རྔ་བ་རྒྱལ་ཁམས་པ། ཨ་རི།
༼འདིར་རྔ་བ་རྒྱལ་ཁམས་པས་བསྐུར་གནང་བའི་རྩོམ་རིང་བཀོད་པ་ཡིན་ལ། ཡིག་གཟུགས་བརྗེ་བསྒྱུར་གྱི་སྐབས་སུ་ མིང་གཞི་ པ་དང་བ་ཅན་གྱི་འདོགས་ཅན་དང་མགོ་ཅན་རིགས་ གློག་ཀླད་ཀྱི་འགྱུར་རིམ་ནང་། ཐལ་ཆ་ཤོར་རིགས་ཡོད་སྲིད་པས། དེ་དོན་དགོངས་འཇགས་ཡོང་བ་ཞུ། དགེ་རབ་ཀྱིས་༽
ཨ་རེ་སི་ཁྲོ་ཁྲལ་དང་ཚན་རིག་གི་བསམ་བློ།
ཆེད་བརྗོད།
མཚན་ཉིད་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་མེད་ན། ཚན་རིག་གི་གྲུབ་དོན་འབྱུང་མི་སྲིད་ལ། ཚན་རིག་གི་གྲུབ་དོན་མེད་ན། ཡར་ཐོན་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་ཡོང་མ་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན། རིག་གསར་དང་རིག་རྙིང་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་དང་བོའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིག་པའི་རྐུད་པ་ཕྲ་མོ་ཞིག་ལ། སྤྱི་ཚོགས་གསར་རྙིང་དང་དུས་རབས་གསར་རྙིང་མང་བོ་ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་བརྒྱུད། རྙིགས་འདོར་བཅུད་ལེན་གྱིས་ད་གཟོད་ཡར་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོར་སོང་བ་ཞིག་ལས། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་འབད་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་པའི་རིག་གཞུང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། གནའ་བོའི་རྒྱ་གར་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལས་རླབས་ཆེན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དང༌། ཡ་ཧི་ད་བའི་གནའ་རིག་ལས་ཡུ་ཤི་དང༌། ཁ་ཆེ་སོགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་རིགས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་རིག་གསར་ཐད་ལའང༌། གནའ་བོའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་གསར་རྙིང་ལས། དགའ་ལི་ལེའོའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་དང༌། དེ་ལས་ནོས་ཁྲོན་གྱི་འཐེན་ཤུགས། དེ་ལས་ཨ་ཡེན་སི་གྲན་གྱི་ལྟོས་བཏགས་རིག་པ་སོགས་བྱུང་བ་ཡིན། དེང་སང་མི་མང་བོ་ཞིག་གིས་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྐྱེ་འཕེལ་དང༌། རིམ་འབྱུང་རང་བཞིན་ལ་ཐུགས་མཉམ་མ་བཞག་པའམ། བཞག་རུང་དོན་གནད་བློས་མ་འཆུན་པ་ལྟ་བུས། རིག་གསར་ཡན་གར་བ་ཞིག་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི། རིག་པ་གསར་རྙིང་བར་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་མ་རྟོགས་པས་ལན་པ་ཡིན། ལར་ནས་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་བཞི་བ་ཡས་མས་ཤིག་གི་ནང་ཕེབས་པའི་གནའ་བོའི་དགུ་རིག་གི་མཚན་ཉིད་པ་ཆེན་པོ། ༼ཚན་རིག་གི་མེས་པོར༽གྲགས་པ། ཨ་རེ་སི་ཁྲོ་ཁྲལ་མཆོག་གིས་སྲོལ་རྒྱུན་གོ་ཁྲབ་ལ་རང་གི་ལྟ་བའི་ཕིབ་ཐོགས་ཏེ། ཕྱི་དོན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་སྙེག་པའི་གཡུལ་སར་ཞུགས་ནས། ཚན་རིག་གི་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་སྟབས། ཚན་རིག་གམ་རིག་གསར་ཞེས་པ་ཁོང་གི་ལྟ་ཚུལ་གྱི་རྒྱུན་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་བཤད་ཆོག་གོ།
ཨ་རིའི་བོད་པར་སྤྲིངས་པ།
བོད་ནས་ལྷམ་ཀོག་གིས
གུས་པར་འོས་པའི་སྐུ་ཞབས་ལགས།
རྒྱང་རིང་བོ་ནས་སེམས་ཀྱི་གནད་ས་ཕ་ཡུལ་ལ་གཏད་ཅིང་། རིག་པའི་རྣོ་ཁ་དུས་རབས་ལ་བཙུགས་ཡོད་པ་མཐོང་འཕྲལ་དགའ་བོ་བྱུང་། དེང་གི་ཆར་ཤར་གྱི་དངོས་པོ་ནུབ་ལ་བསྐྱལ་བར་ཚེགས་མེད་ཅིང་། ལྷོ་ཡི་བརྡ་འཕྲིན་བྱང་དུ་སྤེལ་བར་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་དུས་འདིར། འཛམ་གླིང་ནི་ཆེ་ནས་ཆུང་དུ་འགྲོ་བར་བཤད་ཅིང་། རིག་གནས་ཀྱང་སྣ་གཅིག་ནས་སྣ་མང་དུ་འགྲོ་བར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་བ་འདི་ལྟ་ན། འུ་ཅག་གིས་ཀྱང་ལག་པ་དམ་པོ་ལྷོད་དུ་གཏོང་མཚམས་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས། ཕྱི་ཡི་རིག་གནས་ལ་བསེད་གྲོལ་གྱི་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་དུས་རབས་ཤིག་གི ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་ནང་དུ་བསུ་དགོས་པ་ཡིན་དུས། ཕན་ཚུན་འཆམ་མཐུན་གྱི་རྩ་བ་ནི་རྨང་དུ་བྱས་ཤིང་། དེ་ཡི་ཁར་རྒྱང་རིང་བོ་ཞིག་གི་ལས་དོན་དེ་ལ་གཞོལ་དགོས་པ་ནི་ཉིད་ལ་ཞུ་མ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
བོད་ཕྱི་ནང་གང་ན་ཡང་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པའི་གསར་བུ་སྟག་འདྲ་གཟིག་འདྲ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རུས་པའི་སྣེ་ཁེན་ས་མི་རིགས་འདི་ཡིན་ཞིང་། ལག་གི་སྨྱུ་གུའི་ཁྲག་བཞུར་ས་ཡང་མི་རིགས་འདི་ཡིན་པ་ཧ་གོ་བ་བྱུང་ན།
ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན།(2)
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ
ཁོར་ཡུག་དང་སྲོག་ཆགས་ལ་ལྟ་ལྟངས
ཡང་། ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཀྱིས་གནམ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྲུང་བའི་ཕ་དང་ས་གཞི་ནི་ཚེ་སྲོག་སྦྱིན་པའི་ཨ་མར་བརྩིས་ལ། རི་དང་ཆུ་དང་། ལྗོན་ཤིང་དང་ནགས་ཚལ་སོགས་ན་ལྷ་གནས་གནས་བར་འདོད་ཅིང་དེ་རྣམས་ལ་བརྩི་་མཐོང་ཆེན་པོ་བྱེད། རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་དང་ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས།འདབ་ཆགས་ཁྲོད་ལ་ལ་ལྷ་ཡི་ཕོ་ཉ་དང་ལ་ལ་ལྷ་ཡི་འཁོར་རུ་བགྲང་། དཔེར་ན་བྱ་གླག་ནི་འདབས་ཆགས་ཀུན་ཀྱི་རྒྱལ་བོ། གཡེལ་བ་མེད་པའི་གནམ་ས་སྲུང་མཁན། མཁའ་དབྱིངས་མཐོན་པོ་ན་འཕུར་བའི་ཡ་མེད་རྒོད་པོ། དཔའ་དང་རྩལ་གྱི་་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ། ཉི་མིའི་མིག་ཀོང་ལ་ཐད་ཀར་ལྟ་ཞིང་ཉི་མ་དང་སའི་གོ་ལའི་བར་བརྡ་འཕྲིན་སྐྱེལ་མཁན་གྱི་ལྷའི་ཕོ་ཉ་རུ་བཀུར་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་མཚོན་བྱེད་དང་རེ་འདུན་བཅོལ་ཡུལ། དཔའ་ངར་སློང་བྱེད། ནད་གེགས་འཇོམས་བྱེད། དགྲའི་གནོད་པ་བཟློག་བྱེད་སོགས་ བྱེད།
བྱ་གླག་རྒོད་པོའི་སྒྲོ་ནི་སྒྲོ་ཀུན་གྱི་མཆོག་དང་བྱ་གླག་གི་རུས་པའི་གླིང་བུ་དང་སྲུང་རྟེན་སོགས་མཆོག་ཏུ་བརྩི། དེང་སང་ཡིན་ཡང་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ནང་བྱ་གླག་གི་སྤུ་སྒྲོ་ཐང་ལ་འདྲིལ་བ་ཡིན་ན་ཁྱིམ་གང་བོས་ཟས་བཟའ་བའང་རེ་ཞིག་སྐྱུར་ནས་ལམ་སེིང་རྒོད་པོའི་སྒྲོ་དེ་སླར་མཐོ་སར་བཞག་ནས་བརྩི་བཀུར་བྱེད། བྱ་གླག་གི་སྒྲོ་འདི་དཔའ་བོའི་སྐྱེས་སུ་འབུལ་བ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར། མི་རྩ་ཆེན་དང་གཞན་ཕན་གྱི་དགེ་ལས་སྒྲུབ་མཁན་བྱས་རྗེས་ཅན་ལའང་སྟེར་སྲོལ་འདུག ད་དུང་གླག་གི་སྒྲོ་ལས་གཞན་འདབ་ཆགས་གཞན་གྱི་སྤུ་སྒྲོ་ཡང་གཙུག་རྒྱན་དང་འཚམས་སྐྱེས་སུ་སྤྱོད་ལུགས་ཡོད་འདུག ཉེ་རབས་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གིས་སྟོངས་ལ་ཉེ་བའི་བྱ་གླག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཁྲིམས་བཅོས་པ་ནས་བཟུང་། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལྷ་ཆོས་ཆོ་གའི་ཆེད་དུ་མ་གཏོགས་གླག་སྒྲོ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་ཆོག་ལ། དེ་ཡང་ཆོས་འབྲེལ་གྱི་ཆོ་གའི་ཆེད་གླག་སྒྲོ་ལག་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ན་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མི་རྒྱུད་རྣལ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་འཁྱེར་སྟོན་དགོས།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན།(2)” »
ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན།(1)
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ
ཨ་མི་རི་ཀའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་སྟེང་མི་རིགས་དཀར་པོ་དང་མི་རིགས་ནག་པོ་སོགས་མ་སླེབས་སྔོན་ས་འདིའི་ས་བདག་དང་གནས་འདིའི་གནས་བདག་ངོ་མ་ནི་དེང་སང་དབྱིན་སྐད་ནང་ཨིན་ཊི་ཡན་(རྒྱ་གར་བ་ཞེས་བའི་དོན། གྲུ་དཔོན་གླེན་རྒན་ཀ་ལམ་སྦི་སི་དང་ཁོའི་ལག་དམར་འཁོར་བཅས་༡༤༩༢་ལོར་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་གྱི་རྐེད་མཚམས་མཚོ་གླིང་སྦ་ཧ་མ་སི་ཟེར་བར་འབྱོར་སྐབས་ཁོང་རྣམས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབས་བར་རྨོངས་ནས་གནས་འདིའི་ཡུལ་མི་ཚོར་རྒྱ་གར་བ་ཞེས་ཁོང་གི་ཉིན་ཐོ་དང་བྲིས་འདུག)་ཞེས་འབོད་པའི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཤ་མདོག་སྨུག་པོ་ཅན་འདི་ཡིན་འདུག
མཁས་པ་མང་ཆེ་བས་མི་རིགས་འདི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ཚན་གཅིག་གམ་ཡང་ན་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཡར་སྔོན་ཞིག་ནས་ཤར་གླིང་ཨེ་ཞི་ཡའི་སོག་ཡུལ་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་འབྲོག་ཐང་སེ་སྦུར་རི་ཡ་ནས་མཆེད་པར་བཞེད་ལ། སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་ནུབ་བྱང་གི་མཚམས་ཨ་ལ་སི་ཀ་དང་སོག་པོའི་བྱང་ཐང་གི་ཡུལ་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་བར་དེང་སང་ནང་བཞིན་རྒྱ་མཚོས་བར་ཆོད་མེད་པར་སྐམ་སའམ་ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་མཐུག་པའི་འཁྱག་རོམ་གྱིས་སྦྲེལ་ཡོད་པ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད ། དུས་སྐབས་དེ་ཙམ་ཞིག་ལ་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱང་ཁོང་ཚོའི་འཚོ་བའི་འཁར་རྟེན་གནག་ཕྱུགས་ཀྱི་རྗེས་འདེད་བྱེད་ཀྱིན་དང་ཐོག་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་ནུབ་བྱང་གི་མཐའ་སྣེར་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཨ་ལ་སི་ཀ་ལ་འབྱོར། དེ་ནས་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་ཡུལ་གཞན་དག་ཏུ་ཁྱབ་འདུག། ཁོང་རྣམས་སྐབས་དེར་ཚོ་ཁག་ཆེན་པོ་ཁྱུ་གཅིག་བྱས་ནས་སླེབས་པའི་བཤད་ཚུལ་ཡོད་ལ། ཚོ་ཁག་ཆེན་པོ་གསུམ་སྔ་ཕྱི་བྱས་ཏེ་སླེབས་པའི་འདོད་ཚུལ་ཡང་མཆིས། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་འདི་ཚོ་ཁག་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་སུ་གྱེས་ནས་སྐད་རིགས་དང་ཡུལ་གོམས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་ཡོད་འདུག
ཡང་མི་རིགས་འདིའི་འབྱུང་ཁུངས་ཐད་བཞེད་ཚུལ་གཞན་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། མཁས་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ལྷོ་ཨ་མི་རི་ཀར་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཤེས་རིག་དང་རྒྱ་ནག་གི་་གནའ་བོའི་སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་རིག་བར་འདྲ་ས་ཡོད་པས་རྒྱ་ནག་གམ་ཉི་ཧོང་ནས་གྲུ་གཟིངས་ལ་བསྡད་དེ་ཡོང་ཞེས་དང་། ད་དུང་ཨེ་བཟི་རལ་གྱི་ཡུལ་ནས་གདོད་མའི་དུས་ཤིག་ལ་བོར་བརླག་ཕྱིན་པའི་མི་རིགས་ཚོ་བ་བཅུ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་བུ་རྒྱུད་དུ་སྨྲ་མཁན་ཡོད་ལ། ཡོ་རོབ་དང་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་གླིང་ནས་མཆེད་པའི་བསམ་ཚུལ་འདོད་མཁན་སོགས་ཀྱང་མཆིས་མོད་ད་བར་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་དཔང་རྟགས་ཡིད་ཆེས་རུང་བ་གསར་རྙེད་བྱུང་མི་འདུག ཨིན་ཊི་ཡན་ཁོ་བ་ཚོའི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ནང་གླིང་གཞན་ནས་ཡོང་བ་མི་འདོད་པར་ཁོང་ཚོའི་ཡབ་མེས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ངོ་མ་དང་ཕ་ཡུལ་འཁྲུལ་མེད་ནི་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་འདི་རང་ཡིན་པའི་བཤད་རྒྱུན་འདུག ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཤར་གླིང་ནས་ཚུར་ཡོང་བ་མིན་པར་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་ནས་ཕར་སོག་པོའི་བྱང་ཐང་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་ཕྱོགས་ལ་མཆེད་ཀྱང་ཟེར། གང་ལྟར་ཨན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་གདོང་དབྱིབས་དང་ཤ་མདོག གཟུགས་བྱད། གཤིས་སྤྱོད་སོགས་བོད་སོག་བྱང་ཐང་གི་འབྲོག་པ་དང་འདྲ་ས་མང་པོ་འདུག ཞུང་ནུའུ་ འམ ་ཧུང་སི་ ཞེས་བའི་ ཤར་གླིང་གི་གདོད་མའི་འབྲོག་པ་དེ་ཚོའི་གདུང་རྒྱུད་དུ་ཚོད་དཔག་བྱེད་མཁན་ཡང་མཆིས།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན།(1)” »