བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ནས་ཐུགས་གསོའི་འཕྲིན་ཡིག་གནང་བ།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ནས་ཐུགས་གསོའི་འཕྲིན་ཡིག་གནང་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དྲ་རྒྱ་ནས་བཤུས། ༢༠༡༡ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༩ རེས་གཟའ་སྤེན་པ། ༄༅། །ཆེས་བཀུར་བར་འོས་པའི་༸སྐུའི་གཅེན་པོ་སྟག་འཚེར་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལྷ་ལྕམ་ཀུན་དབྱངས་མཆོག་གང་དེར། ཆེད་འབུལ། དགུང་ལོ་ ༤༥ ལ་ཕེབས་པའི་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་དང་ཕྱག་རོགས་གཉིས་བཅས་ St. Augustine ནས་ West Palm Beach བར་མེ་ལེ་ ༣༠༠ ཐམ་པའི་རྒྱང་ཐག་ལ་ Walk for Tibet Floridaཞེས་གོམ་བགྲོད་ཀྱིས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་པར་འདི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་གློ་བུར་རྐྱེན་ངན་སྟབས་ཀྱིས་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ཤིན་ཏུ་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག་པར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་བློ་ཕམ་དང་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་སུ་གྱུར། སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་གིས་ཡབ་དམ་པའི་རྗེས་འཛིན་གནང་སྟེ་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པའི་རྩ་དོན་ཐོག་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་དང་འབྲེལ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྤེལ་བ་མ་ཟད། མཐའ་མ་ལས་འགུལ་ཐོག་ཞུགས་བཞིན་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྲོག་ཀྱང་ཤོར་དགོས་བྱུང་བའི་མཛད་རྗེས་བཅས་ལ་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། གང་གི་རྣམ་དཀར་དགེ་ཚོགས་ཀྱི་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སྨོན་འདུན་དང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་དབུས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་ཡོངས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་དེ་དོན་དགོངས་མངའ་མཁྱེན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༦ ལ་ཕུལ།།
གནམ་སྡེ་སྒོ་མོ་༢།༠: ཅི་ཕྱིར་ཏུནིསིཡའི་(Tunisia)ཤུགས་རྐྱེན་རྒྱ་ནག་ལ་མི་ཐེབས།
བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ལག་བསྟར་ངེས་སྟོན་པ།
པདྨ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲིས་དབྱིན་སྐད་ཀྱི་མ་ཕྱི་ནས་ཕབ་སྒྱུར་བྱས།
མ་རྩོམ་ལ་གཟིགས་ན་འདི་རུ་བསྣུན།
༄༅། །སྔ་ལོ་དཔྱིད་ཀ་ང་ཁེརོའི་(Cairo)ནང་སྣུམ་འཁོར་སྒུག་སྟེ་བསྡད་ཡོད། ཞོགས་པའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་བའི་སྐབས་དེར། སྣུམ་འཁོར་གྱི་བབས་ཚུགས་ཡོད་སའི་ཊེཧརིར་བཞིར་མདོ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ཁང་བརྩེགས་ཀྱི་གྱང་ངོས་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཡུལ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཧོསནི་མུབྷ་རཀ་གི་ངོ་གདོང་གསལ་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་སྦྱར་བྱང་གིས་གང་སར་ཁྱབ་པ་མ་གཏོགས་སྟོང་སངས་རེད། ཡུལ་མི་ཚོས་ཇ་འཐུང་ས་དང་ཧུབ་ཀ་འཐེན་སའི་ཇ་ཁང་དག་ཏུ་གསར་བརྗེའི་དྲི་མ་ཁ་རྒྱུ་མི་འདུག དེའི་ཚབ་ཏུ་ལུང་པ་དེ་དུས་རྟག་ཏུ་མུབྷ་རཀ་ཀྱི་མངའ་འོག་ཏུ་སྡོད་རྒྱུར་གཉའ་ཆགས་ཏེ་ཡུན་རིང་ཁོ་ཐག་ཆོད་ནས་ལུས་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་འདུག
དེ་ལས་མང་བ་། “གནམ་སྡེ་སྒོ་མོ་༢།༠: ཅི་ཕྱིར་ཏུནིསིཡའི་(Tunisia)ཤུགས་རྐྱེན་རྒྱ་ནག་ལ་མི་ཐེབས།” »
ངས་བཀྲས་མཐོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དོན།
རྭ་རྒྱ་བློ་དབང་།
སྐབས་གསུམ་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་གསུམ་གྱི་ཁྲོད་ང་རང་ཉིད་ཀྱི་འདེམས་ཤོག་དེ་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལ་འཕེན་གྱི་ཡིན། སྤྱིར་བཏང་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་ལྟར་གྱི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་ཆོས་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དང་མ་འགལ་བའི་ཐོག ད་ལྟའི་དུས་བབ་འདི་འདྲའི་འོག་ངེས་པར་ཚང་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་ནི། ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་ནས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་བཀའ་དགོངས་ལམ་སྟོན་ཐོག་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ཤར་སྐྱོད་བྱེད་པ་དང་།
བོད་རང་བཙན་གྱི་གོམ་བགྲོད་དེ་དེ་རིང་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།
སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུས་མགོ་བཙུགས་པའི་ཧྥི་ལོ་ཪཱི་ཌའི་ནང་གི་བོད་རང་བཙན་གྱི་གོམ་བགྲོད་དེ་དེ་རིང་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།
དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་བདུན་ལ་སོན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ་དབང་ཕྱུག་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། བོད་རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་པ་མི་གྲངས་ ༢༢ ཡོད་པ་དག་གིས་དེ་རིང་ཕྱི་དྲོར་མེལ་ལེ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་གི་གོམ་བགྲོད་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། གོམ་བགྲོད་པའི་ཁོངས་སུ་སྲས་ཀུན་དགའ་ནོར་བུ་དང་། འཇིགས་མེད་དམ་པའི་སྲས་རྒན་པ་གཉིས། དེ་བཞིན་མཱེ་ནེ་སོ་ཊ་དང་ནིའུ་ཡོག་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་རིགས་བཅས་བོད་མི་ཁྱོན་བསྡོམས་ ༡༢ ཡོད་པ་དང་། མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་ལས་རིམ་ཁོངས་སུ་ ཁོང་ཚོས་ ས་དེའི་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ལ་མཇལ་འཛོམས་དང་བོད་ཀྱི་གློག་བརྙན་གཟིགས་འབུལ་སོགས་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་རང་བཙན་གྱི་གོམ་བགྲོད་དེ་དེ་རིང་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།” »
བཀའ་ཁྲི་བཀྲས་མཐོང་ལ་ཐོབ་སོང།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
ངས་ཁ་བྱང་འདི་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ནས་སོ་སོ་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་བྲིས་པ་དེ་ང་དང་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་མཁན་ཚོ་དགོངས་པ་མ་འཚོམ་རོགས་ཞེས་ཐོག་མ་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བཀའ་ཁྲིའི་གནད་འགག་གླེང་ནས་མཁས་བླུན་ཚང་མ་ད་ནི་རྣ་བ་རྒྱགས་པའི་ཚོད་དུ་སླེབས་ཁར། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཞེས་དཔེ་ཆ་བློ་འཛིན་བྱས་པ་ལྟར་བོད་མི་རེ་རེར་རྒྱུ་མཚན་རེ་བགྲང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་དུས་ཚོད་འདིར། ངའི་བཀའ་ཁྲི་བཀྲས་མཐོང་ལ་ཐོབ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་གཅིག་ལས་མེད་ལ།
ནང་བསྟན་དར་སྤེལ་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་།
གནས་ཚུལ་མཁོ་གཏོང་བ་རྫ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས།
ཟླ་འདིའི་བོད་ཚེས་༢༢དང་སྤྱི་ཚེས་༢༤ཉིན། ཐའེ་པེ་གྲོང་ཁྱེར་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ཨར་ཁང་ཆེན་མོར་ཐའེ་ཝན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་འོག་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཇི་ལྟར་དར་སྤེལ་བྱེད་པའི་སྐོར་གྱི་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་དང་པོ་དེ་དངོས་སུ་འཚོགས་ཡོད། དེ་ནི་ད་བར་ཅོག་ཙེ་སྒོར་མོའི་ཚོགས་འདུའི་རྣམ་པས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རང་གི་ཐོག་ནས་མཁན་སྤྲུལ་དགེ་བཤེས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རིས་མེད་བགྲོ་གླེང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གནང་བ་ཐའེ་ཝན་ལ་ཕལ་ཆེར་ཐོག་མ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་འདུག གཙོས་གསེར་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ། གཞུང་དོན་གཅོད་ཁང་གི་ཆོས་དགེ་དགེ་བཤེས་འཇམ་དཔལ་ཆོས་འཛིན། དགེ་བཤེས་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོ་སོགས་དགེ་ལུགས་ཀྱི་དགེ་བཤེས་དང་སྤྲུལ་སྐུ།
གུས་བརྩི་ལྡན་པའི་བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་རྣམ་མཆོག་གི་དྲུང་དུ།
སྤྲུལ་འཁོར་སྐལ་བཟང་དོན་ལྡན།
ཆེད་འབུལ། སྐབས་དང་པོ་དང་
གཉིས་པའི་མི་དབང་དཔལ་ལྡན་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་སྐྱབས་རྗེ་ཟམ་དོང་རིན་པོ་ཆེ་གང་ཉིད་ཀྱིས་ བསྐྱངས་པའི་ལས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་ཐེངས་གསུམ་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞིར་བཞེངས་ནས་སྔར་ལྟར་ཤེས་ཡོན་དང་། ཉམས་མྱོང་། ལྷག་བསམ། དྲང་བདེན། རྒྱལ་གཅེས། འཇོན་ཐང་། ཕུགས་བསམ་བཅས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱུག་པའི་སྐུ་ངོ་ མཆོག་ལ་སྙིང་ནས་དགའ་བསུ་དང་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ།
དེ་ལས་མང་བ་། “གུས་བརྩི་ལྡན་པའི་བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་རྣམ་མཆོག་གི་དྲུང་དུ།” »
གུས་ཤིང་བརྩེ་བའི་གྲོགས་པོ་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ།
སྤྲུལ་འཁོར་སྐལ་བཟང་དོན་ལྡན།
ཆེད་འབུལ། བར་དེར་
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཐེངས་གསུམ་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་འདེམས་ཆེད་དུ་རང་གི་གཅེས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་། རང་ཉིད་བྱུང་སའི་བོད་ལྗོངས། རང་གི་བརྩེ་བའི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ས་ཡ་དྲུག་གི་ཆབ་སྲིད་དང་། ཆོས་ལུགས། རིགས་གཞུང་། སྐད་ཡིག རང་དབང་སོགས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་སླད་དུ་རང་གི་ཤེས་ཡོན་དང་། ལྷག་བསམ། རྣམ་དཔྱོད། ཕུགས་བསམ། འགན་འཁུར་བཅས་ཀྱི་ཆེས་ལྕི་བའི་ངལ་བའི་ཁུར་ཆེན་ཕྲག་ཏུ་བླངས་ཏེ་ཐེངས་གསུམ་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞིར་ཕེབས་པར་སྙིང་ནས་ཡིད་རང་དང་བཀའ་དྲིན་ཆེ།
དེ་ལས་མང་བ་། “གུས་ཤིང་བརྩེ་བའི་གྲོགས་པོ་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ།” »
བཀྲས་མཐོང་པ།
གཙང་ཞོལ་བདེ་གསལ།
མི་ཞིག་གི་རིན་ཐང་ལ་ཚད་འཇལ་བའམ་གདེང་འཇོག་བྱེད་འདོད་ཡོད་ཚེ། སྔོན་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་མི་དེའི་གླེང་རིན་ཡོད་པའི་བྱས་རྗེས་སམ་གྲུབ་འབྲས་སུ་ལྟ་དགོས་པ་མ་ཟད། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་སེམས་ཁུར་དང་དུ་བླངས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ནུས་ཤུགས་རྩལ་འདོན་གྱི་ཀུན་སློང་དྲང་མིན་ལ་མི་བལྟ་རང་བལྟ་རེད། སྒོ་གང་སའམ་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་གྱི་སྟེང་ནས་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོ་གཞུང་དོན་ལ་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་སྣ། བཀུར་འོས་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ནི།
རྒྱང་འཕེན་པའི་སྙིང་སྟོབས།
རྔ་བ་ཚེ་སྐྱིད་ནས་མཚམས་སྤྱོར་བྱས།
དེབ་མིང་། རྒྱང་འཕེན་པའི་སྙིང་སྟོབས།
རྩོམ་པ་པོ། རྣོ་སྦྲེང་།
དཀར་ཆག
ལེའུ་དང་པོ། ཆོས་ལུགས་དང་ཉལ་ཐ།
༡༽ རྒྱང་འཕེན་པའི་སྙིང་སྟོབས། ༢༽ ང་ལ་དཀོན་མཆོག་མི་དགོས། ༣༽ ཇོ་བོ་ས་རེད། མཇལ་བ་མྱི་རེད། ༤༽ ཆོས་སྐད་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་མྱི། ༥༽ བོད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་བསྟན་བཅོས། མྱ་ངན་གྱི་དབུགས་རིང་ཞིག ༦༽ གདོད་མིའི་གྲུབ་ཆ་དོད་པའི་རི་གྲོང་གི་གྲྭ་པའི་སྤྱི་ཚོགས། ༧༽ འོ་སྐོལ་གྱི་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་འདུ་ཤེས་མཇུག་རྫོགས་ན་རེད། ༨༽ བསྡུས་གྲྭ་སྦྱངས་པའི་ནག་ཉེས།
བརྒྱ་ཆ་གསུམ་གྱི་རྩོད་པ།
རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ།
—————–
བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་འོས་བསྡུའི་བགྲོ་གླེང་འདི་བྱུང་ནས་ཟླ་འགའ་ཕྱིན་སོང་། དུས་ཡུན་འདིའི་ནང་དུ། བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་འོས་བསྡུའི་འཁྲུགས་ཆ་ཇེ་དོད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་། ཉེ་བའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་ནང་མ་བྱུང་བའི། འཁྲུགས་ཆ་ཞིག་ད་རེས་འབྱུང་བཞིན་ཡོད། ཉེ་བའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་ནང་མ་བྱུང་བའི། མི་མང་གི་དོ་སྣང་ཞིག་ད་རེས་འཕྱུར་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། བཙན་བྱོལ་གྱི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་འདི། བོད་མིའི་མི་ཚང་གཅིག་གི་ལོ་རེའི་ཁང་པའི་གླ་ཆ་དང་སྨན་བཅོས་ཀྱི་འགྲོ་སོང་། བུ་ཕྲུག་གི་སློབ་ཡོན། ནང་མིའི་ཡོང་སྒོ་སོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་དམ། ཨ་རི་ན་བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་གི་ཆུ་ཁོལ་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཨ་རིར་སྡོད་མཁན་ཚོའི་འགྲོ་སོང་དང་ཡོང་སྒོ་སོགས། རྡ་ལམ་ས་ལར་བཞུགས་མཁན་གྱི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་འདི་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མ་རེད། རྒྱ་གར་སོགས་སུ་བཞུགས་མཁན་ཚོའི་འགྲོ་སོང་དང་ཡོང་སྒོ་ཡང་། བཀའ་ཁྲི་སུ་ཆགས་མ་ཆགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཞིག་ཨེ་ཡོད། དེས་ན། ངེད་ཀྱི་དྲི་བ་ནི། རྩོད་པ་འདི་ལ་ཆོད་སེམས་ཤིག་ཡོད་དམ།
ཀུན་དགའ་ནོར་བུ་དང་རང་བཙན་གོམ་བགྲོད།
རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཧྥི་ལོ་ཪི་ཌའི་བརྙན་འཕྲིན་༥་རྟགས་ཅན་གྱིས་གསར་འགྱུར་ཞིག་སྤེལ་འདུག་པ་འདི་ནས་གཟིགས་ཐུབ། རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་པ་སྤྱི་ཟུར་དབང་ཕྱུག་རྡོ་རྗེ་ལགས་དང་ འཇིགས་མེད་དམ་པའི་སྤུན་ཀུན་དགའ་ནོར་བུ་ལགས་གཉིས་ཀྱིས་གསར་འགོད་པར་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་འདུག ཀུན་དགའ་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་ “ང་ཚོའི་མི་མང་ནི་མནར་གཅོད་འོག་ཡོད། ང་དེ་རིང་འདིར་ཡོང་ནས་རྐང་པར་ཆུ་ལྒང་འགའ་ཐོན་པ་ནི་མི་བཟོད་པ་གང་ཡང་མི་འདུག”ཅེས་དང་། “ངའི་སྤུན་འཇིགས་མེད་ནི་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུ་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པའི་རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་གནང་སྐབས་གྲོངས་པ་རེད། ཁོང་ནི་ང་ཚོའི་ལུང་པའི་ཆེད་དུ་གྲོངས་པ་རེད།” ཅེས་དང་། “ང་ཚོས་རྒྱ་མི་རྣམས་བོད་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་གྱི་ཡོད།” ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ནས་རྡོག་ཐོན་བྱས་རྗེས་ཀྱི་གཏམ།
ཨ་རིག་འགྱུར་མེད་ཀྱིས།
བཀུར་འོས་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཀློག་མཁན་ཡོངས། ཁྱེད་རྣམ་པའི་ཁམས་བཟང་།
ཕྲན་གྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོའི་ཟླ་ ༦ ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་ནས་གསར་འགོད་པའི་ལས་ཀ་གཉེར་བ་ནས་ད་ལྟའི་བར། ཁྱེད་ཅག་ནི་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཀྱི་ཀློག་མཁན་ཡིན་ལ་ཕྲན་གྱིས་འབྲི་སྤེལ་བྱས་པའི་གསར་འགྱུར་ཀློག་མཁན་ཡང་ཡིན། དུས་དེ་ནས་བཟུང་འུ་ཅག་གི་འབྲེལ་བ་ནི་འབྲི་མཁན་དང་ཀློག་མཁན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་དང་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཀློག་མཁན་གཉིས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ནས་རྡོག་ཐོན་བྱས་རྗེས་ཀྱི་གཏམ།” »
སྒྲུང་གཉིས་དང་རྣག་ཐོག་ཁབ་གཙགས།
ཉིན་འགའ་ཡི་སྔོན་ བཙན་བྱོལ་ནང་གི་མཁས་པ་ཞིག་ལ་གླེང་མོལ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་། བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་འདེམས་ཀྱི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པ་ཡིན། ང་ཚོས་འོས་མི་འདི་ལ་བཟང་དང་སྐྱོན་འདི་འདུག་སོགས་མང་ཙམ་བཤད་པའི་མཐར་ཁོང་གིས། “ད་ང་ཚོའི་དམངས་གཙོ་འདི་ལ་བྲོ་བ་ཞིག་འདུག བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མི་གསུམ་ག་མི་སྐྱ་ཡིན་སྟབས་ང་ཚོ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་དང་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཡང་བྱེད་ཆོག་ཆོག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་འོས་མི་དེ་ཚོ་སྟོན་པའི་མནབས་བཟའ་མཆོད་ཡོད་མཁན་དག་ཡིན་ཚེ་འདི་འདྲ་ཡོང་མི་སྲིད།”ཅེས་གསུངས་སོང་། འདི་ངའི་སྒྲུང་དང་པོ་དེ་ཡིན།
པོན་ཌི་ཅ་རི་ནས་ཀོ་རི་ཡའི་གློག་བརྙན་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མཐོང་བ་།
ལྷོ་ཕྲུག་སྣ་བོ་ཆེ་
———–
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ང་དང་ངའི་རོགས་པ་མཚན་ལེགས་ལགས། རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་བཅུ་གཅིག་བཅས་ནས་ཟླ་གཉིས་རིང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་པོན་ཌི་ཅ་རིའི་འགྲུལ་སྐྱོད་དེ་འགོ་བཙུགས་པ་ཡིན། ས་རབ་བེ་རིབ་བེ་ཞིག་གི་མཚམས་སུ་ངེད་གཉིས་རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་ཡིག་ཚང་གི་མདུན་ངོས་རྩེད་ཐང་དེར་འབྱོར་ཞིང་། དེ་དུས་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་བྱ་བར་ཞུགས་པའི་སློབ་མ་རྣམས་རླངས་འཁོར་ཆུང་བ་གཉིས་ཀྱི་ཉེ་ཁོར་ན་བྲེལ་ཟིང་ལ་འཁོལ་འདུག ཉིན་ཤས་སྔོན་རྡ་སར་ཁ་བ་མཐུག་པོ་བབ་པའི་རྐྱེན་ལས་གློག་སྡོང་འགྱེལ་ཞིང།
དེ་ལས་མང་བ་། “པོན་ཌི་ཅ་རི་ནས་ཀོ་རི་ཡའི་གློག་བརྙན་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མཐོང་བ་།” »
ཁོ་མོའི་སྙིང་གཏམ
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
(ཁུག་རྟའི་རང་ལུགས་སྙན་ངག)
སྣང་བ་འཇམ་པོས་བག་མར་ཉོས་དུས་ནམ་སྟོད་རིང་མོའི་རླུང་གི་དབྱངས།།
དལ་བུའི་འགྲོས་ཀྱི་ཁུགས་སོ་རེ་ནས་མུན་པའི་ཞགས་པ་ཡིད་དུ་རུམ།།
གཟུགས་བརྙན་འབུམ་གྱི་གྲིབ་སོ་དག་ནས་འཆར་སྣང་གཤིན་པོའི་འཁྲེང་སེམས་སྟོང༌།།
བྱུང་རིམ་རི་མོར་ཡུན་གྱིས་འཐམས་པས་སྐྱིད་སྡུག་གར་གྱི་འཇིག་རྟེན་བརྩིགས།།
བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་གསུམ་གཤགས་བཅོས།
བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་གསུམ་གྱི་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་འཁྲུགས་པོ་གནང་གི་འདུག་པས་སེམས་པ་དགའ་སོང་། ད་བར་གྱི་བཀའ་ཁྲི་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་དང་། བགྲོ་གླེང་། དྲ་བརྙན། གསར་འགྱུར་སོགས་ལ་གང་འཚམས་ལྟ་ཁུལ་བྱས་པ་ཡིན། ད་འདི་ལྟར་བལྟས་ཡོང་ན། ཕལ་ཆེ་བ་ཞིག་གིས། ཆ་རྐྱེན་རེ་ཟུང་རེ་ལ་འཇུས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཟེར་བ་འདྲ་དང་། སྐྱོན་རེ་ཟུང་རེ་ལ་བལྟས་ནས། སྐྱོན་བརྗོད་ཚད་མཐོན་པོ་བྱ་གི་འདུག ཡོན་ཏན་ཕྱོགས་རེ་བ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བཀའ་ཁྲིར་སླེབས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ལ། ཡང་སྐྱོན་ཆུང་ཙག་རེ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བཀའ་ཁྲིའི་རྐུབ་བཀྱག་ཤོར་བ་ཡིན་ན། དེའང་ཕངས་སེམས་སྐྱེ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
བློ་བཟང་སེང་གེའི་རྫབ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཆ་དང་བོད་གཞུང་གི་འོས་འགན།
ཤེས་རབ་རིག་གྲོལ།
བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མི་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་༢༠༠༥ལོར་༼ཕྱིར་སྡོད་རྒྱ་མི།༽ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་བྱས་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་༡༤ཉིན་དང་ཚེས་༡༥ཉིན་རྡ་རམ་ས་ལར་བློ་སེང་མཆོག་ནས་ཁ་གསལ་གྱིས་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད།¹
༢༠༡༡ ཟླ་༡ཚེས་༨ ཉིན་ཨ་མེ་རི་ཁའི་མེ་ནི་སོ་ཌར་གནས་ཚུལ་དེའི་ཐོག་དྲི་བ་དྲིས་པའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས་གསུངས་པར་ཁོང་རྒྱ་ནག་དུ་འགྲོ་བའི་ལག་འཁྱེར་དེ་སྐུ་ཚབ་གཞན་ཚོ་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་ལག་འཁྱེར་དང་གཅིག་པ་རེད་གསུངས་ཡོད། གནས་ཚུལ་དེ་ནི་བརྙན་པར་ནང་ཁོང་རང་གི་དྲྭ་རྒྱའི་ནང་མཐོང་རྒྱུ་འདུག²
དེ་ལས་མང་བ་། “བློ་བཟང་སེང་གེའི་རྫབ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཆ་དང་བོད་གཞུང་གི་འོས་འགན།” »
ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་ཀྱིས་ཀླད་པ་ལ་གནོད་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ཉེ་ཆར་ཨ་རི་རྒྱལ་ཡོངས་འཕྲོད་བསྟེན་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ National Institutes of Health གི་ཚན་རིག་པས་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་བཏོན་པ་ལྟར་ན། ཁོང་ཚོས་མི་ ༤༧ ལ་ཆུ་ཚོད་སྐར་མ་ ༥༠ རིང་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་གཅིག་ཁ་ཕྱེས་ཏེ་རྣ་བ་གཅིག་གི་རྩར་བཞག ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་གཅིག་ཁ་བརྒྱབ་ཏེ་རྣ་བ་གཞན་པའི་རྩར་བཞག་སྟེ་དེ་ཡིས་ཀླད་པའི་བྱེད་ལས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་འདྲ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་མེད་ PET (positron emission tomography) འཕྲུལ་ཆས་ཀྱིས་བརྟག་ཞིབ་བྱས་འདུག་པར། ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་ཁ་ཕྱེས་ཏེ་རྣ་བའི་རྩར་བཞག་པ་དེས་ཀླད་པའི་བྱེད་ལས་སམ་ཀླད་རྩའི་ཁྲག་རྒྱུན་འཁོར་རྒྱུགས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་བྱས་འདུག
དེ་ལས་མང་བ་། “ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་ཀྱིས་ཀླད་པ་ལ་གནོད་ཀྱི་ཡོད་དམ།” »