ་བཟང་འཇམ་དཔལ་གྱིས། ——————- བོད་རིག་གཞུང་ས་སྟེང་དུ་ལུས་པ་ལ་བོད་སྤྱིའི་སྐད་དེ་མེད་མི་རུང་བ་ཡིན་འདུག བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཆེད་དུ། སྐུ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་སྨོན་འགྲུབ་ཕྱིར། རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙན་དངགས་འདི་གློག་ཀླད་དུ་བཅུག འདི་ལ་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཞུས་དག་མཛོད། བོད་རིག་གཞུང་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་རེ་སྨོན་ཡིན། ༼གཤམ་གསལ་འབྲེལ་ཐག་ན་རྟག་ངུའི་རྟོགས་བརྗོད་མཆན་དང་བཅས་པ་བཞུགས།༽ rtag tu ngu
འཚེ་བ་སྤངས་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་དང་ཉམས་ལེན་༼The Power and Practice of Nonviolent Struggle༽ཞེས་པ་འདི་ནི་ཨེལ་བྷཊ། ཨེནས྄ྭཊིན། ལྟེ་གནས་ཁང་གི་མཁས་དབང་ཇཱིན། ཤརྤ་ཡིས་བརྩམས་ཤིང་། པདྨ་ཚེ་དབང་ཤཱསྣྟིས་གངས་ལྗོངས་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཡོད། དེབ་འདི་ནི་བསྒྱུར་མཁན་སྐུ་ཞབས་མཆོག་གིས་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་བརྒྱུད་འགོད་བྱེད་འཐུས་ཀྱི་བཀའ་འཁྲོལ་དང་འབྲེལ་འདིར་བཀོད་ཡོད། ད་དུང་རྩོམ་པ་པོའི་དྲ་རྒྱ་ནས་ཀྱང་ཕབ་བཤུ་བྱེད་ཐུབ་པ་འདུག དྲ་རྒྱའི་ཁ་བྱང་དག་འདི་ན་ཡོད། གཤམ་གསལ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ལ་བསྣུན་ནས་དེབ་འདི་ཡོངས་རྫོགས་PDF…
དེ་ལས་མང་བ་། “འཚེ་བ་སྤངས་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་དང་ཉམས་ལེན།” »
སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ལམ་ལུགས་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་བར། བཅིངས་གྲོལ་གྱི་ཆེད་རྟོག་འཆར་གྱི་སྒྲོམ་གཞི་ཞིག་༼From Dictatorship to Democracy༽ཞེས་པ་འདི་ནི་ཨེལ་བྷཊ། ཨེནས྄ྭཊིན། ལྟེ་གནས་ཁང་གི་མཁས་དབང་ཇཱིན། ཤརྤ་ཡིས་བརྩམས་ཤིང་། པདྨ་ཚེ་དབང་ཤཱསྣྟིས་གངས་ལྗོངས་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཡོད། དེབ་འདི་ནི་བསྒྱུར་མཁན་སྐུ་ཞབས་མཆོག་གིས་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་བརྒྱུད་འགོད་བྱེད་འཐུས་ཀྱི་བཀའ་འཁྲོལ་དང་འབྲེལ་འདིར་བཀོད་ཡོད། ད་དུང་རྩོམ་པ་པོའི་དྲ་རྒྱ་ནས་ཀྱང་ཕབ་བཤུ་བྱེད་ཐུབ་པ་འདུག དྲ་རྒྱའི་ཁ་བྱང་དག་འདི་ན་ཡོད། དེ་ནས་གཤམ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ལ་བསྣུན་ན་དེབ་ཆ་ཚང་གཟིགས་ཐུབ་ཅིང་། FDTD-Tibetan དེབ་ཀྱི་དཀར་ཆག་དེ་གཟིགས་བདེའི་ཕྱིར་གཤམ་དུ་དྲངས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ལམ་ལུགས་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་བར།” »
སེར་ལྡན་བྱམས་པ་ཆོས་དབང་གིས་
ད་ལོ་རྡོར་གདན་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་དབང་སྩལ་སྐབས་རང་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་ལ་ཐོན་པའི་དཔེ་དེབ་རིགས་འདྲ་མིན་ཐོན་འདུག་པས་དེ་རིགས་ནི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་དུང་ཞེན་ཡོད་པའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བཞིན་ཡོད། ཁོ་བོས་བལྟས་སྐབས་དེབ་རིགས་ཉོ་མཁན་མང་ཆེ་བ་ནི་གྲྭ་བཙུན་ཁག་རེད་འདུག གཅིག་བྱས་ན། རྒྱུན་དུ་ནང་ཆོས་ཀྱི་དཔེ་ཚོགས་རིགས་བོད་ཡིག་ཐོག་ལ་ཡོད་པར་སོང་བོད་ཡིག་དཔེ་དེབ་རིགས་ལ་ཀློག་སྙིང་དྲོ་བ་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན་ངེས། གང་ལྟར་གང་ཡིན་རུང་། བོད་ཡིག་དཔེ་དེབ་རིགས་ལ་ཀློག་མཁན་ཇི་ཙམ་གྲངས་མང་བ་ཡོང་བའི་ཚོད་ཀྱིས་རང་མི་རིགས་འདི་སའི་གོ་ལ་འདིའི་སྟེང་དུ་གསོན་གནས་ཡུན་རིང་ཐུབ་པ་ལ་ཡང་ཕན་ཐོགས་རྒྱ་ཆེན་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་སྨོས་མེད་རེད།
བསང་ཆུ་འབྲུག་བྷེ།
དེ་རིང་ངས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ངོ་སྤྲོད་པར་འདོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་གླེགས་བམ་ཞིག་སྟེ།གསར་རྩོམ་གྱི་འཕྱོ་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱའི་ཡུལ་གྱར་རྩོམ་པ་བོ་ཡན་ཧོན་པེན་གྱིས་ཕྱག་རྩོམ་མཛད་པའི་དངོས་རྟོག་སྤེལ་མའི་སྒྲུང་དེབ་རྔམ་བརྗིད་རི་བོ་ཚོགས་རྣམས་ཐོད་ཀྱིས་བསུ་ཞེས་པའི་དེབ་དེ་ནུ་མོ་པད་མ་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས་ལོ་ངོ་གཅིག་གི་དཀའ་སྡུག་གི་བཞིན་རས་འོག་ནས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་འདུག་པའི་འཕྲིན་བཟང་དེ་ཡིན་ལགས། ནུ་མོ་པད་མ་ཆོས་སྒྲོན་ལ་མཚོན་ན་ལོ་འདིར་ཁྲག་དང་མིག་ཆུའི་ནམ་ཟླ་རེ་ཡི་སྐྱོ་ངལ་འཁུར་ཞིང་། ཟུག་དང་མནར་གཅོད་གང་མང་ཞིག་གི་གདོང་ལེན་འོག་འཚར། ནམ་ཡང་རླབས་ཆེ་བའི་མི་ཚེ་ནི་རླབས་ཆེ་བའི་དཀའ་སྡུག་གི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པ་ལྟར།ནུ་མོར་ཅི་འདྲའི་ལུས་སེམས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་མྱོང་ཡང་དངོས་སྒྲུང་བརྩམས་ཆོས་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་མ་ཡུམ་གྱི་འོ་སྤྲི་ལས་ཞིམ་པའི་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཚེ་སྲོག་ལ་བརྒྱུས་ནས་མི་ཡུལ་ལ་བཀྲམས་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་སྟེ་དངོས་གནས་མི་ཡུལ་གྱི་ཟས་རིན་ཙམ་ལོས་ཡིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “ནུ་མོ་པད་མ་ཆོས་སྒྲོན་གྱི་བསྒྱུར་རྩོམ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་འདུག” »
ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་ལ་དུང་བའི་ཁྱེད་ཅག་ལ་དེབ་ཆུང་འདིས་མགྲོན་བསུ་བྱེད།
དཔྱོད་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ལ་མོས་པའི་ཁྱེད་ཅག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་འདིས་དགའ་བདེ་སྦྱིན།
ཁྱེད་ཅག་གིས་རིག་གཞུང་དང་ཤེས་རབ་ལ་བཅངས་པའི་དུང་སེམས་བསྣམས་ནས།
ཤེས་རབ་དང་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་རྩལ་ལས་འཁྲུངས་པའི་དེབ་ཆུང་འདི་ཉོ་བར་ཕེབས་ཤོག
སེར་ཤུལ་རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་༼ཤེས་རབ་བླ་འབོད༽་ཅེས་པ་གསར་དུ་པར་བསྐྲུན་བྱས་ཡོད། འདི་ནི་རྩོམ་པ་པོའི་རྩོམ་ཡིག་དེབ་ཕྲེང་གཉིས་པ་དེ་ཡིན་པ་དང་དེབ་ཕྲེང་དང་པོ་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ལོར་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཡོད། དཔེ་དེབ་འདིར་ནང་ཆོས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས། ཆབ་སྲིད་དང་རིག་གཞུང་འཛིན་སྤེལ་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་དང་། དུས་བསྟུན་ཀྱི་བསམ་བློའི་རང་བཞིན་ལ་ཁ་ཕྱོགས་ནས་བྲིས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཕྱོགས་བསྡེབས་བྱས་ཡོད།
ཐེ་བོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ།
ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་སྣང་ལས་མཆེད་ཅིང་མེ་དཔུང་ལྟ་བུའི་དཔེ་དེབ་ནི་ད་གཟོད་ཤེས་རྨོངས་ཀྱི་གྲོག་རོང་ལས་བརྒལ་བའི་རྐང་ཟམ་ངོ་མ་ཞིག་སྟེ། ཡོད་ཚད་ཀྱི་ཡོད་ཚད་ཉམས་རྒུད་ཀྱི་མུན་དོང་ནང་ཐུར་ནས་ཐུར་དུ་ཟགས་བཞིན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན། དཔེ་དེབ་དེའི་རིགས་ནི་ངེས་པར་དུ་བཀླག་དགོས་ངེས་ཤིག་ཡིན་ལ། མ་བཀླགས་ཚད་མེད་ཀྱི་དཔེ་ཆ་ཞེས་པ་ཡང་དཔེ་ཆ་དེའི་རིགས་ལ་ཟེར་བ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་འོས་འཚམ་ཡིན།
གཤམ་ནས་བདག་གིས་སྐུ་ཞབས་རེ་མདོ་སེངྒེ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་བརྗོད་དེབ་འཕྲེང་གསུམ་པ་《བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་དང་སྲིད་བྱུས》 ཀྱི་ལྗིད་ཁོག་ཐད་ནས་སྐད་ཆ་ཚིག་ཀ་གཅིག་བཤད་འདོད་བྱུང་། ཁོང་ནི་རིག་གནས་དགག་སྒྲུབ་ཐད་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཆར་ཤུགས་རྐྱེན་མི་ཆུང་བའི་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཉེ་ཆར་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་ཁོང་གི་དཔྱད་བརྗོད་བརྩམས་ཆོས་དེབ་ཕྲེང་གསུམ་པ་
རྩོམ་པ་པོ་ལྡན་མ་བྱམས་པ་ཆོས་དབང་།
རྩོམ་སྒྲིག་པའི་སྔོན་གླེང༌།
ས་ཡེན་སི་ Science སྟེ་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཚན་རིག་གི་བརྡ་ཆད་དུ་བསྒྱུར་བར་མཛད་པ་དེ་ནི་ལེ་ཊིན་གྱི་ཐ་སྙད་ས་ཡེན་ཊི་ཡ་ Latin scientia ཞེས་པ་ལས་ཟུར་ཆག་པ་ཞིག་ཡིན། ས་ཡེན་ཊི་ཡ་ཞེས་པའི་གོ་དོན་ངོ་མ་ནི། རིག་གནས་སམ་ཤེས་བྱ་ལ་གོ་དགོས། ཡོངས་གྲགས་སུ་ཚན་རིག་གམ་ས་ཡེན་སི་ཞེས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཁམས་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་གནས་ཕྱོགས་བཏུས་བྱས་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རིག་གནས་དེ་དག་བཙོ་སྦྱང་བྱས་ནས་མཐར་དཔྱད་པ་དག་ཐེར་བྱ་ནུས་ཅན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་དང་གྲུབ་དོན་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་མ་ལག་ཅིག་ལ་ཟེར། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་གནས་ཁག་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་ལས་ཕྱོགས་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལས་གཞན་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ། རྒྱུ་མཚན་དང་ཡིད་ཆེས་འཕེར་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་རིམ་གྱིས་གྱུར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དེང་གི་དུས་སུ་ཚན་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ནི་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོན་པོར་གནས་ཡོད།
༅༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་ལ་ཞི་བའི་གྱེན་ལངས་བྱུང་ནས་ལོ་གསུམ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དང་ སུད་སིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་ཚོགས་བཞིན་པའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་ བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༦ ཚོགས་སྐབས་སུ་བོད་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་གྲྭ་ལྷ་ལྡན་ལགས་ཀྱིས་༼ཚེ་སྲོག་གིས་ བསྐྲུན་པའི་སྐད་ཆ།༽ ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་གཅིག་བོད་ནང་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “གཞིས་བཞུགས་རྩོམ་པ་པོ་གྲྭ་ལྷ་ལྡན་དང་ཁོང་གི་དེབ༼ཚེ་སྲོག་གིས་བསྐྲུན་པའི་སྐད་ཆ༽” »
བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཕྱི་ཟླ་༣ཚེས་༡ཉིན་ལ།
ཕྱི་ལོ་༢༠༡༡ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༣ཚེས་༡ཉིན་ཐོན་པའི་སྐད་ཆ་སོ་མ་ཞིག་སྟེ། མདོ་སྨད་ན་གཞོན་མཐོ་སློབ་པ་ཁག་ཅིག་གིས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི༼ ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀུན་གླེང༽ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་འདི་འཇིག་རྟེན་འདིར་གསར་དུ་བལྟམས་ཤིང་ད་ལྟ་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་དངོས་སུ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་རེད། དེབ་འདིའི་ནང༼ པེ་ཅིན་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽དང་། ༼ ངྡ་སའི་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽༼རྒྱལ་སྤྱིའི་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽༼ ལུང་ཚན་སྲིད་དོན་པའི་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽༼ དྲ་འབངས་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽༼ ཤེས་ཡོན་པའི་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽༼ གྲོགས་པོའི་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས༽༼ འཐབ་གྲོགས་མིག་ནང་གི་ཀླུ་མཁར་བྱམས ༽༼ ཀླུ་མཁར་བྱམས་མིག་ནང་གི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ༽བཅས་ཚན་པ་དགུ་རུ་ཕྱེ་འདུག་ལ། དེབ་འདི་ལ་ཤོག་ངོས་༣༧༠ ལྷག་ཅིག་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བྱ་ལམ་དུ་སོང་བ་ཞིག་ལ༼ ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀུན་གླེང༽དཔར་བསྐྲུན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་།” »
དཔེ་དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་བོ་ནི་ཤིས་ཚང་ལྗང་མྱུག་ཡིན། དེབ་འདི་ནི་ཆག་འཇིག་དགུ་བརྩེགས་ཀྱི་མལ་ན་འཆི་མ་གསོན་དུ་ལྷག་པའི་བོད་མི་རིགས་དང་། ཁ་ཆག་སྣ་རལ་གྱི་ཀློང་ན་བརྩེ་མེད་བདག་མེད་དུ་འཕྱན་པའི་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ད་ལྟའི་གནས་བབ་ལ་གཞིགས་པའི་སྔ་ཕྱིའི་བསམ་ཚུལ་ལྷུག་པོར་རམ་འཛེམ་མེད་ཚོམ་མེད་དུ་བརྗོད་པའི་དཔྱད་བརྗོད་དང་འབོལ་རྩོམ་རང་བཞིན་གྱི་དེབ་ཅིག་ཡིན་ལ། དེབ་འདི་ནི་ཁོ་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༡ ལོར་གསར་རྩོམ་གྱི་ལམ་བུར་དངོས་སུ་ཞུགས་པ་ནས་ད་བར་བརྩམས་པའི་དེབ་ཕྲེང་ལྔ་བ་ཡིན།
རྔ་བ་ཚེ་སྐྱིད་ནས་མཚམས་སྤྱོར་བྱས།
དེབ་མིང་། རྒྱང་འཕེན་པའི་སྙིང་སྟོབས།
རྩོམ་པ་པོ། རྣོ་སྦྲེང་།
དཀར་ཆག
ལེའུ་དང་པོ། ཆོས་ལུགས་དང་ཉལ་ཐ།
༡༽ རྒྱང་འཕེན་པའི་སྙིང་སྟོབས། ༢༽ ང་ལ་དཀོན་མཆོག་མི་དགོས། ༣༽ ཇོ་བོ་ས་རེད། མཇལ་བ་མྱི་རེད། ༤༽ ཆོས་སྐད་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་མྱི། ༥༽ བོད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་བསྟན་བཅོས། མྱ་ངན་གྱི་དབུགས་རིང་ཞིག ༦༽ གདོད་མིའི་གྲུབ་ཆ་དོད་པའི་རི་གྲོང་གི་གྲྭ་པའི་སྤྱི་ཚོགས། ༧༽ འོ་སྐོལ་གྱི་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་འདུ་ཤེས་མཇུག་རྫོགས་ན་རེད། ༨༽ བསྡུས་གྲྭ་སྦྱངས་པའི་ནག་ཉེས།
