ཨེ་བེ་བེ་དང་རྒྱ་ནག
ཉེ་བའི་ཆར། དཀྱིལ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་དུ་གསར་བརྗེའི་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས། (དཔེར་ན། ཨེ་ཇིབ་དང་གྲོ་ནེས་ཞིས་ཡ་ལྟ་བུ།) རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་ནང་ཁུལ་གྱི་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་། ལྷག་པར་དུ་། རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་གསར་འགོད་པ། ལས་འགུལ་བ། ཟིན་བྲིས་བ། རི་མོ་བ། སྐྱོན་བརྗོད་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་མཁན་སོགས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་དང་བཟང་བཙོན། བཙོན་འཇུག་བཅས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་མཁན་ཡང་ཡོད་། ཨེ་བེ་བེ་ནི་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཡིན། ཨེ་བེ་བེ་ལགས་པེ་ཅིང་གནམ་ཐང་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་བའི་རྗེས་སུ། ཁོང་གི་གནས་སྟངས་དཀའ་ངལ་ཅན་ཏུ་གྱུར་ཡོད་། ཨེ་བེ་བེ་(Ai Weiwei)ཡི་སྐོར་ལ་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་(NPR)སྒང་དུ་གླེང་མོལ་གནང་བཞིན་པར་འདི་ནས་གསན། TED ཡི་སྒང་དུ་ཨེ་བེ་བེ་ཡིས་གསུང་བཤད་གནང་བཞིན་པར་འདི་ནས་ཉོན། Evan Osnosལགས་ནས་ཨེ་བེ་བེ་ཡི་སྐོར་ལ་ཨ་རིའི་དུས་དེབ་གྲགས་ཅན་(The New Yorker)གྱི་སྒང་ལ་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ལ་འདི་ནས་གཟིགས། Alison Klaymanལགས་ནས། “ཨེ་བེ་བེ་ལ་སྐྲག་མཁན་སུ་རེད་”(Who’s Afraid of Ai Weiwei)ཞེས་བའི་འཁོར་ཐག་དེར་འདི་ནས་གཟིགས། ཨེ་བེ་བེ་ཡི་གྲགས་ཅན་རི་མོ་འགའ།
ཕྱིར་མིག
འགར་ཚེ་རྒྱལ་གྱིས།
——–འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་ལམ་ནས་རྙེད་པའི་ཚོར་འདུ་ཐན་ཐུན།
འགྲོ་ཐུབ་པ་ནས་རྐང་རྗེས་ཁ་བར་ཕབ་པའི་ཕ་ཡུལ་ལས་བུད་དེ་བཞུད་འགྲོ་བའི་ཉི་མ་དེར།
ཆུང་དུས་ནས་འདྲིས་ཤིང་གོམས་པའི་རྩྭ་ཐང་གི་པང་ཁ་ན་བཞད་པའི་སྤང་རྒྱན་མེ་ཏོག
དབྱར་གཞུང་གི་མཛེས་སྡུག་ནས་འཐུ་རོགས་བྱེད་པའི་བྱིས་པ་དེ་ཚོ།
དེ་ཚོ་རེ་རེ་བཞིན་དྲན་འོང་དུས།
ངས་མཐའ་མཇུག་ཏུ་བཏུས་པའི་སྤང་རྒྱན་མེ་ཏོག་གི་ཚོམ་བུ་འགའ་སྙིམ་པར་བཅངས་ཏེ།
རླངས་འཁོར་ལ་འབུད་ཁའི་གཞུང་ལམ་གྱི་འགྲམ་ཟུར་ནས་ཕྱིར་མིག་གིས།
ཕ་ཡུལ་གྱི་རི་ལུང་ལ་གྱེས་བྲལ་གྱི་མིག་ཆུ་གཏོར་བཞིན་བཞུད།
གི་རྒྱབ་དཔུང་དུ་སྤྲོས་པ།
རྟ་ནག་སྐལ་བཟང་ལུང་རིགས།
སྐྱེ་བོ་སྒེར་བ་ཞིག་གི་སྨྲ་ལྕེ་ལེབ་མོ་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མའི་ཞུན་གྱིས་བཙོ་བའི་ཚོགས་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་མདོ་སྨད་ས་རྒྱུན་ཚང་ལ། བཞུད་ཟིན་གྱི་ཟླ་ངོ་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་དུ་བདག་གིས“མདོ་སྨད་ས་རྒྱུན་ཚང་ལ་ཆེད་དུ་བསྟབས་པ”ཞེས་པའི་བྲིས་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་བ་དེ་ག་རང་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀོ་ལོང་དང་མ་རངས་པའི་ཉམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མའི་མིག་གཤེར་ཞིག་གིས་འཐུས་པར་བགྱིས་ཡོད་དམ་ཅི་ལྟ་ནའང་། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་གསོག་པོ་དང་ཟོལ་མས་མ་བསླད་པའི་གཏམ་རེ་འགའ་ཞིག་ཁྱེད་ཚང་གི་སྙན་དུ་བསྟབ་པར་བྱ་སྟེ།
(དྲ་དེབ)དྲ་ཚིགས་གང་རུང་ཏུ་སྤེལ་ཚར་རྗེས་བདེན་རྒྱབ་བདེན་པས་གནོན་པོ་ཅུང་མང་བས། སྒེར་གཅོད་པའི་དཔའ་ཉམས་དང་། ཁེངས་སེམས་ཅུང་ཟད་དམའ་རུ་ཕྱིན་པའི་སྣང་བ་སྐྱེས་ཏེ་འོང་ནའང་། སྒེར་གཅོད་པའི་བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་ནི་ཚད་དུ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིར། འདིར་ཡངགི་རྒྱབ་དཔུང་དུ་བདེན་ལུགས་ཁ་ཤས་ཤིག་སྤྲོ་བར་བསམས་སོ།།
<ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀུན་གླེང་>གི་རྒྱབ་དཔུང་དུ་སྤྲོས་པ།
རྟ་ནག་སྐལ་བཟང་ལུང་རིགས།
སྐྱེ་བོ་སྒེར་བ་ཞིག་གི་སྨྲ་ལྕེ་ལེབ་མོ་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མའི་ཞུན་གྱིས་བཙོ་བའི་ཚོགས་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་མདོ་སྨད་ས་རྒྱུན་ཚང་ལ། བཞུད་ཟིན་གྱི་ཟླ་ངོ་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་དུ་བདག་གིས“མདོ་སྨད་ས་རྒྱུན་ཚང་ལ་ཆེད་དུ་བསྟབས་པ”ཞེས་པའི་བྲིས་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་བ་དེ་ག་རང་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀོ་ལོང་དང་མ་རངས་པའི་ཉམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མའི་མིག་གཤེར་ཞིག་གིས་འཐུས་པར་བགྱིས་ཡོད་དམ་ཅི་ལྟ་ནའང་། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་གསོག་པོ་དང་ཟོལ་མས་མ་བསླད་པའི་གཏམ་རེ་འགའ་ཞིག་ཁྱེད་ཚང་གི་སྙན་དུ་བསྟབ་པར་བྱ་སྟེ།
<ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀུན་གླེང་>(དྲ་དེབ)དྲ་ཚིགས་གང་རུང་ཏུ་སྤེལ་ཚར་རྗེས་བདེན་རྒྱབ་བདེན་པས་གནོན་པོ་ཅུང་མང་བས། སྒེར་གཅོད་པའི་དཔའ་ཉམས་དང་། ཁེངས་སེམས་ཅུང་ཟད་དམའ་རུ་ཕྱིན་པའི་སྣང་བ་སྐྱེས་ཏེ་འོང་ནའང་། སྒེར་གཅོད་པའི་བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་ནི་ཚད་དུ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིར། འདིར་ཡང<ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀུན་གླེང>གི་རྒྱབ་དཔུང་དུ་བདེན་ལུགས་ཁ་ཤས་ཤིག་སྤྲོ་བར་བསམས་སོ།།
༸་སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རྔ་པ་མི་མང་ལ་གནང་བའི་གསུང་འཕྲིན།
༅༅། །མཛའ་ཞིང་བརྩེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་རྔ་པ་རང་སྐྱོང་ཁུལ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་རྔ་པ་རྫོང་གི་སེར་སྐྱ་མི་མང་རྣམས་ལ་གསལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུར།
དེ་ཕྱོགས་སུ་ཛ་དྲག་གི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བར་བློ་འཚབ་ཚད་མེད་དང་འབྲེལ་ཤི་རྨས་སོང་བའི་ནང་མི་སྤུན་མཆེད་དང་བཅས་པར་ཐུགས་གསོའི་འཚམས་འདྲི་དང། གཤིན་པོ་རྣམས་སླར་ཡང་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་བཟང་པོ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེར་མཇལ་བ། རྨས་མ་རྣམས་ཀྱི་ནད་གཞི་མྱུར་དྭངས། བཙོན་པ་རྣམས་ཁྲིམས་མུན་ལས་མྱུར་དུ་ཐར་བ། སེར་སྐྱ་མི་མང་བྱིངས་རྣམས་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་འདི་ལས་མྱུར་དུ་ཐར་བའི་གསོལ་འདེབས་འཕྲིན་བསྐུལ་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་རེ་འདུན་ཞུ་རྒྱུར།
དེ་ལས་མང་བ་། “༸་སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རྔ་པ་མི་མང་ལ་གནང་བའི་གསུང་འཕྲིན།” »
༸་སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཕུལ་བའི་གསུང་འཕྲིན།
༄༅།། རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་དང༌། ལྷག་པར་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དང༌། རྔ་པ་རང་སྐྱོང་ཁུལ། རྔ་པ་རྫོང་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་ཞུ་རྒྱུར།
དབུས་གཞུང་གི་བཀའ་འབྲེལ་ཡིན་མིན་གང་ལྟར་ཡང༌། ད་ལམ་རྔ་པ་ཀིརྟིའི་དགོན་པར་དྲག་པོའི་དམག་དཔུང་དང་ལས་བྱེད་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་སྒོ་ནས་དྲག་གནོན་དམ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེའི་འོག་རང་དབང་ཐམས་ཅད་བཙན་འཕྲོགས་ཀྱིས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་གནས་སུ་བཏང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཤུགས་ཆེ་མྱོང་བཞིན་པར་བློ་ཕམ་ཚད་མེད་དང་འབྲེལ་མེ་ཚིག་མེར་གཏུགས་ཀྱིས་རེ་འདུན་ཞུ་རྒྱུར། རྔ་པ་ཀིརྟིའི་དགོན་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་སེར་སྐྱ་མི་མང་དང་བཅས་པར་གང་བྱུང་གིས་འཇིགས་བསྐུལ་དྲག་གནོན་དང་གཡོ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསུན་གཙེར་བཟོ་བཞིན་པར་འབྲས་བུ་ལེགས་པ་ཞིག་འཐོན་རྒྱུ་ཡེ་ནས་མེད་པས་མྱུར་དུ་མཚམས་འཇོག་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “༸་སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཕུལ་བའི་གསུང་འཕྲིན།” »
༤།༡༤་རྗེས་དྲན།
(ཡུལ་ཤུལ་ལ་ཕུལ།།)
མུ་ཏིག་གིས།
འཇིག་རུང་གི་སྐྱ་རེངས་དེ་འདས་ནས། ལོ་ངོ་གཅིག་འདས་སོང་། ས་རྡུལ་དང་གྱང་རོ་ཁྲོད་ནས་བཞུད་ཟིན་པ་ཁྱེད་ཅག དངངས་སྐྲག་དང་ཕྱིར་མིག་གི་ཀློང་ནས་བཞུད་ཟིན་པ་ཁྱེད་ཅག གནམ་འོག་གི་ལན་ཆགས་ཡོད་ཚད་འཁུར་ནས། ད་བར་གང་ན་ཡོད།
ངོ་མདངས་ཤོར་བའི་ཕ་ཡུལ་དང་། ངུ་འབོད་ཆད་མ་མྱོང་བའི་ཤུལ་ལུས་ཚོའི་ཆེད་དུ། ཁྱེད་ཅག་གི་མིག་ཟུང་བཙུམ་མ་ཐུབ་དང་། རྣམ་ཤེས་བདེ་མ་ཐུབ་པ། ངས་སུ་ཞིག་ལ་དགོངས་དག་ཞུ་དགོས། བཞུད་ཟིན་པ་ཁྱེད་ཅག་ལ། མང་པོ་མང་པོ་ཞིག་ཆད་སོང་བ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཚོར་ཞིག་གིས། དེ་རིང་། ཕ་ཡུལ་ལ་བལྟས་ནས་ངུ་བཞིན་ཡོད།