ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་མདོ་སྨད་འབའ་རྫོང་ནས་ངོ་རྒོལ་སྐབས་གཅར་རྡུང་ཕོག་པ་ཞིག་འདས་གྲོངས།
མཁོ་འདོན་པ། ཁ་བ་སྐམ་པོ། འགོད་སྤེལ་སོང་བའི་གནས་ཚུལ་སྦྲེལ་ཐག་འདི་ན་ཡོད།
མཁོ་འདོན་པ། ཁ་བ་སྐམ་པོ། འགོད་སྤེལ་སོང་བའི་གནས་ཚུལ་སྦྲེལ་ཐག་འདི་ན་ཡོད།
འབའ་སྲས། བརྩེ་དུང་ཆུ་གོས་རྩེ་མོ་རུ།། སྙིང་རྗེ་ཏོག་གི་རྒྱན་བཀོད་པའི།། འཇའ་འོད་ལྟ་བུའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་མ།། སྒེག་པའི་ལྷ་མོ་དེ་ལ་འདུད།། ཉིན་གང་ལས་ཀྱིས་ངལ་གྱུར་པའི།། བསམ་འགྲུབ་མིང་ཅན་སྐྱེ་བོ་དེ།།
དཔྱད་བརྗོད་པ། སེར་སྨད་བློ་དགའ། ལི་ཐང་གི་ཕུལ་བྱུང་དཔའ་བོ་རུང་རྒྱས་ཨ་གྲགས་ལགས་ཀྱིས། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༧/༨/༡ ཉིན། བོད་དོན་ཆེད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་སྐད་འབོད་ཤུགས་ཆེར་བྱས་པས་ཁོང་འཕྲལ་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་བཟུང་ད་བར་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ས་གནས་དེར་བརྒྱད་གཅིག་དམག་གི་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩིའི་རྟ་རྒྱུག་འདུ་འཛོམས་དེ་ཚོགས་ཐུབ་མེད་པ་རེད། དེ་སྔ་དུས་ཆེན་དེ་ལི་ཐང་གྲོང་འདབ་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ཐང་ཞེས་པའི་སྤང་ཐང་དེར་འདུ་འཛོམས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལོ་དུས་ཆེན་དེ་བསྐྱར་གསོའི་ཆེད་ལི་ཐང་འཐིལ་ནས་ལེ་དབར་ ༥༠ ལྷག་སར་ཡོད་པའི་འབུམ་ཡག་ཐང་།
—ཤེར་དོན། གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ། ༶ གཡང་མོ་མཚོ། 2016-07-25 ལོ་རྒྱུས དེབ་འཕྲིན། གཡང་མོ་མཚོ། ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དགེ་རྒན། 1985ལོར་མཚོ་སྔོན་འབའ་རྫོང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། 2001ལོ་ནས2011ལོའི་བར་དུ་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོར་དངོས་གཞི་དང་ཤེས་རམས་པ། འབུམ་རམས་པ་བཅས་ཀྱི་སློབ་གཉེར་རིམ་པ་བཞིན་བརྒྱུད་དེ། 2011ལོར་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཡིག་ཆའི་ཆེད་ལས་ཀྱི་འབུམ་རམས་པའི་མཚན་ཐོབ་བླངས།
ཁ་བྱང་འདོགས་མཁན། རྐང་ཐང་བ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། རྐང་ཐང་བ། རྩོམ་སྒྲིག་རམ་འདེགས་པ། བྲན། རེབ་གོང་། ས་དམར་གྲགས་པ།༼ལྷ་ས༽ སྔོན་མ་ཚོས་ཉི་འོད་ཀྱི་གོས་ལྭ་གྱོན་མྱོང་ཡོད་པས རེབ་གོང་ནས་མེ་ཏོག་མང་པོ་བཞད་མྱོང
ཚངས་དབང་དགེ་འདུན་བསྟན་པ། རེབ་གོང་བྱ་བ་ནི། དེང་སང་བཤད་ན། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྨ་ལྷོའི་ཁུལ་རེབ་གོང་རྫོང་༼ཐུན་རིན་ཞན同仁县༽་བྱ་བའི་མངའ་ཁོངས་ཙམ་ཞིག་ལ་གོ་ཞིང་། དེ་སྔོན་ས་སྐྱའི་དུས་དང་། ཕག་གྲུ་སྲིད་གཞུང་གི་སྐབས་སུ་རེབ་གོང་ཟེར་དུས་དེང་གི་རེབ་གོང་རྫོང་༼ཐུན་རིན་ཞན༽་ཟེར་བ་ལས་གཞན་རྩེ་ཁོག་རྫོང་དང་། ཡ་རྫི་རྫོང་གི་ས་གནས་མང་ཤས། བསང་ཆུ་རྫོང་གི་རྒན་གྱའི་ས་ཁུལ་དང་། འབའ་རྫོང་གི་ས་གནས་མང་ཤས་ཤིག་རེབ་གོང་རོང་པོ་ནང་སོ་རྣམ་བཞིའི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་ཞིང་།
བོན་རྒྱ་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས། ཕྱི་ལོ ༢༠༡༣ ལོའི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་དུ་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་འགོ་ཁྲིད་འགས་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་སྟེང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་དགེ་རྒན་ཚེ་དཔའ་སྟོབས་ལྡན་ལགས་ཀྱིས། ཉེ་སྔོན་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཏང་སྲིད་འགོ་ཁྲིད་གསར་བ་ལེ་ཧེ་ཉིན་གཙོ་བྱས། ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་འགོ་ཁྲིད་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་བོད་ཁུལ་འཕེལ་རྒྱས་དང་།
རྩོམ་པ་པོ། མགཪ་རྩེ་འཇིགས་མེད། ༄༅།། བོད་ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་དང་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང༌། བོད་ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ལས་དབང་ལ་དབྱེ་ཞིབ་ཅིག་བྱས་ན་ངའི་སེམས་ཁམས་སྡུག་གིས་ཁེངས་འགྲོ རྒྱུ་མཚན་ནི། བོད་ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་ནི་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གི་མིག་མངས་ཀྱི་རྡེའུ་ཞིག་དང་འདྲ་བས། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་གང་དུ་བཞག་ན་དེར་ཉམ་ཆུང་གིས་འདུག་དགོས་པ་ལས་མཐའ་ན་སེམས་ཀྱི་སྡུག་ཡུས་ཙམ་བཤད་ཀྱང༌། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་དབང་ཤུགས་དང་བཙན་བཀའ། ཡང་ན་མེ་མདའ་དང་ལྕགས་སྒྲོག་གང་རུང་ཁྱེར་ནས་ཐོན་ངེས་ཡིན།
རྭ་རྒྱ་བློ་དབང་། རིག་གནས་ལ་ཁྲོམ་རའི་རིན་ཐང་མེད་པ་དེ་འཆི་ལྟས་དང་པོ་རེད། ཆེས་གནའ་བོའི་དུས་ཤིག་ནས་བཟུང་རང་རེའི་མི་རིགས་འདིར་འབྱོར་བའི་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་དེ་ཙམ་སྤྱང་གྲུང་འཛོམས་པ་ཞིག་མིན་ངེས་ཆེ་ལ། ལྷག་པར་དུ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་དར་ཁྱབ་བྱུང་རྗེས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་རྣམ་དཔྱོད་དང་འཇོན་ཐང་ལྡན་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་ཆོས་ལུགས་པར་གྱུར་སྟབས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་གོས་གནས་མལ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཚོད་འཛིན་ཐེབས་ཤིང་། ཚོད་འཛིན་དེ་ཡང་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོར་རྒྱུན་མཐུད་སྟབས། ལྷ་ཁང་གསེར་ཁང་བརྗིད་པོ་དང་། གསེར་གདུང་དངུལ་སྐུ་མཛེས་བག་ཅན་རེ་མ་གཏོགས་མི་རིགས་འདི་ལ་འབྱོར་བའི་ཕྱོགས་ནས་ངོམ་སོ་བྱེད་རི་བ་ཅི་ཡང་མེད་ལ།
གནས་ཚུལ་གཏོང་མཁན། འབའ་རྫོང་གངས་མྱིག ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གད་པ་སུམ་མདོའམ་འབའ་རྫོང་(ཐུན་ཏེ)ཤིང་ཁྲི་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་གྲངས་༡༥༠ ནས་ ༢༠༠ ཙམ་གྱིས་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༦པ་ཙམ་དུ་དབུ་བཙུགས་ཏེ་རྫོང་སྲིད་གཞུང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ་བསྐྱོད་དེ། བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ངོ་རྒོལ་དེའི་ཁྲོད་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱང་ ༡༠༠༠ ཙམ་ཞིག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་ས་གནས་དཔོིན་རིགས་ཚོས་ཞི་འཇམ་ཡོང་དགོས་ཚུལ་བཤད་དེ། དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཕྱིར་ས་གནས་སུ་ལོག་བཅུག་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་དྲོར་ཉེན་རྟོག་པས་དགེ་འདུན་པ་ ༥༠ ཙམ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པར་བརྟེན། ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་མང་ཚོགས་ ༢༠༠༠ ཙམ་རྫོང་སྲིད་གཞུང་མདུན་ལ་འཛོམས་ཏེ་ཚེས་༡༥ ཉིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཚོ་ཀློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། བོད་ལ་རང་དབང་དགོས། སྐད་ཡིག་འདྲ་མཉམ། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས་ཞེས་སྐད་འབོད་གནང་འདུག
༼བོད་ནང་གི་དྲ་རྒྱ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཚུལ་འདི་འདུག་པ་དཔྱད་གཞིར་མཁོ་ཚེ་ལེགས་ཞེས་ཁ་བརྡས་བཤུ་འགོད་བྱས།༽ ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་བདེ་ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ ཁུལ་ཡོངས་རྒྱ་ཁྱོན་ནི་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་23870ཡོད་ཅིང་། ཡུན་ནན་གྱི་ནུབ་བྱང་ཁུལ་དུ་ཡོད། ཁོང་གཏོགས་སུ་ཤམ་བྷ་ལ་རྫོང་། བདེ་ཆེན་རྫོང་།བེ་ཞི་ལིས་སོ་རང་སྐྱོང་རྫོང་བཅས་ཡོད། ཁུལ་སྟེ་གནས་གྲོང་ཁྱེར་ནི་ཤམ་བྷ་ལ་རྫོང་ཅན་ཐང་གྲོང་དུ་ཡོད།རྫོང་ཡོངས་ལ་ཞང་དང་གྲོང་29་དང་སྡེ་བ་183ཡོད། 2007ལོའི་མཇུག་ཏུ་ཁུལ་ཡོངས་སུ་མི་གྲངས་ཁྲི་37.45ཡོད།འདི་རུ་གཙོ་བོ་བོད་རིགས་དང་ལིས་སོ། ན་ཞི།པེ་རིགས། ཡི་རིགས། ཧེ་རིགས།མའོ་རིགས ནུའུ་རིགས། སྤོ་མི་རིགས་སོགས་མི་རིགས་25་ཡོད། མི་གྲངས་སྟོང་ཟིན་པའི་མི་རིགས་9་ཡོད། བོད་རིགས་གིས་33.81%་ཟིན། ཟི་ཁྲོན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ། ཁུལ་གྱི་སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི་15.26་ཡོད། ཟི་ཁྲོན་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད། དེ་ནི་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཤར་ལྷོའི་མཐར་རུ་ཡོད། ཁུལ་ཡོངས་སུ་དར་རྩེ་མདོ། ལོའུ་ཏིན། ཏན་པ། ཅིག་ལོང་།ཡ་ཅང་། ཏའོ་ཧྥུ། བྲག་མགོ དཀར་མཛེས། ཞིནལོང་། སྡེ་དགེ པེ་ཡུའུ། ཧྲི་ཆུའུ།གསེར་རྟ།ལི་ཐང་།འབའ་ཐང་།ཞང་ཁྲིན།ཏའོ་ཁྲིན།བདེ་རོང་།སོགས་རྫོང་18་ཡོད། ཞང་དང་གྲོང་325ཡོད།སྲིད་འཛིན་སྡེ་བ་2458་ཡོད། སྟེ་གནས་ནི་དར་རྩེ་མདོ། 2006་ལོའི་ལོ་མཇུག་བར་དུ། ཁུལ་ཡོངས་སུ་མི་གྲངས་ཁྲི་93.05་ཡོད། དེ་ནང་དུ་བོད་མི་ཁྲི་73.20་ཡོད། མི་གྲངས་ཡོངས་ཀྱི་78.7%་ཟིན། རྒྱ་རིགས་མི་ཁྲི་16.57་ཡོད། ཡི་རིགས་ཁྲི་2.62་ཡོད།
ར་རྫ་འཇམ་དབྱངས་སྐྱིད། ཤེས་རིག་མ་དར་གོང་གི་གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་དུས་སུ། བུད་མེད་ཀྱིས་ལོག་གཡེམ་བྱས་པ་ཡིན་ན། སྲོག་གཅོད་པ་དང་སྐྲ་ལོ་འབྲེག་པ། སྣ་དང་རྣ་བ་གཅོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་སུ་བུ་མོ་ཞིག་གིས་འགྲོགས་བཟང་བཙལ་བ་ཡིན་ན། ཁྱོ་ག་དང་རང་གི་ཕ་དང་ཕུ་ནུ་གང་རུང་གིས་བུ་མོ་དེ་བསད་ཀྱང་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་པ་རེད། གཞན། དབྱིན་ཇི་རུ་ཁྱོ་ག་དམག་ལ་འགྲོ་སྐབས་ཁྱོ་མོའི་མོ་མཚན་ལ་ལྕགས་ཟྭ་རྒྱག་པའི་སྲོལ་ཞིག་ཀྱང་དར་མྱོང་ཡོད་རེད། དེ་ནི་དམུ་རྒོད་སྤྱི་ཚོགས་གང་གི་མཚོན་རྟགས་རེད་ལ། མིའི་རིགས་ཀྱི་ངོ་གནོང་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནག་པོ་ཞིག་ཅི་ལ་མིན། བུད་མེད་ལ་སྲོལ་དང་ཁྲིམས་དང་སྒྲིགས་དང་ལམ་ལུགས་འཛུགས་མཁན་ནི། ཏག་ཏག་སྐྱེས་པ་ཚོ་ཡིན་པ་རེད་ལ། ཡིན་ཡང་། ཁོ་ཚོས་རང་སྣང་གང་ཤར་གྱིས་ཁྱོ་མོ་མང་པོ་བསྟེན་ཆོག་གི་ཡོད་པར་མ་ཟད། བུད་མེད་ལ་གང་འདོད་དུ་ལོག་གཡེམ་དང་ཐ་ན་བཙན་གཡེམ་བྱས་ཀྱང་ཉེས་ཆད་ཕོག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། དོན་དག་འདི་ནི། སྔོན་ཐོན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་མཚོན་ན། འདས་ཟིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་རལ་པོ་ཞིག་རེད་འདུག
དབྱངས་ཕྱུག་མཚོ། མདོ་སྨད་མཚོ་སྔོན་འབའ་རྫོང་གི་མི་ཡིན། ༢༠༠༥ལོ་སྟེ་རང་ལོ་༡༤སྟེང་བོད་ཀྱི་འཁྲབ་ཁྲིད་པ་གྲགས་ཅན་པདྨ་ཚེ་བརྟན་གྱིས་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་པའི་བོད་སྐད་གློག་བརྙན་ཐོག་མ་༼ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་མ་ཎི་རྡོ་འབུམ༽ཁྲོད་གཞོགས་འདེགས་འཁྲབ་སྟོན་པ་བྱས་མྱོང་ཞིང་། ༢༠༠༩ལོར་སྒྲོལ་མ་སྐྱིད་དང་རྡོ་རྗེ་སྐྱིད། སྙིང་ལྕགས་ཚེ་རིང་བཅས་དང་ལྷན་དུ་༼གླིང་འབྲུག་མོའི་རོལ་ཚོགས༽ བཙུགས་ཏེ་༼བཀྲ་ཤིས་ཤོག༽ཅེས་པའི་གཞས་དབྱངས་སྒྲིག་སྦྱོར་བྱས།
ཀླུ་སྨྱོན། ཟླ་ཚེས་གསལ་བོ་ཞིག་མི་དྲན་ཡང་དུས་ཚིགས་དེ་ནི་མཚོ་སྔོན་པོའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧ་ཅང་གྲང་བའི་དགུན་ཁ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། རི་ཀླུང་ཐང་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་གཡུགས་པའི་གྲང་རླུང་དེ་ཡིས་སྨན་བུ་མོའི་མྱོས་བུམ་དང་སྟག་ཤ་རའི་དཔུང་ཤ་ཡང་འཁུམ་དུ་བཅུག་ཡོད་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། དེ་དུས་ཀྱི་ང་རང་ལ་མཚོན་ན་ཉིན་རེའི་བྱ་བའི་ཁྲོད་དུ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་ནི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། རྩོམ་ཡིག་གི་ཁྲོད་ནས་ཀྱང་བརྩམས་སྒྲུང་འབྲི་རྒྱུ་དང་བརྩམས་སྒྲུང་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་གྲོགས་འབྲེལ་བསྒྲིག་རྒྱུ་དང་ཁོང་ཚོའི་ས་ནས་བསླབ་བྱ་དང་བཀའ་སློབ་ཞུ་རྒྱུ་དེ་དོན་དག་གཞན་གང་ཞིག་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེན་དུ་གྱུར་ཡོད། དེ་དུས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་ཁྲོད་དུ་སྒྲུང་རྩོམ་པ་གྲགས་ཅན་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་དང་སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གཉིས་ནི་ངའི་སེམས་གཏིང་གི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དང་། ཁོ་གཉིས་ལ་ཅིག་ཐུག་འདོད་པའི་ཚོར་བ་དྲག་པོ་ཞིག་གིས་ངའི་མགོ་ལུས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་བསྡད་ཡོད།