སྐྱོ་བྲག་དགའ་དབང་།
ཁོ་བོའི་གཅུང་པོ་ལེགས་མཐོང་གིས། ད་རུང་ལྟ་བུ་དང་ང་ཚོ་ལྟ་བུ་ཕལ་སྐད་རྣམས་དོན་ལ་སྐྱོན་ཆ་མེད་ཀྱང་གཞུང་ཆེན་པོའི་འགྲེལ་བཤད་སྐབས་མེད་ན་མཛེས་པར་སྣང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞུང་འགྲེལ་འགའ་ལ་ལྟ་རྟོག་ཧོལ་ཙམ་བགྱིས་པ་ན། ང་ཚོ་ཞེས་པ་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་ཞིག་མ་ཐོབ་ནའང་། ད་རུང་ནི། བུ་སྟོན་ཆོས་འབྱུང་ལས། མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་པ་ད་རུང་ཡང་ཡོད་པར་གྲག་གོ། །ཞེས་དང་།
པད་དཀར་ཕྱག་ཆེན་ལས། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལུགས་ལ། ད་རུང་འཁོར་བའི་འཇུག་པ་ནི་ཡོད་དོ། །ཞེས་དང་།
ཕྱི་ལོ་༢༠༡༣ ལོའི་༡༠ ཚེས་༥ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོའི་བོད་ནང་གི་ཆུ་ཚོད་༥ ཙམ་ལ་བོད་མདོ་སྨད་རྒྱལ་རོང་ཚོ་བདུན་ཀིརྟིའི་དགོན་དུ་”ཀིརྟི་ཚང་གི་གདན་ས་གོང་འོག་གི་གཙོས་ཆོས་བརྒྱུད་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་ཚད་མའི་དགུན་ཆོས་ཆེན་མོ་”ཐེངས་བདུན་པ་དེ་བཞིན་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་འདུག དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༧ ལོར་གསར་དུ་དབུ་བརྙེས་པའི་ཚད་མའི་དགུན་ཆོས་ཆེན་མོ་འདི་ནི་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་
དེ་ལས་མང་བ་། “རྒྱལ་རོང་ཚོ་བདུན་ཀིརྟིའི་དགོན་དུ་ཚད་མའི་དགུན་ཆོས་ཆེན་མོ་ཐེངས་བདུན་པ་དེ་འཚོགས་པ།” »
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
ཁར་སང་དེ་རིང་བོད་ཡིག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་བའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁ་ཤས་ན་སྒོ་ཤེར་གྱིས་ཀླུ་སྨྱོན་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་དང་ལེན་མ་བྱས་པའི་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བྱེད་པ་མཐོང་། སྒོ་ཤེར་གྱིས་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་མི་ལེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྒོ་ཤེར་གྱིས་བྲིས་པ་དེ་རྩོམ་རིག་མིན་ཏེ་དབྱིན་ཡིག་གི་Literatureམིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཀོད་འདུག ཡིན་ན་ཡང་། དེ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་གོ་བ་མ་ལོན་པའི་སྐྱོན་ཞིག་འདུག་བསམ། དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྟེ་Tibetan Literature གང་ཡིན་ཞེ་ན་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་དང་། དེབ་ཐེར་སྔོན་པོ། རྗེའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོ། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན། མི་ལ་རས་པའི་རྣམ་ཐར། ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་སོགས་ལ་མཛུབ་མོ་འཛུགས་མི་རུང་ཟེར་མཁན་སུ་ཡང་མེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྒོ་ཤེར་གྱིས་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་ཕྱིར་སློག་གི་མགོ་འཁྲུག་གཞི་ལ་ལྟ་བ།” »
སྐྱོ་བྲག་དགའ་དབང་།
ཁོ་བོའི་གཅུང་པོ་ལེགས་མཐོང་གིས། དེང་སང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་ཚོས་དབུ་མ་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མ་སྟེ་སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་མདོ་ཕྱོགས་པོད་ཚ་པའི་ཤོག་གྲངས་ཉིས་བརྒྱ་དོན་གསུམ་པའི་མདུན་ཕྲེང་གཉིས་པར་དུས་རབས་བརྒྱད་པར་བྱོན་པའི་ཞི་བ་འཚོའི་དབུ་མ་རྒྱན་གྱི་ལུང་ཡང་དྲངས་ཡོད་པས། དུས་རབས་དྲུག་པ་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་པའི་རང་རྒྱུད་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྩ་བ་ནས་ཡོང་ཐབས་མེད་པར་དེ་ཉིད་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཆུང་བའམ་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཕྱི་མ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གྱི་འདུག་པ་ནི་ཐུགས་དྲན་གསོ་འདོད་ཙམ་ཡིན།
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་སྒྲོལ་མ།
ཁ་སང་གྲགས་འགུལ་ཅི་ཡང་མེད་པར་
ངས་ཁྱེད་རང་བོར་ཟིན་ནའང་
དེ་རིང་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་གྲུ་ཁ་ཞིག་ནས་
སུ་ཞིག་གིས་ཁྱེད་རང་བོར་སོང་པ་རྟོགས་ཞོར་
སྒྲ་མེད་སྟོང་ཁམས་ཞིག་ནས
མི་མེད་ལུང་སྟོང་ཞིག་ནས་
གཟུགས་མེད་རྣམ་ཤེས་ལྟར་འཁྱམས་སོང་པའི་ཁྱེད
སེང་བུ་འབྲུག་ཞོན།
དེ་རིང་། སྡུག་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་མུན་ནག་གི་ལམ་དུ་ཁྲག་གི་རྐང་རྗེས་ལ་ཕྱིར་དྲན་གྱིས་མིག་ཆུ་དབང་མེད་དུ་བཞུར་བའི་གངས་ཅན་པ་དག་དང་མྱ་ངན་གྱི་ཉིན་མོར་གློ་བུར་དུ་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་དགོས་པའི་ཉིན་ཞིག་རེད། བོད་མུན་པའི་གྲོང་དུ་སྡུག་གི་སྤྲིན་ནག་ལྷོག་ལྷོག་ཁོལ་བའི་བར་གསེང་ནས་གཟི་འོད་འཕྲོ་བའི་བླ་མ་ཨ་དཀོན་གྱི་བཀའ་དྲིན་ཐུགས་རྗེའི་ཉི་ཟེར། མ་རུང་གཟའ་ཡིས་གློ་བུར་དུ་རྩ་་མེད་བཏང་སོང་བ་ཐོས་དུས། འོ་སྐོལ་གྱི་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་གསུམ་གྱི་གནས་ཚུལ་རབ་རིབ་འགའ།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྡུག་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་མུན་ནག་གི་ལམ་དུ་ཁྲག་གི་རྐང་རྗེས་ལ་ཕྱིར་དྲན།” »
ལོག་སྨྲ་ཚར་གཅོད།
ནག་པོ་རྒྱ་ཡིས་དྲག་ཤུགས་བཙན་པོས་གཡུལ་གཤོམ་དམག་དཔུང་ཕྱོགས་བཞིར་བཀོད།།
ཁེངས་དྲེགས་ང་རྒྱལ་འཁོར་སྒྱུར་འགྲན་ཞིང་གཡོ་སྒྱུའི་འུར་སྒྲོག་གླིང་བཞིར་ཁྱབ།།
ཉམ་ཆུང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་ལ་བཙན་གནོན་ཉིན་མཚན་དུས་བཞིར་བྱེད།།
སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་ཆུང་བཙན་གནོན་འདི་ལ་རྒྱལ་ཚོགས་ད་དུང་གཉིད་ལོག་གམ།།
ཁ་བའི་ལྗོངས་སུ་བྱམས་སེམས་ཆེ་བའི་འཚེ་མེད་མི་རིགས་དམར་གསོད་འོག །
གོ་ལའི་ཡང་སྟེང་མཐོ་སྒང་བོད་ཀྱི་རྩ་ཆེན་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བརླག་དང་།།
༧ ཀླུ་སྨྱོན་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའི་དཔྱད་འདེམ་ཚོགས་ཆུང་གི་མི་སྣ་ཡོངས་ཀྱི་དྲུང་དུ།
ཞུ་གསོལ། དེ་རིང་སྔ་དྲོར་གྲོགས་པོ་འགའ་རེས་ཁ་པར་བཏང་ཡོང་སྟེ། “ད་ལོའི་ཀླུ་སྨྱོན་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི≪ང་ཚོ་སད་རན≫ལ་ཐོབ་འདུག་པས་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ”གསུང་གི་འདུག དེ་ལ་ངས”ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་ཟེར་གྱི་ཡོད”ཅེས་དྲིས་ཚེ། “དྲ་ཐོག་ཏུ་དེ་འདྲ་ཞིག་འདུག”གསུང་ཞོར།≪ཀླུ་སྨྱོན་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའི་གསལ་བསྒྲགས≫ཞེས་པ་ཞིག་ཀྱང་བསྐུར་ཡོང་བས་གནས་ཚུལ་དེ་རགས་ཙམ་ཞིག་ཧ་གོ་སོང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྒོ་ཤེར་ཚང་གིས་ཀླུ་སྨྱོན་རྩོམ་རིག་དཔྱད་འདེམས་པ་ཚོར་སྐད་འདི་བསྐུར་འདུག” »
འོས་སྦྱོར་པ། རེ་དབང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “《འོད་ལམ་དེ་སྙིང་ལ་བཅང་།》རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དུ་ཁྱབ་བཞིན་པའི་བོད་གཞས་ཤིག” »
གནས་ཚུལ་མཁོ་གཏོང་བ། བྱ་འཕུར་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ།
ཕྱི་གླིང་བོན་མཐུན་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དང་པོ་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་༡༠ ཚེས་༨།༩ ཉིན་གཉིས་རིང་ཨ་རིའི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་བོན་ཚོགས་ལིག་མིན་རྐྱས་གོ་སྒྲིག་དང་མཐུན་སྦྱོར་འོག་འཚོགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་༧སྐྱབས་རྗེ་སྨན་རིའི་དཔོན་སློབ་ཡང་སྟོན་འཕྲིན་ལས་ཉི་མ་མཆོག་དང་། ༧དཔལ་ལྡན་ཁྲི་བརྟན་ནོར་བུ་རྩེའི་མཁན་པོ་ལུང་རྟོགས་བསྟན་པ་གཡུང་དྲུང་མཆོག་གིས་གཙོས།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཕྱི་གླིང་བོན་མཐུན་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་དང་པོའི་གནས་བསྡུས།” »
བྲག་རྗེ་སྐལ།
ཆུང་བྱིས་པ་གོམ་འགྲོས་འཁྱོལ་མིན་གྱི་ཙམ་ནས།།
མགོའི་སྐྲ་ལོ་རྒྱ་ལྗང་རལ་གྲི་ཡིས་བཅད་སོང་།།
གྲོང་ན་མཉམ་བྱིས་པའི་རྩེད་ར་རུ་མ་སླེབས།།
རི་ལུང་པའི་ཕུག་གི་དགོན་པ་ལ་བརྫངས་སོང་།།
བརྩེགས་རིམ་པ་ཅན་གྱི་སློབ་ཁང་ཡང་མ་རིག །
གོས་སྒྲིག་ཆས་གྱོན་པའི་སློབ་གྲོགས་ཀྱང་མ་རྙེད།།
མཁོ་གཏོང་བ། ཨོ་རྒྱན་ཉི་མ།
འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་གཉིས་ན་བཞུགས་པའི་མཁྱེན་ཡངས་ལྡན་པའི་རྒྱ་ཆེན་རྩོམ་པ་པོ་ཡོངས་ཀྱི་སྙན་དྲུང་དུ་ཞུ་གསོལ་འདེབས་སྙིང་།
རྩོམ་པ་པོ་རྣམ་པ་ལགས། ཁྱེད་རྣམ་པས་གསན་སོང་ངམ། ཨ་དཀོན་རིན་པོ་ཆེས་སྐུ་ཚེ་གང་རང་རེ་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བོན་དང་བཅས་པའི་རིག་གཞུང་གི་ཆེད་དུ་འབད་འབུངས་བགྱིས་པ་རེད། འབད་པ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་གཉིས་སུ་ཆོས་ཚོགས་དང་།
མྱི་ལྟིག
༡
སུས་ཀྱང་བོར་མི་བྲ་བའི་དུས་ཚོད་ཅིག་སྟེ
ཡོད་ཚད་ལ་ཁ་དོག་འཛོམས་པའི་ལོ་ཟླ་ཞིག
ཕུགས་བསམ་གྱི་གཤོག་པ་སོགས་ཅི་ཡང་རྡེབ་མི་ཤེས་ཤིང
ཧམ་སེམས་ཀྱི་རལ་གྲི་སོགས་གང་ཡང་གཡུག་མི་ཤེས་པའི་ང
ཧ་ཅང་སྐྱིད དེ་ནི་བྱིས་དུས་རེད
རིག་པའི་རལ་གྲི
——ཨ་དཀོན་བླ་མ་ལག་དམར་གསུམ་གྱིས་བཀྲོངས་པ་ཐོས་རྗེས་ཡིད་གདུང་དྲག་པོའི་མནར་བས་འགོག་མེད་ཐོལ་བྱུང་དུ།
ཁྱོད་ཀྱི་ལྟེ་ཁྲག་མདོ་ཁམས་ཡུལ་ནས་སྟོར། །
བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་གདན་སའི་ཕྱོགས་ནས་མཛད། །
བཤད་སྒྲུབ་འཆད་ཉན་གཤོག་རྩལ་དབུས་ནས་རྒྱས། །
མདོ་སྔགས་རིག་གནས་བག་ཆགས་བོད་ནས་བཞག །
གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པ། དོལ་སྨྱོན།
ནུབ་ལུགས་གསོ་རིག་གཞུང་གི་ཟས་སྤྱོད་བསྟེན་སྟངས་དང་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་གཞུང་གི་ཟས་སྤྱོད་བསྟེན་སྟངས་གཉིས་ལ་ཚོད་ལྟ་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ཏེ། སྙིང་ནད་གསོ་ཐབས་ལ་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་གཞུང་གི་ཟས་སྤྱོད་བསྟེན་སྟངས་ཀྱིས་ཕན་འབྲས་ཆེ་བ་ཐོན་པ་གསལ་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་འདུག
འཇར་མན་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་(Tubingen University)ཞེས་པའི་ནང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ལུཊ་གསོ་རིག་གི་ཟས་སྤྱོད་ལག་ལེན་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཐོན།” »
འོས་སྦྱོར་པ། བཀྲ་ཤིས་ཆོས་སྒྲོན། (འབྲུག)
——-yama ha ངོ་དེབ་ལས་བཤུས།
ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོ་མགོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཁྱེར་ནས་བསྡད། སྦྱིན་བདག་ཡག་པོ་ཡོད་བསམ་མུར་སྦྱིན་བདག་གིས་རྒྱབ་ནས་ཆབ་སྲིད་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་དུས། ང་ཚོས་མགོ་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་ཕལ་ཆེར་རྒྱ་ནག་གོང་མ་ངའི་སློབ་མ་ཡིན་བསམ་ནས་བསྡད་མེད་དམ་སྙམ། ཁྱེད་རང་ཚོར་གོ་མ་མྱོང་བ་ཞིག་ཤོད་རྒྱུ་ཡོད། ང་ཨ་ཤོ་ཀ་མགྲོན་ཁང་(Ashoka Hotel)ལ་ཡོད་སྐབས། དེ་དུས་ཏིན་ཞའོ་ཕིན་ལས་གནས་ཐོག་ཡར་སླེབས་ནས་སྲིད་བྱུས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པའི་སྐབས་རེད། བསམ་ཕོ་མདའ་དཔོན་ང་ཐུག་པར་སླེབས་བྱུང་།
བཀྲ་ཤིས་དོན་འགྲུབ།
དེང་སང་ངོ་དེབ་དང་སྐད་ཕྲིན་ནང་ད
དེ་ལས་མང་བ་། “ངོ་པར་བཞག་མེད་པའི་དྲྭ་གྲོགས་ཚོར་གུ་ཡངས་གཏོང་འདོད་པ།” »
རྒྱང་འདྲི་བ། སྐྲན།
དྲི་བ། ལྷ་མོ་མཚོ་ལགས་ཁམས་བཟང་། དེང་སང་གང་ན་བཞུགས་ཡོད།
ལན། ཁམས་བཟང་། ང་རང་དེང་སང་ཨ་རིའི་ཁ་ལི་ཧྤོ་ནའི་ཡ་སན་ཧྥན་སུའི་སི་ཁོ་(California San francisco)རུ་བསྡད་ཡོད་ལ་འདིར་སླེབས་ནས་ལོ་གཅིག་དང་ཟླ་གཅིག་ཙམ་ཡིན།
དྲི་བ། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་༩ ཉིན་ཁྱོད་ཉིད་དེ་གའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་དེར་མི་ག་ཚོད་ཅིག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་དམ།
བོད་ནས་ས་སྐྱ་དགོན་གྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་ཞ་ལུ་དགོན་དུ་བཞུགས་པའི་ས་སྐྱ་བཀའ་འབུམ་དབུ་མེད་བྲིས་མ་སོགས་ནས་གསར་དུ་རྙེད་པའི་ས་སྐྱ་གོང་མ་རྣམ་ལྔའི་གསུང་འབུམ་པོད་བཞི་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་ཁྲོད་ནས་ལེགས་བཤད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཁོལ་དུ་ཕྱུངས་པའོ། འདིའི་མཚན་བྱང་ལ་ “སྐྱེས་བུའི་རྣམ་འབྱེད་བཤད་པ་གཞོན་ནུའི་མགུལ་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། “ ཞེས་འཁོད་ཅིང་། དཔེ་མཚོན་གྱི་ཚིགས་བཅད་ནི་ གཤམ་གསལ་ལྟར་རོ།།
ཀུན་ལ་སྙོམས་པ་ཕལ་པ་སྟེ།།
རང་དོན་སྒྲུབ་པ་ཕལ་པ་ཡིན།།
