-འཚོལ་སྙེག་དང་བསམ་གཞིགས
དེ་ཉིད་བསོད་རྒྱལ
༡
ས་གཞི་ལ་ཁ་བས་གཡོགས་པའི་ནངས་མོ་དེར
ནམ་མཁའ་ནི་མདང་ཁ་བ་བབས་པ་དང་ཁྱོན་ནས་མི་འདྲ
སྔོ་སང་སང་། ཧ་ཅང་གི་འབྱམས་སུ་ཀླས
དེ་མཛེས་སྡུག་ཅིག་ཡིན་པས
མཛེས་སྡུག་གི་སྔ་རོལ་དེར་ངས་བསམ་བློ་ཞིབ་པར་བཏང་བ་ཡིན
-འཚོལ་སྙེག་དང་བསམ་གཞིགས
དེ་ཉིད་བསོད་རྒྱལ
༡
ས་གཞི་ལ་ཁ་བས་གཡོགས་པའི་ནངས་མོ་དེར
ནམ་མཁའ་ནི་མདང་ཁ་བ་བབས་པ་དང་ཁྱོན་ནས་མི་འདྲ
སྔོ་སང་སང་། ཧ་ཅང་གི་འབྱམས་སུ་ཀླས
དེ་མཛེས་སྡུག་ཅིག་ཡིན་པས
མཛེས་སྡུག་གི་སྔ་རོལ་དེར་ངས་བསམ་བློ་ཞིབ་པར་བཏང་བ་ཡིན
མྱི་ལྟིག
མོག་མོག་ཟླ་བའི་བཀྲག་མདངས་མཉམ་དུ།།
ལྟེམ་ལྟེམ་སྐར་ཚོགས་གྲང་འདར་བརྒྱབ་སོང་།།
སོབ་སོབ་སེམས་པ་འཁོར་ཕྱོགས་ཞིག་གིས།།
མྱི་ལྟིག་འཁྱམ་པོ་ཁོག་འདར་བརྒྱབ་སོང་།།
ཉིན་འདི་ཚོར། རང་ཉིད་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ཀྱི་འདྲ་པར་ཞིག་ཡོད་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པ་དེ་སེམས་ནང་ཡང་ཡང་འཁོར་གི་འདུག གཞན་གང་ཡང་མ་རེད། སྐབས་དེའི་རང་ཉིད་ལ་བལྟ་འདོད་པ་དེ་ཙམ་ལས་གཞན་གྱི་དགོས་མཁོ་གང་ཡང་མེད་ནའང་། ཉིན་རྟག་པར་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ཀྱི་འདྲ་པར་ཞིག་མེད་པ་དེར་སེམས་ནང་སྐྱོ་སྣང་ལྷང་ངེ་བ་ཞིག་འདུག
དེ་ལས་མང་བ་། “ཆུང་ཆུང་སྐབས་ཀྱི་འབྲི་དེབ། ཆུང་ཆུང་སྐབས་ཀྱི་སྨྱུ་གུ།” »
ལ་རྒྱའི་བདག་པོས།
དང་པོ། ཐ་སྙད་དེ་དག་གིའབྱུང་ཁུངས།
སྐུ་དྲག་དང་། བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན། མངའ་བདག་ཆེན་པོ་གསུམ་གཏོར་ཕམ་གཏོང་དགོས་ཟེར་བའི་འབོད་ཚིག་ནི་བོད་ནང་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་སྐབས་རྣ་བར་མི་སྙན་པའི་བརྗོད་ཚིག་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་གཞུང་གིས་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་ཚིག་དེ་དག་དོ་གལ་ཆེན་པོས་གླེང་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ལ་རྩིས་བཞིན་ཡོད། འདས་པའི་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་གོང་གསལ་གྱི་ཚིག་དེ་དག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་བཏང་མེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྐུ་དྲག་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་ཉེས་ཞྭ་གཡོག་དགོས་དོན་ཅི།” »
རྩོམ་པ་བོ། ཙེའེ་ལིས་ཞོ་ཆོའོ།
རྟ་ནག་སྐལ་བཟང་ལུང་རིགས་ཀྱི“བསྒྱུར།
རྩོམ་འདིའི་བརྗོད་དོན་ཏེ་འཆི་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་བཀུར་ལ་བསྙེངས་པའི་བརྗོད་གཞི་ཞིག་གོ། བདག་རང་ཉིད་ནི་སྙན་ངག་པ་ཞིག་མིན་སྟབས་རྩོམ་ཡིག་འདི་འབྲི་བའི་དུས་ཉིད་དུ་བདག་གི་གྲོགས་པོས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། སྙན་ངག་པ་གཤའ་མ་ཞིག་མིན་ཚེ་སྙན་ངག་པའི་ནང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་ཚོར་བས་མྱོང་དུ་མེད་དོ་ཞེས་སོ།། དེ་ལྟ་ནའང་། བདག་གིས་གཟིམས་ཁྲི་མཐའ་ཅན་དུ་བགྱིས་པའི་སྙན་ངག་པ་དག་གི་སྙན་ངག་ཀློག་ཐེངས་རེ་རེ་ལ་ཁོང་དག་གི་ནང་སེམས་ཀྱི་མྱོང་བ་རྣམས་བདག་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཚོར་བས་ཟིན་ཅིང་། རྣམ་ཤེས་དང་བདེན་དོན་གྱི་འགལ་བའི་ཁྲོད་དུ་བཞུད་ཟིན་པའི་སྙན་ངག་པའི་སྐད་ཆ་དག་གིས་ནི། བདག་རང་ཉིད་དམ་དུ་བསྡམས་ཟིན་པའི་འཆིང་ཐག་གཞན་ཞིག་གཏོར་ནས་ཡོང་ལ། ཆེས་ཐ་མའི་རང་དབང་ཞིག་དང་མཛེས་སྡུག་ཅིག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་བསྐྱར་གསོན་པའི་མྱོང་བ་ཞིག་གྲུབ་སོང་བ་དེའོ།།
དེ་ལས་མང་བ་། ““སྙན་ངག་པ”དང“རང་སྲོག་རང་གཅོད”རགས་གླེང་། (བོད་འགྱུར་མ)” »
སྐྱོ་བྲག་དགའ་དབང་།
གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁོང་རིང་མིན་བགྲེས་ཡོལ་ཆ་ཚང་དུ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཐུགས་འདུན་ཡོད་པའི་བཀའ་ནན་སྔ་རྗེས་སུ་བསྩལ་བ་དེས། དེང་སྐབས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐྱབས་མེད་མགོན་མེད་ཀྱི་ཚོར་སྣང་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ཏེ། ཚོགས་སྒེར་མང་པོས་གཏན་བཞུགས་གནང་བའི་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་འདེབས་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་། སྔ་རྗེས་སུ་བསྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་ཉེ་དུས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ།
མགོན་པོ་ཡེ་ཤེས།
———
གྲོང་ཚོའི་ཁ་བྱང་དུ་བསྟན་པའི་རི་ཁུག་ཞིག་ནས། ངུ་ཤུམ་ཞིག་གྲགས་ཀྱིན་འདུག ཉན་ཀྱིན་ཉན་ཀྱིན་སྐད་ངོ་ཤེས་ལ་ཁད་ཅིག་རེད། འོན་ཀྱང་ང་རང་གི་སེམས་ཁམས་གངས་རིའི་རྩེ་ལ་ཐུག་ཡོད་པས། དེ་ལ་དོ་སྣང་དེ་ཙམ་མ་བྱས། དེ་མུར་གླུ་རེ་བླངས་ནས་དེབ་ཅིག་ཀློག་སྟེ་བསྡད། མྱི་ཞིག་སླེབས་བྱུང་། ཁོས་ནམ་རྒྱུན་ང་ངོ་ཤེས་ཀྱང་། དེ་རིང་ང་ལའང་གཡོལ་ནས་ཕྱིན་སོང་། ཁོའི་ངོ་གདོང་ལ་མེ་ཤུགས་ཅུང་ཆེ་བའི་ཤེལ་མིག་ཞིག་གཡོག་ཡོད་པས། དེ་ནི་ཁོ་ལ་མཚོན་ན། ངོ་ཕོད་ཆེ་བྱེད་ཀྱི་རམ་འདེགས་རང་རེད།
བོད། ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ
བདེ་ས་ཞིག་ནས
སྐྱིད་ས་ཞིག་ནས
ཁུ་སིམ་ས་ཞིག་ནས
ང་ཡི་ཡོད་ཚད་ཁྱེད་ལ་དབང་བར་ཤོག
ང་ཡི་ཚེ་སྲོག་ཁྱེད་ལ་འཐིམ་པར་ཤོག
ང་ཡི་རྨི་ལམ་ཁྱེད་ལ་རྨིས་པར་ཤོག
རྫ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས།
སྐད་ཆ་ཤོད་མཚམས་འདིར་སླེབས་དུས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས། དགེ་བའི་བཤེས་དང་འཕྲད་པ་དཀའ། ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་བདེན་པ་རེད་དྲན། གང་རེད་ཅེ་ན། དེང་གི་དུས་སྐབས་འདིར་ནི་དེ་བས་ཀྱང་གནས་སྟངས་འདི་ཅུང་ཚབ་ཆེའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་རེད།
འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་པ་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད་ན། ངེས་པར་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ཉམས་ལེན་དང་མཇལ་བར་འདོད་ན།
དེ་ལས་མང་བ་། “ངས་ཁྱེད་ལ་དགོས་པའི་དྲིས་ལན་ཁ་ཤས་འཁོ་འདོན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།” »
ཀུན་དགའ་དོན་འགྲུབ།
སྤྲིན་གྱི་ཡོལ་རས་སངས་བའི་ཀུན་གསལ་དབྱིངས་སུ།།
ཁྲ་ཚོམ་མེ་ལོང་གཤམས་པའི་སྐར་འོད་དབུས་སུ།།
ཟླ་བ་སྒེག་མོའི་འཛུམ་གྱི་ཟེགས་མ་མངོན་དུས།།
བུ་མོ་ཚེ་རིང་མཁའ་འགྲོའི་ཞལ་རས་དྲན་བྱུང་།།
རྟ་མགྲིན་རྡོ་རྗེ།
བར་ལམ་ནས་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་ཚ་ཚ་འུར་འུར་ངང་བགྲོ་གླེང་གནང་བཞིན་པ་དང༌།དེ་ལས་ཀྱང་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་བློ་བཟང་སེང་གེའི་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་རྩོམ་ཡིག་ཁག་ཅིག་རིམ་ཅན་དུ་འབྱུང་བཞིན་པ་ནི།ཆུ་མ་འོང་གོང་གི་རགས་དང༌།དགྲ་མ་འོང་གོང་གི་དོགས་ཀྱི་དཔེ་ལྟར་གོ་བརྡ་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌།གོ་བརྡ་འདི་དག་ནི་ཅིས་ཀྱང་དྭངས་གཙང་ལྷད་མེད་ཀྱི་གོ་བརྡ་ཞེ་གཅིག་ཡིན་པར་སྨོན།
འདུས་བྱུང་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་པས།
གོ་ལ་ཧྲིལ་པོ་གཅིག་གྱུར་ཅན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན་འདྲ་མིན། འཁྲུག་ཆ་དོད་ལ་འགྲན་རྩོད་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་དང་། ཁོར་ཡུག་དམིགས་བསལ་ཅན་གྱི་ལམ་བུ་དེ་བརྒྱུད་བཞིན་པའི་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་སྒྱུ་རྩལ་པ་ཁག་གཅིག་ནས་པེ་ཅིང་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ད་ལོའི་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ཚེས་བཅུ་ནས་ཟླ་བ་བཅུ་པའི་ཚེས་བཅུ་བར་ཟླ་བ་གཅིག་རིང་༼ཉི་བཀྲག་༽ཅེས་བཏགས་པའི་འགྲེམས་སྟོན་ཞིག་བྱས་པ་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཉི་བཀྲག་འགྲེམས་སྟོན། “དེ་རིང་གི་བོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་“” »
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཕག་རི་ཤོ་ཟུར་པ་སངས་ཚེ་དབང་།
ད་ལམ་བཀའ་ཁྲི་སྐབས་གསུམ་པའི་འོས་གཞིའི་མིང་འདོན་རྒྱུར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བྲེལ་འཚུབ་དང་བསམ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དག་ཞིག་ཡོད་པ་གོ་གི་འདུག་ལ་མཐོང་གི་ཡང་འདུག ཕྲན་དང་འབྲེལ་ཡོད་མི་ཁག་གཅིག་ནས་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་དམིགས་དེ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་ལགས་སུ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ང་ཚོའི་བསམ་ཚུལ་དང་དམིགས་ཡུལ་བསྒྲུབ་མེད་པ་དེ། སྔོན་འགྲོའི་འོས་གཞིའི་སྐབས་འོས་གྲངས་ཆེས་མཐོ་པོར་སླེབས་མེད། དེར་བརྟེན་སྐུ་ངོ་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་ནས་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་བྱུུང་ཡོད། སྐུ་ངོ་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ལས་བྱས་པ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཆེ་མཐོང་སྤྲོད་མཁན་མེད་པ་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་གི་ཡ་མཚན་ཞིག་བྱུང་
དེ་ལས་མང་བ་། “རྟ་རྒན། མི་རྒན། ཁྱི་རྒན་གསུམ། ལས་བྱས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཆེ་མཐོང་མེད།” »
ཀུན་དགས་དབྱིན་ཡིག་ནས་བོད་བསྒྱུར་བྱས།
ངའི་སེམས་ནང་ལྷུན་ཆགས་སུ་ཕེབས་པའི་བརྩེ་བའི་ཡིག་འབྲེལ་བ་ལགས།ཁྱེད་ཀྱི་སྤྲོ་སེམས་འཕེལ་བའི་འཆར་སྒོ་དང་།གཏིང་མཐའ་ཟབ་པའི་ཡིག་འབྲུ་དག་ནི་ཁ་བའི་འཁྱགས་ཀློང་ཆགས་པའི་དགུན་དུས་འདིའི་ཉི་འོད་ལས་ཀྱང་དྲོད་ཆེ་བས།ཕན་སེམས་དང་གཤིས་རྒྱུད་བཟང་པའི་སློབ་སྟོན་པ་ཁྱེད་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་གྲངས་མེད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཀུན་དགའ་དོན་འགྲུབ།
ནང་བསྟན་བྱེད་པོ་སྲས་གཙང་བས་དབེན་པས་རི་ནས་གདུལ་བྱ་བསྐྱངས།།
སྔོན་བྱོན་བོད་ཀྱི་ཆོས་པ་ཚོས་བྱ་བྲལ་རི་ནས་མགུར་མ་བཞེངས།།
དེང་དུས་ངུར་སྨིག་གོས་འཆང་འགའ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་ལྟད་མོར་གཡེང་།།
མི་རྣམས་འགྱུར་བའི་ལུང་བསྟན་གྱིས་དུས་རབས་ཤིག་གི་འཕེལ་རིམ་བསྟན།།
ནང་བསྟན་བྱེད་པོ་སྲས་གཙང་བས་ཤིང་གི་དྲུང་ནས་དཀའ་བ་སྤྱད།།
རྗེས་འབྲངས་རྒྱན་དྲུག་ལ་སོགས་པ་བྲག་རྡོ་སྐམ་པོའི་ཁུང་བུར་བཞུགས།།
ཆེན་པོའི་མིང་འཛིན་བླ་གྲྭ་འགའ་ཁང་བཟང་བརྩེགས་མའི་མལ་ཁྲིར་ཞེན།།
སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་ཁུགས་སོ་རུ་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པའི་ལེའུ་ཤར།།
འབའ་སྲས།
ཀ་ར་གཅིག་གིས་འགྲོ་སོང་མ་དགོས།།
ཁ་ཡག་བཤད་ནས་མགོ་སྐོར་མ་བཏང་།།
ག་ལེར་ཡིད་སེམས་གཏིང་འདྲེས་གྱུར་བའི།།
ང་ཡི་སྙིང་སྡུག་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས།།
ཀླུ་སྨྱོན།
དྲ་ངོས་ནས་སེམས་གཏམ་བརྗོད་པ་དེས་ངའི་བླ་སྲོག་འཕྲོགས་སོང་བས།
ཡུན་རིང་ཞིག་ལ་ང་རང་གཤིན་པོ་ཞིག་གི་ཚུལ་དུ་གློག་ཀླད་ཀྱི་ཁ་གཏད་དུ་འགྱེལ་ནས་བསྡད་པ་ཡིན།
ཁྱེད་རང་རྡ་རམ་ས་ལ་རུ་ལང་ཚོ་དང་སྙན་ངག་གིས་སྐད་གྲགས་ཆེ་དུས་ཤིག་ལ།
ངས་རང་ལ་དབང་བའི་བརྩམས་ཆོས་དེབ་ཧྲུལ་འགའ་ཁྱེར་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སྤོས་ཤིང་།
དེ་དུས་ཁྱེད་ཀྱིས་ང་ལ་བཞག་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཧ་ཅང་རབ་རིབ་ཅིག་ཡིན།
རྗེས་སུ་ཁྱེད་རང་ཡང་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པའི་སྐོར་གྱི་གཏམ་ཡན་རེ་ཟུང་ཐོས་ན་ཡང་།
ང་རང་ས་འདིའི་ཡོད་ཚད་ལ་གསར་བ་གསར་རྐྱང་ཡིན་པ་ཙམ་ལས།
ངས་ང་དང་རྒྱང་ཐག་རིང་པའི་ཁྱེད་ལ་དོ་སྣང་ཅི་ཡང་བྱེད་མ་མྱོང་།
མུན་ཁྲོད་ཀྱི་མཆོད་མེ་བཞིན་འབར་བཞིན་པའི་དྲ་ངོས་ཤིག་ལས།
ཀླུ་སྨྱོན།
སྒེའུ་ཁུང་གི་ཕྱི་རོལ་ནས་སློབ་གྲྭ་གྲོལ་བའི་འུར་ཟིང་གི་སྐད་ཅོར་ཐོས་ཡོང་།
ཉི་ཟེར་བན་བུན་ཞིག་ཀྱང་སྤྲིན་པ་འཁྱག་པོ་དག་གི་བར་གསེབ་ནས་ཐད་ཀར་འཕྲོས་ཡོང་།
གཟུགས་པོ་ལྡེམ་ལྡེམ་འཁྱུག་འཁྱུག་ཅན་གྱི་གསར་མོ་འགས་རྒྱ་ལམ་སྟེང་འཆམ་འཆམ་བྱེད་བཞིན་འདུག
ལམ་འགྲམ་གྱི་ལྗོན་པ་དག་གི་ཡལ་གའི་སྟེང་དུ་ལོ་མ་རྐང་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག
ཉལ་ཁང་གི་རྩིག་ཟུར་ལ་ཁ་གཏད་པའི་གློག་འོད་དེའི་ཀློང་དུ།
ངས་འཆར་ཅན་བཞིན་དམིགས་ཡུལ་དང་གྲ་སྒྲིག་ཅི་ཡང་མེད་པར་སྙན་ངག་ཅིག་འབྲི་རྩིས་བྱེད་དུས།
གློ་བུར་དུ་ཁ་བ་བབས་བྱུང་།
ཁུ་ལཱའོ་ཌེ་ཨར་པེ་ཡིས་བརྩམས།
བནྡེ་སྐྱབས་ཀྱིས་བསྒྱུར།
མེག་མཱ་ཧོན་ས་ཐིག་(McMahon line )དང་ཉེ་བའི་བོད་ལྷོ་ངོས་མཐའ་མཚམས་སུ་རྒྱ་ནག་གིས་གཞུང་ལམ་གསར་སྐྲུན་བྱས་པ་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་རྩོད་རྙོག་གི་མགོ་བཙུགས་པ་རེད།
ལོ་རྙིང་པ་ཞིག་འདི་ལྟར་མཇུག་རྫོགས་ལ་ཉེ་བའི་དེ་རིང་རྒྱ་གར་ལ་མཚོན་ན། ༢༠༡༠ ལོའི་ཆེས་མི་ལེགས་པའི་གསར་འགྱུར་དེ་གང་རེད་ཅེས་དྲི་བ་ཞིག་འདོན་སྐབས།
བོད། ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།
ཚོང་རྫས་ལྟ་བུའི་ང་རང་
ཁྱེད་ཚང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ་སླེབས་པའི་སྔ་གཞུག་ལ
རིན་གོང་ག་ཚོད་ཅིག་ང་ལ་འབབ་སྲིད