ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཐེངས་ཤིག་གི་རྗེས་སུ།
རིག་འབྱུང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས།
ཞོགས་པ་དེར་རྡ་ལམ་ས་ལའི་རིཁུག་ཆུང་ཆུང་འདི་སྨུག་པས་གཡོགས་འདུག ཕྱི་རོལ་དུ་ཆར་བ་ཟིམ་ཟིམ་ཞིག་འབབ་བཞིན་འདུག ང་སྔ་བོར་ལངས་ཤིང་ལག་ཏུ་རང་གིས་བྲིས་བའི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་སྐོར་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་རིང་མོ་དེ་དང་ཀུ་ཤུ་རྒྱ་མ་གང་འཁྱེར་ནས་བཀའ་བློན་ལས་ཤག་གི་ཕྱོགས་སུ་བསྙེག བཀའ་བློན་ལས་ཤག་གི་སྒོ་ཆུང་དེའི་ཕྱི་ལོག་ཏུ་་རིན་པོ་ཆེའི་རླངས་འཁོར་ཁ་ལོ་བ་དང་སྐུ་སྲུང་བ་གཉིས་སྒུག་ནས་འདུག ང་རིན་པོ་ཆེའི་ལས་ཤག་དུ་འཛུལ། སྐབས་དེར་རིན་པོ་ཆེའི་ཞོགས་ཟས་མཆོད་བཞིན་པའི་སྐབས་དང་འཁེལ་ནས་འདུག ཁོང་གི་དྲུང་ཡིག་གིས་ཁང་མིག་འོག་མ་དེར་ང་ལ་སྒུག་ནས་འདུག དེ་དུས་ཆུ་ཚོད་བརྒྱད་དང་ཕྱེད་ཀ་རེད་འདུག དྲུང་ཡིག་ལགས་དང་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱོགས་འདྲ་མིན་གྱི་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བྱས།
ཨེན་སི་ཌན་ལ་ཕུལ་བ།
ཨེན་སི་ཌན་ལ་ཕུལ་བ། གྲོགས་པོ་ལགས། ཁྱེད་རང་བཞུད་ཟིན། ཁྱེད་རང་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་གི་གོང་རོལ་ནས་བཞུད་ཟིན། ཁྱེད་རང་བཞུད་ཟིན་ནའང་གཏམ་ས་སྟེང་འདིར་ལྷག་འདུག དེ་རིང་འདྲེ་རིག་ལྡན་གྱིས། ཁྱེད་རང་གིས་བཤད་མྱོང་བའི་སྐད་ཆ་ཞིག་བོད་སྐད་དུ་དམར་རྗེན་དུ་ང་ལ་གླེང་བྱུང་། ཁྱེད་རང་གི་རང་བྱུང་ལྷུག་པར་གྲོལ་བའི་སྐད་ཆ་དེ་ཇི་འདྲའི་སྙན་ཞིང་། ཁྱེད་རང་གི་ཞི་བདེ་དང་དྲང་བདེན་ལ་མོས་པའི་ཡིད་སེམས་དེས་ང་ལ་བསིལ་བ་སྟེར། ད་རུང་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཁྱིམ་ཚང་གྲོགས་པོ་སུ་ལའང་མ་བདག་པའི་ཁྱེད་རང་གི་རང་དབང་གི་འཚོ་བ། དེར་མ་ཟད། ཁྱེད་ཀྱི་བྱམས་བརྩེ། མཛེས་པ། སྒྱུ་རྩལ། མི་གཤིས། འབྱོར་ཕྱུག་སོགས་ལ་བཟུང་བའི་ལྟ་བ་བཅས་ནི་ཆེས་ངོ་མཚར་ལྡན་པ་ལ་ཨང་། ཁྱེད་རང་གི་སྙིང་གཏམ་བདུད་རྩི་འབབ་འབབ། ངས་མི་མཐུད་དུ་ཁྱེད་རང་གི་སྐད་ངག་ལ་ཉན། ང་ལ་ཆུང་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་སྐབས་དེ་དྲན་གསོས་སོང་། དགུང་མོ་མར་ཉལ་ནས་གུར་གྱི་ཁ་ཚུབ་བརྒྱུད་ནམ་མཁའ་ལ་ལྟ་བཞིན། ནམ་མཁའི་སྐར་ཚོགས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ལ་ལྟ་བཞིན་ཨ་མྱེས་ཀྱིས་བཤད་པའི་སྒྲུང་ལ་ཉན་བཞིན་པ་དེ་དྲན། ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རེས་མོས་ཀྱིས་སྒྟུང་བཤད་པའི་ངང་ཚུལ་དག་དྲན། སྤུན་མཆེད་རྣམས་རེས་མོས་ཀྱིས་ཁེད་བཤད་རེས་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་དྲན ད་རུང་། གཟའ་གོ་ར་གང་བོས་མེ་ལྕེ་དམར་ལྷབ་ལྷབ་མཆེད་བཞིན་པའི་མཐའ་བསྐོར་ནས་མཉམ་གཅིག་ཏུ་ཞལ་འདོན་སྐྱོར་བའི་དྲོད་ཁོལ་ལྡན་པའི་དུས་ཚོད་དེ་དྲན་བཅུག་སོང་། ཁྱེད་རང་གི་སྐད་ཆ་དང་ངའི་ཕྱིར་དྲན་གྱི་བར་ན་མི་གཤིས་སམ་ཡང་ན་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་སྦྲེལ་ཐག་ཅིག་ཡོད་པ་འདྲ། ད་རུང་དེས་ག་ལ་ཚད། གནས་ཚུལ་འདི་དག་ཀྱང་ང་ལ་དྲན་གསོས་སོང་། ད་ལྟ་སྔོན་མ་བཞིན་སྒྲུང་བཤད་མཁན་མི་འདུག ཉན་མཁན་ཡང་མི་འདུག ཡར་ནམ་མཁའ་ལ་བལྟས་ན། ནམ་མཁའི་སྐར་ཚོགས་རྣམས། ལྗིད་ཏིག་ཏིག་གི་སྤྲིན་གསེང་བརྒྱུད། བར་མེད་དུ་འཚང་བའི་ལྗན་ལྗིན་གྱི་མཁའ་རླུང་བརྒྱུད། འོད་ཟ་མ་ཟི་ཞིག་སྤྲོ་བཞིན་མཆིས། དེ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྲང་ལམ་ཁག་ཏུ་ཡང་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་བཟི་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བཟི་གཏམ་ཤོད་པ་དང་ཀུན་ནས་འདྲ། ངོ་མཚར་བའི་ལྷ་སྒྲུང་གི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་འཇིག་བཞིན་འདུག ཁྱེད་རང་གི་རྨ་ལམ་དུ་འཁོར་བའི་དབེན་འཇགས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དེ་ཚོའང་འཇིགས་བཞིན་མཆིས། ད་དུང་། མི་གཤིས་ལ་སོགས་པའང་། གྲོགས་པོ་ལགས། ཁྱེད་རང་བཞུད་ཟིན། ཁྱེད་རང་བཞུད་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཕྱིན། ཁྱེད་རང་དགའ་ས་དེ་ཚོར་ང་ད་དུང་ཡང་དགའ་ལ། ཁྱེད་རང་དུངས་ས་དེ་ཚོར་ང་ད་དུང་ཡང་དུངས། དེར་མ་ཟད་ཁྱེད་རང་ཞེན་པ་ལོག་མྱོང་ས་དེ་ཚོ་ཡང་ང་དགའ་ས་མིན་ན་ཡང་ང་དགའ་དགོས་པར་མཐོང་། ཚོང་འདུས་ཀྱི་འཚོ་བ། དམག་དཔུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས། དྲག་སྤྱོད། དམག་འཁྲུག་སོགས་ལའང་ང་ངེས་པར་དགའ་དགོས་པར་མཐོང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་ཚོ་ཞི་བ་དང་དྲང་བདེན་སོགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་མཁན་གྱི་མ་ཡུམ་ཡིན་པས་ཕྱིར། ང་ཚོར་དམག་འཁྲུག་ཅིག་མ་བྱུང་ན་ཞི་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞི་བར་ངོས་ཟིན། དྲང་བདེན་མིན་པ་ཞིག་མེད་ན། ང་ཚོ་དྲང་བདེན་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཚོར་དེའང་མེད་ལ། དམ་པ་གོང་མ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས་ང་ཚོར་བསླབ་འདོམས་གནང་བའི་རིག་པ་དེ་ཚོའང་ག་ལ་ཡོད།…
འཕྲིན་ཡིག་གཅིག
གཤམ་གསལ་གྱི་འཕྲིན་ཡིག་འདི་ལ་བསྣུན་ཚེ་ཆེ་བར་མཐོང་ཐུབ།
སེམས་ཀྱི་མཛའ་བཤེས།
དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཕུལ། སྐར་ཆེན། ནོར་ལྦེ། སྔོན་བསགས་ལས་ཀྱི་དགེ་བའི་མཐུས།། ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོར་ཉེ་བའི་གནས།། བྷེལ་ཀོབ་བོད་ཁྱིམ་འབོད་པ་རུ།། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་འཛིན་པ།། གུས་བས་ཁྱེད་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས།། འོན་ཀྱང་ལོ་ཟླ་འདས་པའི་ངོར།། ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་གི་བདུད་རྩི་དག། གུས་བའི་སེམས་ཀྱི་བུམ་པར་འཁྱིལ།། ཤེས་བྱའི་གནད་ཀྱི་སྒོ་མོ་ཕྱེས།། དེ་ཕྱིར་གུས་བ་ཁྱེད་ལ་དུངས།། ཁྱེད་ཀྱི་ལྷག་བསམ་རི་བོ་ཆེ།། མཁྱེན་དང་དཔྱོད་པ་བླ་མེད་པ།། ཁྱེད་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་རྩལ་པོ་ཆེ།། བླང་དང་དོར་བྱར་གནད་འཛིན་པ།། གུས་བ་ཁྱེད་ལ་བཀུར་བསྟི་ཟབ།། ད་ནི་གུས་བ་འགྲོ་ལ་ཉེ།། གུས་བའི་མདུན་ལམ་ནུབ་ལ་བསྲིངས།། འོན་ཀྱང་གུས་སེམས་ཁྱེད་ལ་ཐོགས།། ཕན་ཚུན་ཕྱི་ཐག་ཟབ་པའི་ཕྱིར།། འཕྲིན་ཐུང་འདི་ཙམ་ཁྱེད་ལ་ཕུལ།།
ཁྱེད་ཀྱིས་བླང་བར་བྱ་བའི་བདག་གི་གཏམ།
སྐར་ཆེན། ནོར་ལྦེ།
ཁྱེད་ཀྱི་འཕྲིན་ཡིག་སླེབས་ནས་ཡུན་རིང་འགོར་ཡང༌། འཕྲིན་ལན་ཞིག་དེ་རིང་བར་དུ་འབྲི་ཐུབ་མ་སོང༌། རྒྱུ་མཚན། ང་ཡང་དེ་རིང་སང་ཉིན་ཅུང་ཙམ་བྲེལ་འཚབ་ཡིན།
ཕྱོགས་གཅིག་ནས་གཞུང་གི་ལས་དོན་དུས་ཐོག་ལ་བསྒྲུབ་དགོས་བ་དང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་དེབ་རིགས་འདྲ་མིན་ཀློག་དགོས་ལ་བརྟེན། ཆུ་ཚོད་སྟོང་པ་རེག་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། འོན་ཀྱང༌། དེ་རིང་གཟའ་ཉི་མ་ཡིན་ཙང༌། ངས་ཆེད་དུ་འཕྲིན་ཡིག་འདི་ཁྱེད་ལ་བྲིས་བ་ཡིན། གང་ལྟར། འཕྲིན་ཡིག་འདིའི་ཟུར་དང་ངོས་ན་ཁྱེད་ལ་ཕན་པའི་ཚིག་རེ་གཉིས་ཡོད་ན་ལེན་རྐྱང་བྱོས།
ཁྱེད་ཀྱི་འཕྲིན་ཡིག་སྔ་མའི་ནང་དུ་ཕ་མ་དྲན་ཚུལ་བྲིས་འདུག ཁྱེད་ལ་དངོས་གནས་ཐུགས་ཁག་ཅི་ཡོད། ས་མཐའ་ནས་དྲིན་ཆེན་ཕ་མ་ལོས་དྲན། རང་གི་སྤུན་མཆེད་ལོས་྄དྲན། རང་གི་ཕ་ཡུལ་ལོས་དྲན། ས་མཐའ་མི་སྐྱིད། མཛོ་འཕོང་མི་བདེ་ཟེབ་ཅི་མ་བདེན། ལྷག་པར་དུ་ཕ་ཡུལ་ཕ་མ་བྲལ་བའི་སློབ་ཕྲུག་ཞིག་ལ་མཚོན་ན༌། རང་ཉིད་ཁེར་རྐྱང་ལ་ལྷག་དུས། རང་གི་སེམས་པ་སྐྱོ་དུས། ཕ་མ་དྲན་པ་ཆོས་ཉིད་རེད། འོན་ཀྱང༌། ཁྱེད་ལ་ཕ་མ་དྲན་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡག་པོ་རེད། སློབ་ཕྲུག་མང་པོ་ཞིག་ཕ་མ་མེད་པའི་དྭྭ་ཕྲུག་དང་ཕྱེད་དྭ་ཕྲུག་རེད། འོ་ན། ཁོང་ཚོས། སེམས་པ་སྐྱོ་བའི་སྐབས་སུ། དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་སྐབས་སུ། སུ་དྲན་དགོས་སམ༌།
ཁ་བརྡའི་དམིགས་ཡུལ།
ཁ་བརྡ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་འོག་ཏུ་མི་གནས་པའི་བོད་པ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱིས་གཙོས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ན་ཡོད་པའི་བོད་ཡིག་ཤེས་མཁན་རྣམས་ཀྱི་བར་ལ་བསམ་ཚུལ་དང་གནས་ཚུལ། ཉམས་མྱོང་དང་ཤེས་ཡོན་སོགས་བརྗེ་རེས་དང་སྤེལ་རེས་ཡོང་ཆེད་དུ་བཙུགས་པའི་དྲ་ཚིགས་ཤིག་ཡིན། བོད་དུ་བོད་ཡིག་གི་དྲ་ཚིགས་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་དང་གཅིག རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲ་ཚིགས་ཀྱི་དོ་དམ་ལ་དམ་ལྷོད་རྒོད་པ་དང་གཉིས་བཅས་ཀྱིས་དྲ་ཚིགས་འདི་སྒོ་འབྱེད་བྱེད་སྐབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་འོག་ན་ཡོད་པའི་བོད་ཡིག་ཤེས་མཁན་མང་པོ་དྲ་ཚིགས་འདིར་ཞུགས་རྒྱུའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅངས་མེད། ཡིན་ན་ཡང་། ཁོང་ཚོ་ཡང་དྲ་ཚིགས་འདི་ལ་ཞུགས་ཐུབ་པ་མ་ཟད་ཅི་ཙམ་གྱིས་མང་བ་ཞུགས་ཐུབ་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་དྲ་ཚིགས་འདི་འབྱེད་མཁན་གྱི་དགའ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བཤད་ཅི་དགོས། ཁ་བརྡ་ནི་མི་གཉིས་སམ་དེ་ལས་མང་བའི་བར་གྱི་རང་དབང་གི་གླེང་མོལ་ཡིན། དེའི་སྔོན་འགྲོ་ཆ་རྐྱེན་ནི་དེ་ལ་ཞུགས་མཁན་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན། ཁ་བརྡ་ལ་ཞུགས་མཁན་རྣམས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་ན་ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་ལ་ཆེ་ཆུང་ཡོད་ན་ཡང་། ཁ་བརྡ་དྲ་ཚིགས་ལ་ཞུགས་ནས་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ལ་ཆེ་ཆུང་ཅི་ཡང་མེད། ཁ་བརྡ་དྲ་ཚིགས་ན་བླ་མ་དང་གདུལ་བྱའི་དབྱེ་བ་མེད་ལ། དགེ་རྒན་དང་སློབ་མའི་ཁྱད་པར་མེད། དཔོན་པོ་དང་མངའ་ཞབས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་དེ་ལས་ཀྱང་མེད། ཁ་བརྡ་དྲ་ཚིགས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་བཀག་རྒྱ་མེད། ཡིན་ན་ཡང་བརྗོད་བྱ་ལ་ཁ་བརྡ་དྲ་ཚིགས་ལ་རང་གི་དགའ་ཕྱོགས་ཡོད། གཞུང་ལུགས་སྐམ་བཤད་ལས་གནས་ཚུལ་རློན་བཤད་ལ་དགའ། བསམ་ཚུལ་རྒྱས་བཤད་ལས་དོན་དངོས་བགྲང་བཤད་ལ་དགའ། ཁ་བརྡའི་སྐབས་སུ། སུ་ཞིག་གིས་རང་གི་ལྟ་བའི་རྒྱབ་སྐྱོར་དུ་འགྲོ་བའི་གསུང་ཚིག་དུམ་བུ་རེ་ལུང་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་། མི་ཡི་བློ་སྒོ་འབྱེད་ཅིང་ཡོངས་གྲགས་མ་ཡིན་པའི་མཁས་པ་དང་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཚིག་རེ་ཁྲོམ་བསྒྲགས་བྱེད་པ་ནི་ལོས་ཆོག ཡིན་ན་ཡང་སྐྱེས་ཆེན་ཞིག་གམ་གསུང་རབ་ཅིག་ལ་གུས་ཞབས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་དང་གསུང་རབ་རིང་འགོད་བྱེད་པ་ལ་ཁ་བརྡའི་དྲ་ཚིགས་སུན་པར་འགྱུར། ཁ་བརྡ་དྲ་ཚིགས་ལ་བློ་སྐྱེད་ཅན་གྱི་བརྗོད་བྱ་དང་བབ་ཆགས་པོའི་རྗོད་བྱེད་ནི་གལ་ལོས་ཆེ། རྩོམ་སྤྱོད་ལེགས་པོ་ཞིག་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བར་སྙམ། རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱིས་གཞན་ལ་ཟུར་ཟ་བྱེད་པ་དང་། ཚིག་མཚོན་འདེབས་པ། ཐ་ན་ཁྱད་གསོད་བྱེད་པ་བཅས་ནི་སྤྱིར་བཏང་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞིག་མིན་པ་ལྟར་ཁ་བརྡ་དྲ་ཚིགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་དུ་མི་བརྩི།
ཨོ་ལིམ་པིག ༼གསུམ་པ༽
ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་ཀྱིས།
ཕྱི་ལོ་༡༩༥༢་ལོའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཧྥིན་ལན་གྱི་ཧེལ་སིན་ཁི(Helsinki, Finland)རུ་ཚོགས། སུའུ་ལེན་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཕྱི་ལོ་༡༩༡༢་ལོ་ནས་རྩེད་འགྲན་དུ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་མེད་པས། ཐེངས་འདིའི་སྐབས་ཡང་བསྐྱར་ཨོ་ལིམ་པིག་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱས། ཡིན་ནའང་། སུའུ་ལེན་དམར་ཕྱོགས་གཞུང་གིས་ལུས་རྩལ་མཁན་ཚོ་ལྟ་རྟོག་ནན་པོས་འོག་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོ་དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད། སྐབས་འདིར་ཤར་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་བར་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་འདུག ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་འདི་ལ་ལུས་རྩལ་མཁན་ཕལ་ཆེར་༥༠༠༠་དང་རྒྱལ་ཁབ་༦༩་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་མཉམ་ཞུགས་གནང་།
ཕྱི་ལོ་༡༩༥༦་ལོའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ནི་ཨོ་སུ་ཊི་ལེ་ཡའི་མེལ་སྦུའུ་ནེ་(Melbourne, Australia)ནང་དུ་ཚོགས། རྩེད་འགྲན་འདི་ནི་སའི་གོ་ལའི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཚོགས་པ་དང་པོ་ཡིན་ལ། ཕྱི་ཟླ་བཅུ་གཅིག་དང་བཅུ་གཉིས་ནང་རྩེད་འགྲན་དུས་སྟོན་ལ་རོལ་ཡོད། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ། རྩེད་འགྲན་འདི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གྱུར་ནས་ཨེ་ཇབ་(Egypt)དང་། ཨེ་རག།(Iraq) ལེ་སྦཱ་ནོན་(Lebanon)སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ནས། ཨེ་སུ་རཱེལ་(Israel)རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཨེ་ཇབ་བཙན་བཟུང་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པས་རྩེད་འགྲན་ལ་མཉམ་ཞུགས་མི་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ནེ་ཐེར་ལན་(Netherlands)དང་། སུ་པཱེན།(Spain) སུ་ཝེ་ཛེར་ལན།(Switzerland) རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱིས་སུའུ་ལེན་སྤྱི་འཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་སྦུ་རྡཱ་ཕེ་ཊི་(Budapest) དང་། ཧུན་གཱ་རིས་(Hungary)སོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་རྩེད་འགྲན་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་མེད།
སྡེ་སྣོད་གསུམ་འཛིན་གྱི་རྒྱའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཐང་ཤོན་ཙུང་གི་རྣམ་ཐར།
ཤོན་ཙུང་གི་སྐུ་ཚེ།
(600—664)
སྐྱེས་སར་ཀླུ་སྒྲུབ།
ང་རང་ལོ་ན་ཆུང་དུས་ནས་ཐང་སན་བླ་མ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཡང་གོ་མྱོང༌། རྗེས་སུ་ཐང་སན་བླ་མ་ཞེས་པ་རྒྱ་མའི་བླ་མ་ཞིག་ཡིན་པ་ཤེས་ཙམ་ཉིད་ལས་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་གང་ཡང་མ་བྱུང༌། ད་ཆ་བསམ་བློ་བཏང་ཚེ་དེ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་དྲུག་པའི་ཏཱ་མིང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཝུའུ་ཁྲེང་ཨེན་ གྱིས་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཐང་ཤོན་ཙུང་རང་གིས་མཛད་པའི་<>ཅེས་པར་གཞི་བཅོལ་ཐོག་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤོད་སྒྲུང་དང་རྟོག་བཟོ་ཅི་རིགས་ཀྱིས་ཟུར་བརྒྱན་ནས་བརྩམ་སྒྲུང་གི་རྣམ་པས་བྲིས་པའི་<>ཅེས་པ་དེ་དེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་གིས་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་པའི་གློག་བརྙན་འགྲེམས་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་བྱས་པ་དང༌། བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན་ཧ་ལམ་མི་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཆོས་དད་ཅན་གྱི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཐོག ལྷག་པར་ཡུན་རིང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང༌། སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་ཤུགས་ཆེ་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེང་སང་ཡང་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ་དང་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཁར། ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྲེལ་ཆེ་བ། ལྷག་པར་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ཞེས་བོད་མི་ཚོས་བཅོས་མིན་གྱི་ཡིད་སྨོན་དང་གུས་བཀུར་ཞུ་སའི་གནས་ཤིག་ཡིན་སྟབས་རང་གི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཞིག་རིང་ནས་ཡིད་སྨོན་བྱེད་སའི་འཕགས་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་ཞིང་སར་དམ་པའི་ཆོས་ལེན་དུ་སོང་པའི་གཏམ་བརྒྱུད་གློག་བརྙན་ལ་ཅི་ཙམ་བལྟས་ཀྱང་ཡིད་མི་ཚིམ་པ་ལྟ་བུའི་གནས་སྟངས་ཤིག་གི་ཐོག་ནས་ང་དང༌། ངའི་ཕ་ཡུལ་གྱི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ནང་ཐང་སན་བླ་མ་ཞེས་པ་དེ་ཐོས་འཛིན་གྱི་བུ་གར་མ་སོན་མཁན་ཕལ་ཆེར་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། གློག་བརྙན་དེར་བལྟས་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་དངོས་དོན་ཡིན་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང་ཐང་སན་བླ་མ་ཞེས་པའི་བག་ཆགས་ཤིག་གསོན་ཉམས་ལྡན་པར་བཞག་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཁོང་བོད་རིགས་ཁྲོད་གྲགས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྡེ་སྣོད་གསུམ་འཛིན་གྱི་རྒྱའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཐང་ཤོན་ཙུང་གི་རྣམ་ཐར།” »
༄༅། །སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གི་ཚད་གཞི།
ཆབ་བྲག་ལྷ ་མོ་སྐྱབས། ང་རང་ཉེ་དུས་སྤྱི་འཐུས་སུ་སླེབས་སྐབས་དེ་ཙམ་གྱིས་དགའ་སྤོབས་དང་ཡང་ན་བློ་འཚུབ་ཀྱང་ཆེར་མ་བྱུང་མོད། ¿བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་ཡིད་ཆེས་བློ་གཏད་ཀྱི་ཐོག་ནས། སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་ཁུར་ཞུ་སྒོ་མཐའ་དག བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲུ་དོན་འགལ་མེད་ཐོག རང་དོན་ཕྱོགས་ལྷུང་དང༌། འཇིགས་ཞུམ་ཆགས་སྡང་མེད་པར། དྲང་བདེན་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་ནུས་གང་ཐེག་ཞུ་རྒྱུའི་མཆོག་གསུམ་དབང་བཙུགས་ཀྱི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་ཞུ་རྒྱུ¿ཞེས་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་ཁུར་དམ་བཅའ་འབུལ་སྐབས་གློ་བུར་དུ་བློ་འཚབ་ཅིག་བྱུང་ཡང་རིམ་པས་རང་སེམས་རང་གིས་བསྐུལ་ནས་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན། དེ་ནས་སྔ་རྗེས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་ལ་ཞུགས་པའི་མྱོང་ཚོར་གྱིས་བློ་འཚབ་དེ་ཅུང་འཇགས་པར་གྱུར། རིམ་བཞིན་བློ་འཚབ་དེ་སླར་ཡང་ཆེ་རུ་འགྱུར་བཞིན་འདུག ད་ལྟའིབློ་འཚབ་དེ་ནི་ང་རང་གཅིག་པུའི་ཐོག་གི་མ་འདང་བའི་བློ་འཚབ་དེ་མིན་པར་སྤྱི་འཐུས་ཕྱག་རོགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་ཞན་ཆ་མཐོང་བའི་སྤྱི་འདུས་ཀྱི་བློ་འཚབ་ཞིག་ཡིན། དེ་བས་བདག་གིས་སྤྱི་འཐུས་གསར་འདེམས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་མི་དམངས་ཀྱིས་ངེས་པར་ཚོད་ཐིག་དགོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གི་འོས་ཆོས་སམ་ཚད་གཞི་གཙོ་བོ་འགའ་གླེང་ན་འདོད། འདིའི་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་ཡང༌། མདོར་བསྡུས་ན་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ནི། བཅའ་ཁྲིམས་ནང་བཏོན་པའི་སྤྱི་འཐུས་སུ་འགྲོ་ཆོག་པའི་མ་མཐའྀ་ཆ་རྐྱེན་དག་དང༌། གཉིས་པ་ནི། སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་དམ་བཅའ་བརྩི་སྲུང་བྱ་ཐུབ་མཁན། གསུམ་པ་ནི། ཤེས་འཇོན་གྱི་ཚད་གཞི་བཅས་ཡིན། དང་པོ་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པས་ངེས་པར་ཚང་དགོས་པ་བཤད་ག་ལ་དགོས། གཉིས་པ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་དམ་བཅའི་ཚིག་བརྗོད་ནང༌། ¿རང་དོན་ཕྱོགས་ལྷུང་དང༌། འཇིགས་ཞུམ་ཆགས་སྡང་མེད་པར། དྲང་བདེན་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་ནུས་གང་ཐེག་ཞུ་རྒྱུ།ུ¿ཞེས་པ་སྟེ། གཅིག་ནས་ཁོའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མི་ཚེ་སྐྱེལ་སྟངས་ཆ་ནས་རང་དོན་ཧམ་སེམས་མེད་པའམ་མི་ཆེ་བ་དང༌། གཉིས་ནས་རང་སྡེའམ་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཞེན་མེད་པའམ་མི་ཆེ་བ། གསུམ་ནས་མི་དམངས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བཤད་ཕོད་ལ་སྒྲུབ་ཀྱང་ཕོད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་ལ་དཀའ་ངལ་གང་ལའང་མགོ་མི་སྒུར་བའི་ཞུམ་མེད་སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པ། བཞི་ནས་དགའ་ཉེ་སོགས་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱོགས་ཞེན་དང༌། རྒྱུ་དང་དབང་ལ་ཆེས་ཆེར་ཆགས་ཏེ་ཐ་ན་རྒྱལ་འཚོང་པའང་བྱེད་སྲིད་པ་ལྟ་བུའི་རིགས་མ་ཡིན་པ། ལྔ་ནས་རང་མི་དགའ་བ་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ཏེ་གཞན་ལ་འཁོན་སེམས་འཆང་བ་དང༌། ཐ་ན་གྲོས་ཚོགས་ནང་ནས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་བར་ལ་ངར་ངར་རྫིག་རྫིག་གི་དཔའ་གཏམ་བཤད་པའི་རླུང་ཁམས་ཅན་མ་ཡིན་པ། དྲུག་ནས་དངོས་ཐོག་བདེན་འཚོལ་གྱི་དྲང་བདེན་སྐྱོང་བ། བདུན་ནས་མི་དམངས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བློ་དཀར་ལྷག་བསམ་ཆེ་བ། བརྒྱད་ནས་ནམ་རྒྱུན་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རང་ནུས་གང་ཡོད་འདོན་ཐུབ་པ་སྟེ། མདོར་ན། བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེར་བརྩི་སྲུང་འགལ་མེད་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་ཁུར་ཞུ་སྒོ་མཐའ་དག་ལ་བློ་དཀར་གཞུངས་དྲང་གིས་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་དགོས། གལ་ཏེ་ཁྱད་ཆོས་དེ་དག་གི་གང་རུང་ཞིག་མ་ཚང་ནའང་སྤྱི་འཐུས་མཚན་ཉིད་པར་འགྱུར་དཀའ་སྟེ། རང་གི་ཁས་ལེན་གཙང་མའམ་མཆོག་གསུམ་དཔང་བཙུགས་ཀྱི་རྩ་བའི་དམ་བཅའ་དང་མ་མཐུན་པའམ། ཡང་ན་འགལ་བའི་ཉེས་པའང་ཡོད་པས་སོ། གསུམ་པ་ཤེས་ཚད་དང་འཇོན་ཐང་གི་འོས་ཆོས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། དེ་ཡང་ཤེས་ཚད་ཅེས་པ་ནི་མཐོ་སློབ་སོགས་ཀྱི་ལག་འཁྱེར་ཡོད་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་གོ་མི་འོས་ལ། སྙན་དངགས་པའམ་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་དེ་བས་ཀྱང་མེད། དེ་ནི་དཔེ་དེབ་ལས་ཀྱང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཆ་རྒྱུས་ཆེ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བློ་སྦྱོང་ལས་ཀྱང་ཆབ་སྲིད་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་མཐོ་བ་གལ་ཆེ་བས། སློབ་སྦྱོང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་བསམ་བློ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཤེས་ཚད་ཅིག་ངེས་པར་མཁོ། འཇོན་ཐང་ཞེས་པ་ཡང་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཉམས་མྱོང་དང་གྲུབ་འབྲས་ཀྱིས་ཚད་གཞི་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་སྟེ། དོན་དམ་གྱི་འཇོན་ཐང་ཟེར་བ་དེ་ནི་མདོར་ན་བྱས་རྗེས་ཀྱི་ཆེ་ཆུང་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་འོས་པས་སོ། དེས་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་ཅི་རིགས་ཁྲོད་ཉུང་མཐར་ཡང་ལོ་བཅུ་ཙམ་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་མྱོང་མཁན་ཞིག་མིན་ན་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཀྱང་ཡོད་དཀའ། དེ་བས་ན་སློབ་ཐོན་གྱི་ཤེས་ཚད་མཐོ་ཡང་ལག་ལེན་གྱི་ཉམས་མྱོང་དང་བྱ་བའི་གྲུབ་འབྲས་སྟོན་རྒྱུ་མེད་པའི་རིགས་ནི་ད་དུང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ཚད་གཞིར་སླེབས་མེད་དེ། སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནི་ཚོད་ལྟའམ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱེད་མི་རུང་ངོ༌། ཡང་སྤྱི་འཐུས་སུ་སླེབས་ཟིན་པ་གང་ཞིག་ལ་རེ་བ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་མུ་མཐུད་སྡོད་རྒྱུ་ཡང་གལ་ཆེ་བས། སྤྱི་འཐུས་རྙིང་པ་མང་ཙམ་དང་གསར་བ་ཉུང་ཙམ་གདམ་རྒྱུ་དེ་ཡང་ལས་དོན་ཐོག་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོད་ཚུལ་ཤེས་དགོས། གོང་གི་ཚད་གཞི་དེ་དག་གིས་རང་ཉིད་ལ་གཅིག་བལྟས་ན།…
༄༅། །རྒྱ་མི་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཞིག་ཡིན།
ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས།
རྒྱ་མི་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལ་རག་ལས་པའི་ལས་དོན་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་ལས་ཀ་དེ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་ཞིག་ཀྱང་རེད། རྒྱ་མི་བོད་ལ་གནས་སྤོར་བྱས་དང་བྱེད་ཀྱིན་པའི་གནས་སྟངས་འདི་ལ་ཚོད་འཛིན་དང་སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་ལས་རིམ་མུ་མཐུད་དེ་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བ་ཞིག་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་ལ་གཤམ་གསལ་གནད་དོན་འགའ་ནས་གླེང་སློང་བྱེད་འོས།
དེ་ལས་མང་བ་། “༄༅། །རྒྱ་མི་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཞིག་ཡིན།” »
ང་ཡི་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ།
ཁ་སང་དོལ་རྒྱལ་རྗེས་བྲངས་པ་བོད་པ་ན་གཞོན་འགས། དངོས་སུ་ཕྱི་ལ་འདོན་ནས། རྒྱལ་དབང་མཆོག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་འདི་མཐོང་ནས་བློ་ཕམ་བྱུང་། གུས་པའི་བཤེས་གཉེན་མཆོག་གིས་དེ་མཁྱེན་ནས་ ཁྱེད་འདིའི་དོན་ལ་སེམས་མ་སྐྱིད་པ་བྱེད་དགོས་དོན་མེད། ད་དུང་སེམས་མ་སྐྱིད་པ་ཡོང་གི་འདུག་ན། ཁྱེད་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་བཀའ་འདྲིན་བསམས་བཞིན་བསྟོད་པ་རེ་གཉིས་བྲིས་ན་དེས་བློ་སྟོབས་འཕེལ་བར་ཕན་གསུངས། དེས་ན་གུས་པས་གཤམ་གྱི་བསྟོད་དབྱངས་འདི་དག་རང་གི་སྙིང་སྟོབས་འཕེལ་ཆེད་བྲིས་པ་དེས་། ང་དང་འདྲ་བའི་རྒྱལ་དབང་ཁོང་གི་སློབ་མ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་སྙིང་སྟོབས་འཕེལ་བར་གྱུར་ཅིག ཐུགས་རྒྱུད་ཤིན་དུ་བཟང་བས། བརྩེ་བའི་རྒྱུ་ལས་མ་འདས ། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གཟིགས་ནས། རྟག་ཏུ་ཕན་གྲོགས་བྱེད་པ། ང་ཡི་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། བརྩེ་བའི་མ་དང་ནོར་སོང་། ཁྱེད་སྐུ་ཤིན་དུ་མཛེས་ལ། གཞན་དོན་ཁོ་ནར་སྤྱོད་པས། ངལ་གསོ་གུང་གསེང་ཟེར་བ། ཡིད་ལ་འཁོར་མྱོང་མེད་པ། ང་ཡི་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། དྲིན་ཅན་ཕ་དང་ནོར་སོང་། ཁྱེད་གསུངས་ཤིན་དུ་སྙན་ལ། བློ་གསར་ཤེས་བྱར་སྐུལ་ཆེད། ཡུལ་ནས་ཡུལ་ལ་འགྲིམས་ནས། ཡང་དག་བསླབ་བྱར་ཞོལ་བ། ང་ཡི་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། བཤེས་གཉེན་མཆོག་དང་ནོར་སོང་། ཁྱེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཛེས་ཀྱི། ཁྱེད་དང་འཕྲད་ན་དགའ་བ། ཁྱེད་དང་བྲལ་དུས་སྐྱོ་བ། རྟག་ཏུ་ཡིད་ལ་འཁོར་བའི་ ང་ཡི་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། ཆུང་འདྲིས་མཆོག་དང་ནོར་བྱུང་།
ཀྲུང་གོའི་བོད་དང་བོད་ཀྱི་བོད།
གཡང་སྐྱབས་རྒྱལ་གྱིས། ཁྱེད་རང་དེང་སང་ཐོན་བཞིན་པའི་བོད་ཡིག་གི་དུས་དེབ་དང་ཚགས་པར་ཀློག་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ། ཀྲུང་གོའི་བོད་དང་བོད་ཀྱི་བོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཚོ་མིག་ལམ་ལ་བརྒྱུད་ཡོད་ལས་ཆེ། ཨ་མཚར་ཡིན། བོད་ཀྱི་བོད་ཅེས་པ་ཞིག་ངས་ཀྱང་མཐོང་མ་སོང་། འོན་ཀྱང་ངས་བཤད་ན་འདོད་པ་ནི་ཚགས་པར་དང་དུས་དེབ། དེ་བཞིན་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་མིང་འདོགས་སྟངས་ཐད་ནས་ཀྱང་ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་མཚོན་འདུག་བསམས་པ་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་བོད་ཅེས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ལ་བསམ་བློ་འདི་འཁོར་མགོ་བཙུགས། ཀྲུང་གོའི་ཤིན་ཅང་དང་ཀྲུང་གོའི་སོག་ཡུལ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་དམ་མེད་ངས་མ་ཤེས། ཀྲུང་གོའི་ཧྲང་ཧེ་ཟེར་བ་ཞིག་མེད་པ་ནི་ཐག་གིས་ཆོད་སྙམ། དེར་བརྟེན་ཀྲུང་གོའི་བོད་ཟེར་དུས་ཚིག་འདིའི་རྒྱབ་ལོགས་ན་བོད་འདི་ཀྲུང་གོའི་ལག་པ་ནས་ཤོར་གྲབས་ཡོད་སྟབས་དེ་ལ་གཟབ་ནན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། བོད་འདི་ཀྲུང་གོའི་ཡིན་མིན་ལ་རྩོད་པ་ཡོད་པ་དང་། བོད་འདི་ཀྲུང་གོའི་བདག་དབང་འོག་ཏུ་ཤོར་བ་དེ་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་པ་ཞིག་མཚོན་གྱི་མི་འདུག་གམ། འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁུལ་གཞན་ལ་བལྟས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་མེད་པ་འདྲ། ཧིན་དཱུ་སི་ཐཱན་ཟེར་བ་དང་ནིའུ་ཡོག་དུས་བབ་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་ས་ཆའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡོད་ཀྱང་གོང་གསལ་གྱི་དེ་འདྲ་བདག་འཛིན་ཅན་མ་མཐོང་། སླར་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཁ་འཁོར་སྐབས། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་འདི་འདྲ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག བོད་ཀྱི་བོད་ཅེས་བྲིས་ནའང་མ་འགྲིག་པ་ཞིག་ཨེ་འདུག ངེད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ལ། འདི་དག་ནི་གཞོན་ནུ་དང་དུས་བབ་སོགས་བྲིས་ན་འགྲིག་ངེས་སུ་ཡོད་ཀྱང་། ང་ཚོའི་བོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་མ་སྦྱར་ཚེ་རང་བདག་གི་དངོས་པོ་ཞིག་ཤོར་ཉེན་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་དངངས་འཚབ་ཅིག་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་ཡོད་པར་འདོད་ལ། མཐར་གཏུགས་ན། ང་ཚོ་བོད་ངོ་མ་ཡིན། ང་ཚོ་སུ་ལའང་མི་བདག་གོ། ང་ཚོ་ནི་ང་ཚོ་རང་ལ་བདག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཞིག་དང་མཚུངས་སོ༎ མ་རེད་དམ།
རྫོང་ཁ་ཁ་སྐད་ཀྱི་སློབ་ཚན།
གློག་ཀླད་སྨན་པ་ནས། སྤྱིར་བཏང་ཡིན་ན་ང་ཆོ་ཕྱི་རྒྱལ་མི་བོད་སྐད་སྦྱོང་མཁན་རྣམས་ལྷ་སའི་ཁ་སྐད་སྦྱོང་གི་ཡོད། དེ་རིང་ངས་དམིགས་ཡུལ་མེད་པར་དྲ་རྒྱར་བོད་སྐད་དྲ་ཤོག་འཚོལ་དུས་གཤམ་གསལ་གྱི་ Podcast ཞིག་རྙེད་བྱུང་། ད་ལྟ་ངས་རྗོང་ཁ་ཁ་སྐད་ཀྱང་སློང་སྦྱོང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད། འདི་ཉན་རྗེས་བསམ་མཆར་གནང་རོགས་གནང་། [audio:learndzongkha_20070220_1147-4146-2449-2-25.mp3|titles=Lesson 1 (Greetings)|artists=Learn Dzongkha Podcast] Podcast ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་ཡིག་ཐོག་གང་འདྲ་འགྱུར་དགོས་རེད་དམ། དྲ་ཤོག་གི་ཁ་བྱང་། http://learndzongkha.mypodcast.com/
ན་གཞོན་གཞས་པ་ལྷུན་གྲུབ་དང་༼བོད་མིའི་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་༽ཞེས་པའི་འོད་སྡེར།
ཐེ་བོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ།
སྤྱིའི་ཆ་ནས་བཤད་ན། གཞས་ཚིག་ནི་སྙན་ངག་གི་ཆ་ལས་མ་འདས་ཀྱང༌། དེ་ལྟའི་གཞས་ཚིག་དེ་གཞས་པས་བློ་གཅིག་སེམས་གཅིག་གིས་གདངས་དབྱངས་སུ་གྱེར་དུས་དེས་འགྲོ་བ་མི་རིགས་ལ་སྟེར་བའི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་གི་ཉམས་འགྱུར་ནི་དུས་རྒྱུན་དུ་སྙན་ངག་བཀླགས་པའི་རོལ་མྱོང་གི་ཁྱབ་རྒྱ་ལས་ཡོངས་སུ་བརྒལ་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ང་ཚོས་རང་ཉིད་དང་ཧ་ཅང་རྒྱང་རིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ནས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་མི་དགོས་བར་འདས་པའི་ལོ་ངོ་འདི་དག་གི་རིང༌། རང་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་འཁོར་ནས་རྙེད་སོན་ཡོང་གི་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “ན་གཞོན་གཞས་པ་ལྷུན་གྲུབ་དང་༼བོད་མིའི་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་༽ཞེས་པའི་འོད་སྡེར།” »
ཨོ་ལིམ་པིག ༼གཉིས་པ༽
ཚེ་དོན་གྱིས།
ཕྱི་ལོ་༡༩༡༢་ལོ་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་སུ་ཝི་ཊོན་གྱི་སུ་ཊ་ཁུ་ཧོམ་(Stockholm, Sweden)ནང་ཚོགས་པ་དང་། རྩེད་འགྲན་འདི་ཞིབ་ཚགས་པོ་དང་འཆར་བཀོད་ཧ་ཅང་ལེགས་པོ་བྱུང་འདུག ཐེངས་དང་བའི་གློག་གི་དུས་ཚོད་ཀྱིས་ཇུས་བཀོད་དང་མི་མང་གིས་གོ་ཐུབ་པའི་སྒྲ་སོགས་བེད་སྤྱད་བཏང་བས་རྩེད་འགྲན་ལ་ཕན་ཐོགས་བྱུང་། ༡༩༡༢་ལོའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་འདི་ལ་ལུས་རྩལ་མཁན་ཕལ་ཆེར་༢༥༠༠་མཉམ་ཞུགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་༢༨་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་འདུག
ཕྱི་ལོ་༡༩༡༦་ལོ་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་འཇར་མིན་གྱི་སྦིར་ལེན་(Berlin, Germany)དུ་ཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཀྱང་། འཛམ་གླིང་དམག་འཁྲུག་དང་པོ་ལ་རྐྱེན་བྱས་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཕྱིར་འཐེན་གྱིས་ཚོགས་ཐུབ་མེད།
ཕྱི་ལོ་༡༩༢༠་ལོ་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་སྦིལ་ཇིམ་གྱི་ཨན་ཊི་ཝིར་(Antwerp, Belgium)དུ་ཚོགས་པ་དང་། འཛམ་གླིང་དམག་འཁྲུག་དང་པོ་མཇུག་སྒྲིལ་ཙམ་ཡིན་སྟབས། འཛམ་གླིང་མི་མང་གིས་ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའིོ་སྐྱོ་གནས་ཤིག་མཐོང་ཟིན་པ་རེད། ཨོ་ལིམ་པིག་ཡི་དམིགས་ཡུལ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མ་རྩེད་འགྲན་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་ཆོག་པ་དེ་ཡིན་མོད་། སྐྱོ་གནས་འདི་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་རྐྱེན་བྱས། ཨོ་ལིམ་ཕིི་ཁུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་འཇར་མ་ནི་(Germany)་དང་། ཨུ་སུ་ཊི་རི་ཡ།(Austria) སྦུལ་གཱ་རི་ཡ།(Bulgaria) ཊུར་ཁེ།(Turkey) ཧུན་གཱ་རེ(Hungary)་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་རྩེད་འགྲན་དུ་འགྲོན་འབོད་བཏང་མེད། སྐབས་འདི་ནས་བཟུང་། ཨོ་ལིམ་པིག་ཡི་གཞུང་འབྲེལ་དར་ཆ་དེ་བསྒྲེངས་ཡོད་ཀྱང་། མི་མང་ཞིག་གིས་མཐོང་ཐུབ་མེད། རྒྱུ་རྐྱེན་ནི་དམག་འཁྲུག་གི་མཇུག་ཡིན་སྟབས་མི་མང་གིས་རྩེད་འགྲན་གྱི་འཛིན་བྱང་དང་འགྲོ་གྲོན་གྱི་མ་དངུལ་དབེན་སྟབས། ལྟད་མོ་བ་ཉུང་ངུ་ཞིག་མ་གཏོགསའཛོམས་མེད། སྦེལ་ཇིམ་ལ་སྒོར་ས་ཡ་༦༠༠་གྱོང་གུད་བྱུང་འདུག སྐབས་འདི་ལ་ལུས་རྩལ་མཁན་༢༥༠༠་ལས་བརྒལ་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ ༢༩་ཡི་འཐུས་ཚབ་འདུག
ཁ་བརྡ་ལ་ཁ་བརྡ་བྱེད་པ།
གཡང་སྐྱབས་རྒྱལ། ངས་ད་བར་དུ་ཁ་བརྡའི་ཐོག་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཕལ་མོ་ཆེ་བཀླགས་པ་ཡིན། ང་ཚོས་བོད་ཡིག་གི་ཚེག་གི་ཚབ་ལ་བར་སྟོང་བཞག་ན་འོས་དང་མི་འོས་སྐོར་གྱི་ཁ་བརྡ་བྱས་སོང་ལ། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་དང་འཇིག་རྟེན་འཚོ་བ་སོགས་བརྗོད་གཞི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཁ་བརྡ་བྱས་སོང་། ཡིན་ན་ཡང་། ང་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་བྱུང་། དེ་ནི་ང་ཚོས་འབྲི་བཞིན་པའི་བོད་ཡིག་གི་རྗོད་པ་འདིའི་ངོ་བོའི་སྐོར་རེད། ངས་འདི་ཇི་ལྟར་བཤད་དགོས་པ་ཡང་མི་ཤེས། ངས་ཨུ་ཚུགས་བྱེད། ཁ་བརྡའི་ཐོག་བཀོད་པའི་རྩོམ་གྱི་རིགས་གཅིག་ནི་ཁ་གཡང་ལྟ་བུའམ་ཡང་ན་བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་གྱི་རྩོམ་ཡིག་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན་རྩོམ་ཞིག་ཏུ། “གནད་དོན་འདི་དག་སེལ་བར་ བྱེད་པ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཏཱ་བླའི་བླ་མར་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཞི་གྲོས་ཀྱི་ལམ་ནས་རྒྱ་ བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ཚེ་དེ་རིང་གི་གནམ་འོག་བོད་པ་ཚོའི་ཡར་ལངས་འདི་ཞི་རྒོལ་ཡིན་ཡང་ འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ཡར་ལངས་དེ་ཞི་རྒོལ་ཡིན་མིན་སུས་ཀྱང་ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ།།” ཞེས་བཀོད་འདུག་པ་ལྟ་བུ་རེད། མིང་ཚིག་ཀྱང་དཔེར་ན། མདུན་ལམ་དང་སྔོན་ཐོན། སློབ་གསོ། ལྟ་བུ་བཀོལ་འདུག ཚིག་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་དཔེར་ན། “རིག་གནས་ཤིག་གི་སྲོག་སྙིང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་རྟེན་གཞི” “བོད་དུ་དར་བའི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་རྒྱུད་” ཟེར་བ་ལྟ་བུ། རྗོད་པའི་གོ་རིམ་ཡང་། བོད་སྐད་ཀྱི་འགྲོས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ཞིག་གིས་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་ལྟ་བུའི་རིམ་པ་ཞིག་ཡོད་པ་འཆོལ་བ་ལྟ་བུ་ཡང་འདུག གོང་གསལ་གྱི་དཔེ་མཚོན་འདིའི་རིགས་ནི་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་བོད་ཡིག་འབྲི་བའི་སྐྱོན་ཆ་ཞིག་མིན་ནམ་སྙམ། ང་ཚོས་ཡིག་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་སྐབས། བཤད་རྒྱུའི་དོན་དེ་རང་གི་སེམས་ནང་གསལ་བོར་ཤར་བ་ཞིག་བྱས་ནས། དོན་དེ་ཡིག་ལམ་ནས་གོ་བདེ་བ་དང་སྟབས་བདེ་ཞིག་གི་ནང་ནས་བཤད་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱས་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ། དཔེར་ན། དེ་རིང་ཚེས་པ་གསུམ་རེད། གཟའ་ཟླ་བ་རེད། ང་ཁྲོམ་དུ་སོང་། གྲོགས་པོ་ཉི་མ་ལ་ཐུག བོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བྱས། ཁོང་གིས། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་འདི་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཡོང་གི་མ་རེད། འདི་ནི་ང་ཚོའི་དུས་ཚོད་འཕྲོ་བརླག་ལ་གཏོང་བའི་ལས་ཀ་རེད་ཅེས་ཟེར། ངས། དེ་ཡིན་དོན་མེད། གཅིག་ནས་འདི་རྒྱལ་བའི་དགོངས་བཞེད་རེད། གཉིས་ནས་བོད་མི་མང་གིས་མང་མོས་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དེ་རེད། ཅེས་ལན་བཏབ་པ་ཡིན། འདི་ལྟར་བྲིས་པ་ཡིན་ན་མི་ཚང་མས་གོ་བདེ་བ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད་སྙམ། མཁས་དབང་པད་མ་འབུམ་གྱིས་བརྩམས་པའི་དེབ་དེ་ཚོ་ལ་མི་མང་པོས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་ནི་ཁོང་གིས་སྤྱད་པའི་སྐད་ཡིག་གི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཐུག་གི་འདུག་བསམས། ལར་ནས། མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ཀྱང་། བོད་མི་རྣམས་ནི་གོ་དཀའ་བ་ཞིག་ལས་སླ་རུ་བཏང་ནས་བཤད་ན་མི་དགའ་མཁན་ཞིག་རེད་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ཚོ་ལ་དགོངས་བཞེས་གནང་རོགས་ཞུ་བ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཤོག་གི་དྲ་རྒྱ་གསར་པ་ཐོན་འདུག
གོང་གསལ་ནི་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཤོག་གི་དྲ་རྒྱ་གསར་པའི་རྣམ་པ་དེ་རེད་ལ། ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་ན་གཤམ་གསལ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ལ་བསྣུན་རོགས། www.tibettimes.net
རྒྱ་གར་ཤར་ལི།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
རྟེན་བྱིན་ཅན་རྒྱ་གར་ཤར་ལི་འདི།།
བཟོ་བོ་མཁས་པའི་རྩལ་གྱིས་བསྐྲུན།།
སྦྱིན་བདག་ཕྱུག་པོའི་ནོར་གྱིས་བླུས།།
བླ་མ་དམ་པས་རབ་གནས་མཛད།།
ཕྱི་ན་ཐིག་ཚད་ལྡན་དང་གཅིག།
ནང་ན་གཟུངས་ཞུགས་འཛོམས་དང་གཉིས།།
གསང་བ་བྱིན་རླབས་ཆེ་དང་གསུམ།།
སྐུ་འདི་འདྲ་མཇལ་བ་ད་རེས་ཙམ།།
རོགས་རམ་གནང་རོགས།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས། ངའི་གློག་ཀླད་ལས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཡིག་གཟུགས་འདི་ཡིག་གཟུགས་མགོ་འདོགས་དབྱངས་ཚེག་དང་བཅས་པ་ཁ་གཏོར་ནས་ཤར་ཡོང་སྟབས་ཀློག་ཐུབ་པ་མི་འདུག འདིར་བོད་ཡིག་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཉུང་ཐོག་ལྷག་བོད་ཡིག་གི་དྲྭ་རྒྱ་སྐོར་ལ་ཤེས་ཡོན་ཡོད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་བས་རོགས་བྱེད་མཁན་ཞིག་མི་འདུག ཁྱེད་རྣམ་པ་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་འདིའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ལེགས་པོ་པོ་ཞིག་གནང་ཐུབ་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
རྨ་ལྷོ་དགེ་ཐོན་སློབ་གྲྭའི་རྒྱབ་འདྲེ།
བོད་ནང་གི་དྲ་གནས་ཞིག་ཐོག་བཀོད་པ་ལྟར་ན། རྨ་ལྷོ་མི་རིགས་དགེ་ཐོན་སློབ་གྲྭའི་ནང་རྨ་ལྷོ་སོག་རྫོང་གི་སློབ་མ་རྣམས་དང་རེབ་ཀོང་གི་སློབ་མ་སྐོར་ཅིག་བར་རྒྱབ་འདྲེ་ཤོར་འདུག དེ་ཡང་རྨ་ལྷོའི་སློབ་མ་ཚོས་ཇིང་ཀིར་རྒྱལ་པོའི་བརྒྱུད་པ་ཡིན་པའི་དཔའ་བཤད་དང་། རེབ་ཀོང་གི་སློབ་མ་ཚོས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བརྒྱུད་པ་ཡིན་པའི་དཔའ་གཏམ་བརྗོད་དེ་ཐུག་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག མི་སྐོར་ཅིག་མགོ་བཅག་སྟེ་ཁྲག་དམར་འཛར་འཛར་བཞུར་གྱི་ཡོད་འདུག