སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར།

ཐོག་མར་ངས་མི་མང་ལ་དགོངས་དག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་ང་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་མཚན་གནས་ཤིག་ཡོད་ཀྱང་། བཅའ་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞིའི་དགོངས་དོན་ལྟར་རང་འགན་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འདིར་དགོངས་དག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བཞིན་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ཚད་ལྡན་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་དང་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་དབུ་ཁྲིད་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཀ་བ་གསུམ་དང་སྒོས་སུ་གྲོས་ཚོགས་དང་བཀའ་ཤག་གཉིས་ཀའི་འགན་དབང་ས་མཚམས་དང་། བཀའ་ཤག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་ལན་འདེབས། སྙན་ཞུ། གསལ་བཤད་ཀྱིས་མཚོན་ཐུགས་འགན་ཅི་ལྟར་བཞེས་དགོས་མིན་དང་། དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཀྱང་བཀའ་ཤག་ལ་ལམ་སྟོན། སྟངས་འཛིན། དྲི་འདེད་ཅི་ལྟར་གནང་དགོས་མིན་བཅས་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་།

དེ་ལས་མང་བ་། “༄༅།། བཀའ་ཤག་གི་བཟང་སྤྱོད་སྲུང་སྐྱོབ་ཞུ་དགོས།” »

དོལ་སྨྱོན།

༡༽
རླབས་ཀྱི་གཉེར་རིས་ཤིག་ཤིག་ཏུ་འདར་ཞིང་དགུན་གྱི་རླུང་དམར་འུར་འུར་དུ་གཡུགས་པའི་གནས་དེ་རུ། ངེད་གཉིས་ཐོག་མར་ངོ་ཤེས།

༢༽
སྐབས་དེར་ངེད་གཉིས་ཐུན་མོང་གི་མཐོང་ལམ་དུ་སྣང་བ་ནི། གཙང་པོ་དང་འདམ་བྱ། གྲུ་གཟིངས་དང་ལྕགས་ཟམ། རས་གུར་དང་སྨུག་སྤྲིན་བཅས་ཡིན།

༣༽
ངས་ཐོག་མར་ཁོ་ལ་དོ་སྣང་བྱུང་བ་ནི།

དེ་ལས་མང་བ་། “དུས་ཚོད་དེ་དང་མི་དེ་ལ་ཕྱིར་དྲན་བྱེད་པ།” »

མ་ཞག་པ་ཚེ་རིང་།

སྐད་ཆ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ཡུལ་དུས་གནས་བབ་དང་མ་བསྟུན་ན་སྐད་ཆ་དེའི་རྐྱེན་པས་རང་ཙམ་དུ་མ་ཟད་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ལ་ཡང་དོ་ཕོག་ཕྱིན་ཏེ། རང་གཞན་གནས་བཟོད་མི་བདེ་བའི་གཞི་རུ་གྱུར་གྱི་ཡོད་སྟབས། ཉམས་མྱོང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡོམ་ཚིག་ཀྱང་བསམ་བློ་སྔོན་ལ་གཏོང་ཤེས་ན་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཡོངས་གྲགས་སུ་གྱུར་ཡོད། དེས་ན་གཤམ་དུ་ངས་ཁྱེད་རྣམས་ལ་གང་ཞིག་བརྗོད་འདོད་ཡོད་མིན་རོབ་ཙམ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཚོད་དཔག་ཐུབ་ངེས་རེད།

དེ་ཡང་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་སོན་དི་རྗེས་དྲན་ཐེངས་གསུམ་པའི་མཛད་སྒོའི་གཏམ་བཤད་དུ་ 3rd Professor ML Sondhi Memorial Lecture དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བཅར་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་

དེ་ལས་མང་བ་། “སྲིད་སྐྱོང་ཧམ་པས་ཞི་མོལ་གཏོར་བཞིན་ཡོད་པ།” »

གངས་རིའི་དོམ་ཁྲ།

བྱང་ཨ་རིའི་སྤྱི་འཐུས་ཚེ་དབང་རིགས་འཛིན་ལགས་གྱིས་” ང་རང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། གངས་ཅན་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཞེས་སྐད་ཆ་མགོ་བཙུག་ས་ཏེ། སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་གིས་རང་གི་དང་བླང་དཔྱ་དེབ་རལ་སྲེག་བཏང་བའི་ཐད་ལ་”དམ་ཆོས་ཉི་མ་ཞུ་ཉིན་ཅིག་གིས། འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་གི་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན། བློ་ཕམ་ཡོད། ནག་ཉེས་ཚབ་ཆེན་བསག་པ། དངོས་ཡོད་དཀའ་ངལ་ཞིག་གིས་བྱས་པ་ལ་ངོས་ལེན་མེད། དགྲ་དགའ་གཉེན་སྡུག་གི་བྱ་བ་རེད། ཕན་ཐོག་མེད་པ་དེ་ཨ་རིའི་མི་སེར་ཆགས་ཡོད་པས་ཡིན་རྒྱུ་རེད། དེ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ན་ག་རེ་ཡོད་མེད་ང་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་མ་རེད། བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ལ་མཐོང་ཆུང་རེད། ཁོ་རང་གི་ཚབ་ཆེན་ལས་ཀ་དེ་བྱས་བར་སོང་ཙང་ངའི་ངོ་དེབ་དྲ་གྲོགས་ལས་ཕྱིར་འབུལ་བཏང་གི་ཡིན་སོགས་སྤོར་ཤོད་དང་མཐོང་ཆུང་།

དེ་ལས་མང་བ་། “བཀའ་མོལ་ཡང་རྫབ་ཆེན་རེད།” »

ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།

དབུ་ཁྲིད་བཟང་པོ་ནི་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་ཡུན་རིང་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་རྙེད་པ་ཞིག་ཡིན། དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ལ་དགེ་རྒན་ཚན་ལྡན་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་འཛོམས་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། དབུ་ཁྲིད་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་། དེ་ལ་ངེས་པར་དུ་དགོས་མཁོ་ཆེ་ཞིང་། མེད་དུ་མི་རུང་བའི་རྒྱབ་རྟེན་གཅིག་དགོས་པ་ནི་མི་མང་གི་ཡིད་ཆེས་རེད། དབུ་ཁྲིད་གང་དེ་ལ་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་འཛོམས་ཚེ། དེས་འབད་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ངང་མི་མང་གི་ཡིད་ཆེས་ལས་སླ་བོར་རེག་ཐུབ། མི་མང་གི་ཡིད་ཆེས་ལས་ལྷག་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་དོན་ལམ་ལྷོང་འགྲོ་བའི་རྒྱབ་སྣོན་གཞན་ད་སྔ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། མ་འོངས་པར་ཡང་འབྱུང་བའི་གནས་སྟངས་ཡོད་མི་སྲིད།

དེ་ལས་མང་བ་། “༄༅།། དབུ་ཁྲིད་བཟང་པོ་ནི་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡིན།” »

བྱམས་པ། 

དེང་སྐབས་བཙོན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་། བཟང་སྤྱོད་ཟེར་བའི་ཕ་ནོར་རྩ་ཆེན་དེ་ཉམས་དམས་སུ་ཕྱིན་ཏེ།  དྲང་བདེན་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་ལས་འབྲས་ཀྱི་མིག་བཙུམས་ཏེ་རྐང་བཅགས་དང་རྐུབ་བསུབ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་རེད། དཔེར་ན་སྤེན་ཚེའི་གསལ་བཤད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྐུ་ངོ་ཁོང་གི་ངོ་དེབ་ཡང་ཡང་བཀག་པ། དེ་དང་དེ་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་སོང་ཞེས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ཁག་ལ་སྡིགས་ར་བསྐུལ་པ། སྲིད་སྐྱོང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་སོང་ཟེར་བ་སོགས་གནས་ལུགས་མེད་པའི་ཉེས་འཛུགས་སྣ་ཚོགས་བྱེད། དེང་སང་༼ཆིག་བསྒྲིལ་ཚོགས་པ་༽ཟེར་པ་སོགས་སྲིད་སྐྱོང་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་དྲ་རྒྱ་རྒྱུད་ལམ་མང་པོར་ཡང་ཡང་གླེང་བཞིན་པའི་རྟོག་སྒྲུང་གསུམ་ལ་གསལ་བཤད་འདི་བྱས་པ་ཡིན།

དེ་ལས་མང་བ་། “༼གཟུགས་མེད་གྲིབ་བཟོ༽” »

སྒྲོལ་མཚོ།

༡༽

རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས
ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ལ་ཁ་གཡར་ནས
རང་གི་ཁ་གཏད་རྣམས་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བཞིན་པ་དེ་ནི
མི་ཤེས་ན བློ་སེང་གི་བྱ་སྤུ་གནོན་རེད

༢༽

བྱང་ཀོ་རི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ཀེམ་ཅོང་གིས

དེ་ལས་མང་བ་། “བློ་སེང་གི་བྱ་སྤུ་གནོན་མི་ཤེས་ན་འདི་རེད།” »

དོལ་པོ་པདྨ་དགོས་འབྱོར།

གནའ་བོའི་ཆོས་རིག་ནི་ཡབ་མེས་གོང་མ་དག་གིས་ངལ་དུབ་ཀྱི་རྔུལ་ཆུ་དང་བསྲེས་ནས་ཕྱི་རབས་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཅིག་དང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོ་ཆུང་དུ་སོང་བའི་སྣང་ཚུལ་ཡ་མཚན་པ་ཞིག་མངོན་པའི་སྐབས་དེར་མི་རིགས་ཀྱི་སྤོབས་པ་དགུང་ལ་འདེགས་སླད་ཡོད་ཚད་སྔོན་མ་སྔོན་མའི་བྱུང་བ་དང་སྦྱར་ནས་གཅེས་སྲུང་བདག་སྤྲོད་ལེགས་པར་མཛད་ཡོད་པ་དེ་ནི་གནའ་བོའི་ཆོས་རིག་གི་རིན་ཐང་ཚད་འཇལ་ཐུབ་མཁན་ཀུན་གྱིས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་བསྔགས་འོས། གངས་ལྗོངས་སམ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ས་ཁུལ་གྱི་མི་རིགས་དག་ནི་གཞི་རྩ་ཤ་ཁྲག་གི་ཁུངས་གཅིག་ནས་ཡིན་པ་ནི་འགྲེལ་མི་དགོས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ།

དོལ་པོ་ནི་སྤུ་རང་དང་། གློ་བོ། ཡ་རྩེ་འཛུམ་ལང་བཅས་ཀྱི་ཆབ་འབངས་སུ་གནས་མྱོང་རྗེས་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་དག་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་མཁན་གྷོར་ཁའི་རྒྱལ་པོ་

དེ་ལས་མང་བ་། “ཧི་མ་ལ་ཡའི་གནའ་བོའི་ཆོས་རིག་དང་དོལ་པོ།” »

སྐྱོ་བྲག་དགའ་དབང་།

རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པའི་སྒྲུབ་གནས་ཀུ་ཐང་ཕུག་རོན་ཕུག་མཇལ་བ་བཞུགས་སོ། །

སྒྲུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་གངས་རིའི་ཁྲོད་ན་བཙུགས། །
སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་གཡོ། །
མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་འགྲོའི་དཔལ་དུ་ཤར། །
མི་ལ་རས་པ་ཚངས་དབང་གཙུག་གི་རྒྱན། །

༈ གནས་མཇལ་གྲ་སྒྲིག །

དཔལ་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་དང་། མཚུར་སྒར་བླ་བྲང་གི་བཀའ་བཞིན།

དེ་ལས་མང་བ་། “ཀུ་ཐང་ཕུག་རོན་ཕུག་མཇལ་བ། ༡༽” »

གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས།

དེང་སྐབས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་འདིའི་ནང་དབུ་མའི་ལམ་དང་རང་བཙན་བར་གྱི་ངོས་འཛིན་ལ་ཚིག་སྐམ་སྟོང་བཤད་ལ་འགན་འཁུར་ནས་འབྲེལ་བཤད་རིང་ཙམ་འཐུང་ཙམ་རེ་རྒྱག་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་མི་སྒེར་སོགས་མཁས་པ་མང་པོ་སྐྱེད་སྲིངས་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་བོད་མི་རིགས་ལ་བསམ་ན་དགའ་བསུ་ཞུ་འོས་པ་ལས་ནམ་ཡང་ངོ་རྒོལ་བྱ་མི་ཉན་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་དེ་སྔ་དང་མི་འདྲ་བར་མི་མང་ནས་དོ་སྣང་དང་འགན་འཁུར་ཆེ་རུ་ལེན་བཞིན་པ་ནི་སྤགས་ལ་དགོས་པ་སྤགས་ཁུ་དང་སྤགས་ཁུ་ལ་དགོས་རྒྱུ་གདར་ར་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དོན་སྒྲུབས་ཐབས་སུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་ལང་ཕྱོགས་མང་པོ་བརྒྱུད་དགོས་པ་ནི་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་འདྲ་མཉམ་ཟེར་བའི་ཁ་གཡང་ཆེན་པོའི་གཏམ་དེ་ནས་ངོ་འཕྲོད་

དེ་ལས་མང་བ་། “དབུ་མའི་ལམ་དང་རང་བཙན་བར་གྱི་ངོས་འཛིན་ལ་དཔྱད་པའི་གཏམ།” »

བློ་གྲོས་རབ་བརྟན།

བློ་སེང་དང་སྤེན་ཚེ་གཉིས་ཀྱི་ཡིག་ངག་གཉིས་ཀྱི་སྐད་ཆར་ལྟ་ཉན་བྱས།ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་ཤེས་སོང་། སུས་ལས་ཀ་བྱེད་ཤེས་ཀྱི་འདུག སུ་དྲང་མོ་དང་བདེན་པ་རེད། སུས་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་བརྩིས་འདུག སུའི་ལས་ཀ་བརྟན་པོ་དང་ཞིབ་ཚགས་རེད། དེ་དག་ཐམས་ཅད་པོ་ཕན་ཚུན་ཤོད་རེས་ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཐུབ་པ་མ་ཟད། བྱེད་སྟངས་ཁ་ཤས་ཤིག་གསལ་བོ་བཟོ་རྒྱུ་ཡང་གལ་ཆེན་པོ་མཐོང་སྟེ་ཚིག་འགའ་འདིར་བཤད་ཡོད།

གཅིག༽སྤེན་ཚེ་དགོངས་ཞུ་ཡོང་བར་འབད་ཡོད་པ།

དེ་ལས་མང་བ་། “བློ་སེང་དང་སྤེན་ཚེའི་སྐད་ཆར་ཉན་རྗེས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ།” »

གྲགས་པ།

ཉེ་བའི་ཆར་བཀའ་ཤག་གིས་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལས་མཚམས་འཇོགས་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདིས་ཐོག་ནས་བལྟས་ན། ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་བཏང་སོང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ལ་མི་མང་པོ་ཞིག་ཡིད་ཆེ་དང་བློ་གཏད་མེད་མཁན་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་འདི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་གནད་དོན་ཐབས་སྐྱོ་བོ་ཞིག་རེད། འདི་དག་གི་འབྱུང་རྩ་ཐུག་ས་ནི། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་བཀའ་ཤག་དྲང་མ་སོང་ཟེར་པ་འདི་རེད། གཙོ་བོ་བཀའ་ཤག་གི་དབུ་ན་བཞུགས་མཁན་གྱི་སྲིད་སྐྱོང་གི་གནང་སྟངས་འདི་རེད། དེ་ལ་གནད་དོན་

དེ་ལས་མང་བ་། “སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་མི་མང་བར་གྱི་གནས་ཚུལ་གླེང་བ།” »